17 Ağustos Basın Özeti

Economist dergisi, bugün piyasaya çıkan sayısında 'Türkiye'nin Kürtleri-Şiddet dolu bir dönem' başlıklı bir makaleyle, son dönemde artan PKK saldırılarını değerlendiriyor.

PKK'nın Tunceli'de CHP milletvekili Hüseyin Aygün'ü kaçırıp, 48 saat sonra serbest bıraktığını hatırlatan dergi, Aygün'ün serbest bırakıldıktan sonra, kendisini kaçıran PKK militanlarının barış arzusundan bahsettiğini aktarıyor ve şöyle devam ediyor;

"Ama PKK'nın gündeminde barış varmış gibi görünmüyor. Örgüt, geçen ay boyunca şiddet eylemlerini arttırdı. Şemdinli yakınlarındaki bir dağda iki hafta boyunca orduyla çatıştı. Foça'da iki asker öldü. PKK saldırısı haberi duyulmayan gün neredeyse geçmiyor. Terör eylemlerindeki artış, daha sonra otonomiye razı olacağını ilan eden PKK'nın 28 yıllık silahlı bağımsızlık mücadelesinin başlamasının yıldönümü olan 15 Ağustos'la bağlantılı olabilir. Ama Türkiye Başbakanı Recep Tayyip Erdoğan, suçu Suriye Cumhurbaşkanı Beşar Esad'a yüklüyor. Erdoğan, Beşar Esad'ın, 1998'de Türkiye'nin savaş tehdidi üzerine babası Hafız Esad'ın kestiği PKK'ya desteği, yeniden vermeye başladığını söylüyor. Erdoğan'ı eleştirenlerse, suçun kendisinde olduğu yanıtını veriyor. Türkiye'nin Suriye'deki isyancılara verdiği sıkı destek, Esad'ın yanı sıra birkaç PKK kampına ev sahipliği yapan İran'ın da düşmanlığını kazandırdı."

'Suriye'deki Kürt oluşumundan korku aşırı'

Beşar Esad'ın Kürtler'in çoğunlukta olduğu bölgelerin denetimini bıraktığını söyleyen dergi, bu durumun Türkiye'nin sınıra daha fazla asker kaydırmasına yol açtığını belirtiyor. PKK bağlantılı Demokratik Birlik Partisi PYD'nin vakit geçirmeden bölgede denetimi ele aldığı belirten Economist, hükümet binalarına Kürt bayrakları ve hapisteki PKK lideri Abdullah Öcalan'ın posterlerinin asıldığını söylüyor. Dergi şöyle devam ediyor;

"Ama yine de, Suriye'de PKK yönetimindeki, yarı bağımsız bir Kürt devletinin Türkiye topraklarını yutacağı korkusu aşırı. Suriye'de sayıları 3 milyon kadar olduğu düşünülen Kürtler ülke geneline yayılmış halde. Çoğunluktaki Sünni Araplar da, büyük olasılıkla bölgesel özerklik taleplerine izin vermeyecektir. Ayrıca Türkiye, PYD ve rakipleri arasındaki anlaşmanın arabuluculuğunu yapan Iraklı Kürt lider Mesud Barzani'yle yakınlaşıyor. Barzani Türkiye'yle bu yeni ittifakını korumaya istekli. Özellikle de Iraklı Kürtler'in büyük petrol zenginliğinin tek çıkış noktası Türkiye olduğu için. Geçen ay Türk tankerleri petrol taşımaya başladı ve Irak'ın Şii Başbakanı Nuri el Maliki Türkiye'yi Kürt ayrılıkçılığını teşvik etmekle suçladı."

Kürtler Arap Baharı'yla umutlandı'

Dergi ticari bağların geliştiği bir ortamda, Türkiye ve Iraklı Kürtler arasında gayriresmi bir konfederasyondan gidirek daha sık bahsedildiğini, hatta Erdoğan'ın Irak'ın olası bir saldırısı durumunda Türkiye'nin kendilerini savunacağına dair kişisel garantiler verdiğini belirtiyor. Economist'in makalesi şu satırlarla sona eriyor;

"Türkiye 14 milyon Kürt'e Irak'taki kuzenlerinin yararlandığı haklardan bazılarını verse, PKK'nın terör taktikleri ve Nuh Nebi'den kalma Marksist doktrini kesinlikle çekiciliğini kaybedecektir. Ama sorun şu ki, Arap Baharı'yla umutlanan bölgedeki 30 milyon Kürt giderek artan oranda sınırlarının ötesine, hepsini birleştirecek bağımsız bir devlete doğru bakıyor."

