180 bin kan verici, Kızılay’a küstü
Abone olKızılay, Marmara Depremi’nin hemen akabinde basında çıkan haberler ve kamuoyunda oluşan olumsuz imaj nedeniyle 4 yılda 180 bin gönüllüsünü kaybetti.
Depremin meydana geldiği 1999 yılında kan bağışı miktarı 428 bin
292 iken sonraki yıllarda bu miktar önemli oranda düştü. 2003
yılına gelindiğinde kan bağışı miktarı 241 bin 479’a geriledi.
Kızılay Kan Hizmetleri Şube Müdürü Dr. Armağan Aksoy, deprem
sonrasında kuruma duyulan güvenin sarsılması nedeniyle kan verme
oranının azaldığını doğruladı. Bu güvensizliğin sadece Kızılay’da
değil Sağlık Bakanlığı’na bağlı hastanelerde de yaşandığına işaret
eden Aksoy, “Halkta bir gönülsüzlük var. Kızılay’ın hedefi
gönüllülerden sağladığı ‘güvenli kan’ı hastalara ulaştırmak.
Güvenli kan da bilinçlilik temelinde sağlanabilir. Bu açıdan
bakıldığı zaman konu bir eğitim sorunu olarak ele alınmalı. Bu
amaçla halkımızın kan bağışı hakkında bilgi ve bilinç deneyimini
artırmak için donör eğitim çalışmalarına başladık.” dedi. Aksoy’un
verdiği bilgiye göre, kan bağışlarının neden gerekli olduğu,
bağışlanan kanların hastalara nasıl ulaştırıldığı, hangi testlerin
ve işlemlerin yapıldığı, kimlerin kan bağışlaması ve kimlerin
bağışlamaması gerektiği gibi konular-da küçük seminerler verilecek.
Kızılay, ilk defa 1957’de kan toplama hizmetini başlattı. 1957’den
1981’e kadar olan dönemde sadece Türk Silahlı Kuvvetleri
personelinden alınan kan bağışı 1981’den sonra ülke geneline
yayıldı ve sivillerden de geniş çaplı kan toplanmaya başlandı.
1999’da kan bağışı yapanların yüzde 60’ını siviller oluşturuyordu.
Deprem sonrası hem sivillerin hem de askerlerin kan bağışında yarı
yarıya düşüş yaşandı. Kızılay bir yandan imajını düzeltmeye
çalışırken diğer yandan da afet durumları ve normal zamanlar için
ayrı ayrı planlar yapıyor. Afet durumlarında kısa sürede çok fazla
miktarda kan talebinin karşılanması gerekiyor. Kanın belli bir
saklama süresi olduğu için Kızılay çok miktarda stok
bulunduramıyor. Kızılay’ın afet planına göre, kan merkezleri
bölgeselleşiyor. 10 bölge ve 19 kan istasyonu oluşturuluyor. Bu
merkezlerde toplanan kan, talep olan yerlere aktarılacak. Kimsesi
olmayanların kan bulması otomasyon ağı ile daha kolaylaşacak.
Hastanelerin Kızılay’dan yapacakları kan talebi anında
karşılanacak. Kapı kapı dolaşılıp kan aranmayacak. Kızılay,
hastanelere ihtiyaç duyulan kanı bizzat kendisi iletecek. 2004’te
bazı kan merkezlerine yapılan sivil bağış Ankara 16.645 Bursa
21.585 İstanbul Çapa 33.346 İzmir 12.098 İstanbul Zeynep Kâmil
19.129 Haber: Ali Akçoban Kaynak: Zaman