17 Aralık'ın mimarı polis müdürü ilk kez konuştu!

17 ve 25 Aralık soruşturmalarını yürüten, ertesi gün görevden alınan ve ardından meslekten ihraç edilen İstanbul Mali Şube Müdürü Yakub Saygılı Radikal sinden Fatih Yağmur'a konuştu. Saygılı, mesleki hayatını, operasyon öncesini, operasyon sürecini ve sonrasındaki gelişmelerle ilgili tüm merak edilenlere yanıt verdi... 

SORUŞTURMA RIZA SARRAF'LA BAŞLADI SİYASETE UZANDI

17 Aralık soruşturması nasıl başladı, nasıl bir süreçti?

Son üç yıldır yolsuzluk suçlarını soruşturmakla görevli birimin iş hacmi normalin üstünde artmış ve bu suçlarla mücadele konusunda kaynak artırımı veya yeni bir iş bölümü yapılmaya acilen ihtiyaç duyulmaya başlanmıştı. MASAK raporları ve ihbarların değerlendirilmesiyle başlayan Rıza Sarraf ve arkadaşları grubunun soruşturması, ilk 5 ay herhangi bir suç grubu takibinden farklı değilken 5. aydan itibaren suç grubunun, yasama dokunulmazlığı olan kişiler ve çocuklarına temas etmeleri ile soruşturma, ülkemizin alışık olmadığı bir hal aldı.

Operasyondan bir gün önceki düşünceleriniz nelerdi? Ne gibi kaygılara sahiptiniz, operasyonun sonuçlarını da öngörebildiniz mi?

Operasyon, adli amirler olan Cumhuriyet Savcısının talimatı ile yapıldı. Bu emir verildikten sonra geri dönüşü yoktur. Sonuçları ise şahsım için öngörülebilirdi. Ankara’nın iradesi ile 2 saat içinde görevden alınacağımı düşünmüştüm. Yanıldım. 24 saat sonra görevden alındım. Adli bir görevin yerine getirilmemesi düşüncesi, benim aldığım eğitimler, hukuk ve demokrasi anlayışıma uygun değildir. Bu sebeple kolluk, kendisine adli bir emir verildiğinde, uygulayıp uygulamamayı değil, en iyi şekilde nasıl uygulayacağını planlamalıdır. Her şahıs veya siyasi otoritenin kendisini koruma refleksi vardır. Bu durum, hukuk içinde kalırsa meşrudur. Kendini korumak için ne kadar ileri gidebileceği, kişinin veya kurumun hukuk anlayışı ile orantılıdır. Bizim durumumuzda adli bir emir yerine getirileceği için herhangi bir korkum yoktu. Hala da yok. Çünkü baştan sona hukuki bir işlemdir. 

17 ARALIK GÜNÜ NELER YAŞANDI?

Operasyon nasıl başladı?

Operasyon, 06:30’da, şüpheli şahısların yakalanabilmesi için birkaç ilde aynı anda başladı.

Amirlerinize operasyon öncesi bilgi verdiniz mi?

Operasyonla ilgili öncesinden İl Emniyet Müdürü Hüseyin Çapkın ve İl Valisi dahil idari ve mülki amirlerin hiçbirisi bilgilendirilmedi. Bu durum gerekliydi ve hukuka uygun alınmış bir önlemdi. Cumhuriyet Savcısının da talimatıydı. Çünkü soruşturma kapsamında kendileri doğrudan takip edilmese de bazı Bakanların soruşturmayı deşifre etme, olabilecek bir adli takibi engelleme faaliyetleri vardı. Bu kapsamda eski İçişleri Bakanının, İl Emniyet Müdürünü ziyaret ederek soruşturma kapsamında takip edilen Rıza Sarraf’a adeta kefil oldukları görülmüştür. 17 Aralık sabahı Sn. Hüseyin Çapkın’a bu konuyu hatırlattığımda “eğer bana operasyonu haber verseydiniz benim bunu İçişleri Bakanına söylememem mümkün değildi” diyerek uygulanan tedbirde isabet edildiğini adeta tasdik etmiştir. Çünkü anılan İçişleri Bakanının oğlu operasyon kapsamında gözaltına alındı, tutuklandı ve kendisi hakkında da soruşturma savcıları tarafından TBMM’ne fezleke gönderildi.