Assange gerginliği

İngiltere basınının geniş yer verdiği konulardan biri, Wikileaks internet sitesinin kurucusu Julian Assange'ın İngiltere ve Ekvador arasında yarattığı diplomatik gerginlik.

Assange, tecavüz ve cinsel saldırı suçlamaları nedeniyle İsveç'e sınırdışı edilmemek için, geçen Haziran ayında Londra'daki Ekvador Büyükelçiliğine sığınmıştı.

Ekvador hükümeti dün, Assange'ın siyasi sığınma başvurusunu kabul ettiğini duyurdu.

Ancak Assange hala büyükelçilikte sıkışmış halde.

Çünkü İngiltere Assange'ın elçilik binasından Ekvador'a nakledilmesine izin verilmeyeceğini açıkladı.

Dört soruda Assange'ı kaçırma yolları

Guardian, Assange'ın tutuklanmadan Ekvador'a nasıl gidebileceğini dört soruyla değerlendiriyor. Sorular ve yanıtları şöyle;

Ekvador Assange'a diplomatik pasaport verebilir mi?

-Bu tür pasaportlar, seyahat kolaylığı sağlamak için veriliyor ama diğer ülkelerin yasalarından muaf tutmuyor.

Ekvador Assange'a diplomatik statü verebilir mi?

-Bu Ekvador açısından cesur bir hamle olur. Viyana Anlaşması'nın 29'uncu maddesine göre diplomatik statü, ev sahibi ülkelerin yasalarından muaf tutuyor. Ama Ekvador'un da İngiliz yasalarına saygı gösterme ve içişlerine karışmama zorunluluğu var.

Assange diplomatik bir araca bindirilip, havaalanına götürülebilir mi?

-Diplomatik araçlar ev sahibi ülke tarafından aranamıyor. Ama Assange, araca bindirilebilse bile, uçağa binmek için bir aşamada İngiliz topraklarında araçtan inmesi gerek. Bu durumda da, İngiliz yasalarına tabi olur ve tutuklanabilir.

Assange diplomatik kargoya konulup, kaçırılabilir mi?

-Bu senaryo çok akla yakın gelmese de, bu daha önce İngiltere'de denendi. 1984'te ülkesinden kaçıp, İngiltere'ye sığınan Nijeryalı siyasetçi Umaru Dikko bayıltılıp, diplomatik bir kutunun içine konularak Nijerya'ya kaçırılmak istendi. Ama gerekli evrak hazırlanmadığı için, İngiliz gümrük görevlileri şüphelendi ve kutuyu açtıklarında Dikko'yu baygın halde buldular. Viyana Anlaşması'na göre diplomatik kargo açılamıyor ve el konulamıyor. Ama kargo, elektronik cihazlarla taranabiliyor. Bu durumda kutuya konulan Assange fark edilebilir ve tutuklanabilir.

'Gereksiz gerginlik'

Konuya başyazılarından birini ayıran Financial Times ise, İngiltere'nin de, Ekvador'un da gereksiz bir diplomatik sıkıntıya girdiği görüşünde. Dikkat çeken satırlar şöyle;

"İngiltere de, Ekvador da kendilerini köşeye sıkıştırdı. Ekvador, uygulamada sağlayamayacağı bir sığınma hakkı vererek, İngiltere de sonuna kadar götüremeyeceği hukuki bir hamle tehdidinde bulunarak. Oturup beklemek, çok daha basit bir strateji olabilirdi. Komünizm karşıtı Macar Kardinal Josef Mindszenti, Amerika Birleşik Devletleri'nin Budapeşte Büyükelçiliği'nde 15 yıl yaşamıştı. Assange, eldeki tüm verilere göre zor bir karakter. 15 yıla kalmadan ev sahiplerinin sabrını taşırabilirdi"

'Euro'nun çöküşüne hazırlanın'

Daily Telegraph'ta Finlandiya Dışişleri Bakanı'nın Euro'nun kaderiyle ilgili açıklamaları dikkat çekiyor. Bakan, Erkki Tuamioja Avrupalı liderlerin ortak para biriminin çöküşüne hazırlanması gerektiğini söylüyor.

Finlandiyalı bakan, "Bu, bırakın hükümeti, Finlandiya'da hiç kimsenin istediği bir şey değil. Ama hazırlıklı olmalıyız. Euro'nun çöküşü Avrupa Birliği'nin sonu anlamına gelmiyor. Avrupa Birliği böyle daha iyi işleyebilir" diyor.

Gazete, bu sözlerin gelecek hafta Berlin'e gidip, kurtarma kredileri karşılığında talep edilen kemer sıkma hedeflerine ulaşılması için daha fazla zaman isteyecek Yunanistan Başbakanı Antonis Samaras'a darbe vuracağını kaydediyor.