188 yıl sonra ilk cem yapıldı!
Abone olAlevi toplumu tarafından kutsal sayılan Hacı Bektaş-ı Veli Dergahı'nda 188 yıl sonra ilk kez cem yapıldı.
İzinsiz gerçekleştirilen bu cem ayinine polis müdahale etmezken,
izlemekle yetindi. 188 yıl sonra yapılan ilk cemi yöneten Alevi
dedesi Mehmet Turan, "Burası bizim için müze olmanın ötesinde bizim
incımızın merkezidir, kalbidir. Burası dergah olmaktan çıkarılmış.
Benim inancıma göre pirimin manevi huzuru bulacağı yer böyle bir
yer değil. Burası tadilat adı altında değiştirilmiş bozulmuş,
burası bizim ibadet yerimizdir müze değildi" dedi. bugüne kadar
sadece Dergah dışındaki bahçede bir kez cem töreni
gerekleştirilmişti.
Hacı Bektaş-ı Veli'nin öğretisini yaydığı Hacıbektaş ilçesinde bulunan Hacı Bektaş-ı Veli Dergahı, 1826'da Yeniçeri Ocağı'nı kapatıp, Bektaşiliği yasaklayan Sultan 2. Mahmut'un çıkardığı fermanla kapatıldı. 1839'da tahta çıkan 1. Abdülmecid tarafından tekrar açılan dergah, cumhuriyetin ilanından sonra 30 Kasım 1925'te yürürlüğe giren Tekke ve Zaviyelerin Kapatılması Kanunu ile yeniden kapatıldı. 16 Ağustos 1964'te müze olarak yeniden ziyarete açılan dergahın kendilerine verilmesini ve ibadete açılmasını isteyen Alevi vatandaşlar, 188 yıl sonra dergahdaki ilk cemi bugün yaptı.
İnancımızın merkezi
188 yıl sonra dergahta yapılan ilk cemle ile ilgili Milliyet'e
konuşan ve cemi yöneten Turan, bu etkinliği "Dergahına Sahip Çık
İnsiyatifi" olarak gerçekleştirdiklerini söyledi. Turan, yapılan
ibadetin 2. Mahmut'un dergahı kapatmasından sonra Hacı Bektaş-ı
Veli'nin huzurunda yapılan ilk ibadet olmasıyla büyük önem
taşıdığını vurguladı. Turan, "Burası bizim için müze olmanın
ötesinde inancımızın merkezi, kalbidir. Benim inancıma göre pirimin
manevi huzuru bulacağı yer böyle bir yer değil. Burası tadilat adı
altında değiştirilmiş tahrip edilmiş ve bozulmuştur. Burası müze
değil bizim ibadet yerimizdir" dedi.
188 yıl sonra ilk cem "polis" gözetiminde
Hacı Bektaş-ı Veli Dergahı'ndaki ceme katılan İngiltere Alevi
Kültür Merkezi ve cemevi Başkanı İsrafi Erbil de, dergaha girişte
polis engeli ile karşılaştıklarını belirterek, şunları söyledi:
"Bizler içeri girmeden polisler müze girişinde yerlerini
almışlardı. Görevli polislerede müze yetkililerine de içeriye giriş
amacımızın ibadetimizi yerdine getirmek ve pirimizin (Hacı Bektaş-ı
Veli) huzuruna çıkmak olduğunu söyledik. 30 can olarak içeri girdik
ve ibadetimizi yerine getirdik. Ancak müzeyi ziyarete gelen
vatandaşların da ceme katılımı ile sayımız 100'ü geçti. Buna karşın
içeride çok sayıda sivil polis bizi izliyordu. Neredeyse her bir
vatandaşı bir polis kamera ile takip ediyordu. Tepki göstermemiz
üzerine bazıları dışarı çıktı. İşgal edilmiş olan dergahlarımızın
müzeye dönüştürülmüş olması vicdanlarımızı sızlatılıyor. Yaptığımız
bu cemin tüm örgütler, canlar tarafından tekrar edilmesi
lazım."
İzinsiz ceme polis müdahale etmedi
Devlet makamları bilgilendirilmeden izinsiz gerçekleştirilen ceme polis müdahale etmezken, emniyet görevlileri cemi izlemekle yetindi.
Hacı Bektaş-ı Veli Dergahı müze kapsamında bulunduğu için Kültür ve Turizm Bakanlığı'ndan yasal izin alınması gerekiyor. Erbil, cem için izin alınmaması konusunda ise, "İbadetimizi yerine getirmek için kimseden izin almamız gerekmiyor. Aleviler kendi haklı talebini kendileri karşıladı" dedi.
2. Mahmut kapattı, 1. Abdülmecid canlandırdı
Hacı Bektaş-ı Veli Dergahı, Alevi-Bektaşi öğretisinin olgunlaştığı 14. yüzyılda eski adı "Sulucakarahöyük" bugünkü adı Hacıbektaş olarak bilinen yerde kurulmaya başlandı. Orhan Gazi, 1. Murad, Yıldırım Bayezid ve Yavuz Sultan Selim dönemlerinde yapılan eklerle genişletildi ve 16. yüzyılda bugünkü konumuna getirildi. 1826'da Yeniçeri Ocağı'nı kapatıp, Bektaşiliği yasaklayan Sultan 2. Mahmut, çıkardığı 11 Ocak 1827 tarihli fermanla, "Anadolu'daki bütün Bektaşi tekkelerinin türbe mahalleri hariç bütün binalarının yıktırılmasını; eşya, emlak ve diğer gelirlerine el konulmasını" emretti. Birçok Bektaşi tekkesi camiye dönüştürülerek Nakşibendi tarikatına mensup şeyhlerin idaresine bırakıldı. 1839'da tahta çıkan 1. Abdülmecid (1823-1861) döneminde Bektaşi tekkeleri yeniden canlandı. Sultan Abdülaziz, 1862'de stanbul'dan gönderdiği mimarlar ile yapı topluluğunu ve türbeleri onartmış, Sultan II. Abdülhamit de 1895'te dergahı genişleterek bugünkü durumuna gelmesini sağladı. 30 Kasım 1925'te yürürlüğe giren Tekke ve Zaviyelerin Kapatılması Kanunu'yla Hacı Bektaş-ı Veli Dergahı da kapatıldı. Kapatılan dergah, 6 Ağustos 1964'te müze olarak yeniden ziyarete açıldı.