Operasyon günü neler yaşandı? Sizi arayan, operasyonu durdurmanızı isteyen oldu mu?

Soruşturma günü saat 06:30’da Organize Suçlarla Mücadele Şube Müdürü Nazmi Ardıç ile birlikte İl Emniyet Müdürü Hüseyin Çapkın’ın ikametine giderek kendisini operasyonla ilgili bilgilendirdik. Gün içerisinde Sn.Çapkın’la birkaç telefon görüşmem oldu. Kendisi, İçişleri Bakanının, “oğlunun ofisinin bütün odalarının aranmasında polisin neden bu kadar ısrarcı olduğunu” kendisine sorduğunu söyledi. Ben de kendisine, söz konusu ofisin avukatlık ofisi olduğunu, aramaya savcı ve baro tarafından atanan avukatın nezaret ettiğini, haliyle inisiyatifin poliste olmadığını ilettim. Hiç kimse tarafından operasyonun durdurulması telkini veya talimatı almadım. Zaten beni tanıyanlar tarafıma böyle bir emrin verilemeyeceğini bilirlerdi. Bu operasyonun adli kolluk kısmının durdurulması veya yönünün değiştirilebilmesinin iki yolu vardı; biri beni, diğeri de soruşturma savcısını görevinden almaktı. 

ZAMANLAMADA SEÇİM TAKVİMİ ETKİLİ OLDU MU?

Operasyon için neden seçimlere yakın bir dönem seçildi ve 3 operasyon neden aynı gün yapıldı?

Operasyon takvimine polis birimleri karar veremez. Cumhuriyet Savcısı, yeterli delilin toplandığına ve operasyon yapılması gerektiğine dair kanaat getirdiğinde operasyon yapılması talimatı verir. Kolluğa düşen bu kararı uygulamaktır. Aynı tarihte yapılması diğer operasyonlarla beraber yapılması ise, dosyaların aynı savcıda bulunması ve bazı dosyaların birbirleri ile bağlantılı olmasından kaynaklanmaktadır. Organize Suçlarla Mücadele birimi ile Mali Suçlarla Mücadele birimi aynı branş altında çalışsa da dosyalarını kesin gizlilik içinde yürütür. Ben Organize Suçlar Şubesinin Fatih Belediyesi ve anıtlar kurulu operasyonlarının içeriğini ilk defa 17 Aralık sabahı, ilgili müdür, Sn.Çapkın’a bilgi verirken öğrendim. Ancak iki şubenin çalıştığı soruşturmanın aynı savcıda olması sebebiyle operasyonlar aynı tarihte gerçekleşti. 

17 ARALIK BİR CEMAAT OPERASYONU MU?

“Operasyonu yapanlar cemaat mensubu, paralel yapıya mensup ve operasyonlar tek bir merkezden gelen talimatla yapıldı” denildi. Herhangi bir cemaat veya yapı ile bağınız var mı?

İnsanların özel hayatlarında nasıl sosyalleştiği, moral değerlerinin ne olduğu, özel yaşamını neye göre tanzim ettiği, profesyonel bir yöneticinin ilgilenmemesi gereken konulardır. Yönetici, personelin kendisine tanımlı görevleri, hukukun üstünlüğüne göre, kendisine tanınan imkan ve mesai içerisinde yerine getirip getiremediği, motivasyonunun nasıl olduğu, verimi arttırıcı tedbirlerin neler olacağı gibi konulara odaklanmalıdır. Ancak, kişinin özel yaşamındaki inanışları, günlük mesai anlayışını olumsuz etkiliyor veya mesleki yargılarını etkiliyorsa, yani mesleki kararları ile ilgili referanslarını hukuk sistemimizden almıyorsa bu durum kabul edilemez. Ben bu inanışa sahibim. Profesyonel meslek yaşantımdaki kararlarımı etkileyebilecek hiçbir grup, yapı vb. ile bağlantım yoktur. 

HARAMZADELER VE BAŞÇALAN HESAPLARI POLİSE Mİ AİT?

Soruşturma dosyaları ve tapeler sosyal medyaya düştü. Twitter’daki Bascalan ve Haramzadeler hesaplarının polislere ait olduğu yorumları yapıldı. Polislere mi ait?

Haramzadeler ve bascalan Twitter kullanıcılarının mağdur ettiği bir görevli olduğum için İstanbul Adliyelerine suç duyurusunda bulundum. Bu kullanıcıların yayınladığı her ses ve görüntü içeriğinden tarafıma idari ve adli soruşturmalar açıldı. Bence de bu kullanıcılar Polis Teşkilatına çok büyük zararlar verdi. Üstelik kriptolu telefonların dinlendiği iddiaları doğruysa, polis teşkilatında kriptolu telefonları dinleyip çözebilecek bir teknoloji bulunmamaktadır. Fail başka yerde aranmalıdır. Bu kullanıcıların Polis olduğuna inanmıyorum. 

BAŞBAKAN'IN AİLESİ DİNLENMEDİ

Başbakan ve dokunulmazlığı olan kişilerin telefonları dinlendi mi?

08 Haziran 2014 tarihinde, Twitter sosyal paylaşım sitesindeki yakubsaygili kullanıcısı olarak kamuoyuna bir duyuru yayınladım. O duyurudaki net ifadeleri tekrar etmek gerekirse yasama dokunulmazlığı olan hiç kimse ve Başbakan’ın aile fertlerinin telefonları dinlenmedi.

Görevinizi yaparken hiç hukuk sınırlarının dışına çıktığınızı düşündünüz mü?

Bu operasyonları, devletimiz tarafından yetiştirilmiş, istihdam edilmiş, kendisine kaynak sağlanmış ve sorumluluk verilmiş devlet görevlileri yaptı. Başka bir ülkenin savcısı veya polisi yapmadı. Şahsımın da bulunduğu bu polislerin tamamı, yaşamlarını hukukun üstünlüğü üzerine bina etmişlerdir. Bu sebeple hiçbir adli konuda hukuk sınırları dışına çıkmadık.

Emniyette hard disklerin söküldüğü, verilerin görevden alınan polislerce silindiği iddia edildi. Böyle bir şey mümkün mü?

KOM birimleri olan Mali, Organize ve Narkotik Şube Müdürlükleri, merkezi veri tabanı kullanır. Yani tüm yazı ve veriler, gizliliğe riayet edilerek merkezi veri tabanına yüklenir. Aktüel tüm dinlemelerle ilgili mahkeme kararları yine bu sisteme girilir. Ankara’daki veri tabanına dinleme kararları girilmezse dinleme yapılamaz. Yani sistem şuna göre yapılandırılmıştır “Şube Müdürlüğünde yangın çıksa, sisteme girilmeyen son 1-2 günlük evraklar hariç hiçbir kayıp olmamalıdır”. Yeni göreve başlayan arkadaşların iyiniyetli olanları, ellerinde kömür kovasıyla geldikleri birimin aslında nükleer enerjiyle çalıştığını gördüklerinden, bu nitelik eksikliğinden soruşturma açmak isteyen art niyetliler faydalandı. Örnek vermek gerekirse 25 Aralık olarak bilinen soruşturmayla ilgili birimde hiçbir evrak olmadığı, her şeyin tarafımızca silindiği medyaya servis edildi ve hakkımızda soruşturmalar açıldı. Aslında yukarıda anlattığım gibi merkezi veri tabanına mahkeme kararları taranarak girilmezse dinleme yapılamaz. Dinleme yapıldığına göre, bu durumu belgeleyen onlarca belge vardır. Nitekim soruşturma sırasında veri tabanının nasıl kullanılması gerektiğini anlattığımızda müfettişler tarafından bu konu ile ilgili 89 belgenin varlığı görüldü. Şube Müdürlüğüne yeni atanan personelin de nitelik eksikliği, art niyetli kişiler tarafından maalesef kullanılmaktadır. Yönetici bilgisayarları belli aralıklarla formatlanır. Bu durum casus yazılım üzerinden ortam dinlemesi ve verilerin uzaktan çalınmasına karşı alınan bir önlemdir. Aslında olması gereken ancak imha edilen hiçbir belge yoktur. Çünkü tüm belgeler Ankara KOM Dairesindeki merkezi veri tabanında, ya da ilgili savcılıkta mevcuttur. Dedim ya kömür kovası meselesi. 

"DÖNEMİN BAŞBAKANI" İFADESİ KULLANILDI MI?

Başbakan için devrik veya dönemin Başbakanı ifadesinin fezleke yada yazışmalarda kullanıldığına dair haberler yayınlandı. Böyle bir ifade kullanıldı mı?

17 Aralık operasyonu kapsamında, 504 sayfadan oluşan 1 adet polis fezlekesi ve yasama dokunulmazlıkları olan kişilerle ilgili bu fezlekeden kopyalanarak savcılığa teslim edilen 309 sayfalık rapor ile 25 Aralık operasyonu kapsamındaki yaklaşık 1000 sayfalık polis fezlekesi hazırlandı. Bu belgeler aylardır yapılan çalışmaların polis tarafından resmi olarak savcılık makamına sunulması anlamına gelir ki, altı imzalandığı için polis açısından bağlayıcıdır. Bu dokümanların hiçbirisinde Başbakan için bahsedilen ifadeler kullanılmadı. 

SARRAF'IN YATAK ODASI İDDİASI DOĞRU MU?

Rıza Sarraf bir TV programında 30 polisin yatak odasına girdiğini ifade etti. Böyle bir olay yaşandı mı?

Rıza Sarraf Ankara Polisevine roket atıldığında, İstanbul’daki yalısını denizden korumak için koruma polisi isteyebilecek kadar hassas bir insandır. Kimsenin kendisine adli bir operasyon yapamayacağına olan inancı yüzünden yaşadığı şoktan kaynaklı bir travma geçirdiğini değerlendiriyorum. Bir TV kanalı vasıtasıyla, milletimize, milli bir kahraman olarak empoze edilmesinin etkisiyle olmayan şeyleri varmış gibi anlatmasını normal karşılıyorum.

HALKBANK İDDİALARI

“Operasyonunun hedefinde Halkbank var” denildi. Bu tepkileri nasıl karşılıyorsunuz?

Operasyonun hedefinde Halkbank olmadığı, Halkbank’ın hiçbir ticareti ve ticari sırlarının operasyon içeriğinde olmadığı zaten Halkbank tarafından kamuoyuna açıklandı. Ülkenin milli politikaları olabilir ve olmalıdır. Ama bu politikalar da hukuk sistemine uygun şekilde uygulanmalıdır. Bu operasyon, yapılan ticari işlemlerde, koordineli ve örgütlü bir şekilde kamu görevlilerinin rüşvet alması iddiası üzerine kuruludur. Sadece bu sefer kamu görevlilerinin konumları, ülkemizin alışık olmadığı şekildedir. Operasyonun hedefinde saygın bir banka değil bankanın çalışanı vardır. 

BEN OLSAYDIM 25 ARALIK'TAKİ SAVCI EMRİNİ UYGULARDIM

25 Aralık’ta yeni atanan polisler savcının operasyon talimatına direndi ve uygulamadı. Siz o gün görevde olsaydınız talimatı yerine getirir miydiniz?

17 ve 25 Aralıktan günümüze bir çok olay yaşandı. Ben ve çalışma arkadaşlarım haksız iftiralara maruz kaldık. 25 Aralık günü görevde olsaydım, o emir bana verilmiş olsaydı ve bütün bu olayların olacağını bilseydim yine de o savcılık talimatları ve mahkeme kararlarını uygulardım. Adli kolluk birimlerinin kuruluş ve çalışma esası budur. Ülkemizde soruşturmanın nasıl yapılacağına dair usul, adli kolluğun doğrudan savcının emrinde olması prensibine dayanır. Adli birimlerin verdiği talimatlar, idarenin süzgecinden ve denetiminden geçmemelidir. Aksi takdirde kendini iktidarlara yakın hisseden veya yakın olduğunu hissettirmek isteyen idarecilerin, adli emirlerin uygulanmasını engelleyerek kendisine idari veya siyasi çıkar sağlaması engellenemez. Bir polis veya polis müdürü, kendisini savcının veya yargıcın yerine koyamaz. Bu durum hukuk sisteminin yıkılması anlamına gelir ki, gelişmiş demokrasilerde kabul edilemez. Daha sonradan adliye tarafından başka talimatlar verilse bile 25 Aralık günü kolluğun savcılık ve mahkeme emirlerine direnmesi ve uygulamaması, yıllardır bu şekilde eğitim alan ve bu konuyu prensip edinen KOM birimlerinin tasfiye edilmelerinin ilk olumsuz yansımasıdır.

RÖPORTAJIN TAMAMI İÇİN