1500 yıllık tuvalet Afyonkarahisar'da
Abone olM.Ö. 1200-700 yılları arasında yaşan Frig Uygarlığı, kaya anıtlarının içerisine yaptıkları ve günümüzde de geçerliliği olan bölümlerle görenleri şaşırtıyor.
Afyonkarahisar'da dünyanın en
eski medeniyetlerinden biri olan Friglerden kalma alaturka tuvalet,
dünyanın ve Anadolu’nun bilinen en eski tuvaletlerinden birisi
kabul ediliyor.
1500 YILLIK ALATURKA TUVALET
Friglere ait kaya yapısına Roma ya da Bizans döneminde yapıldığı ve
yaklaşık bin 500 yıllık olduğu tahmin edilen alaturka
tuvalet, aynı zamanda dünyanın ve Anadolu’nun bilinen en eski
tuvaletlerinden birisi olarak da kabul ediliyor. Tuvaletin
yanında döneminde banyo olarak kullanıldığı tahmin edilen ve küvet
şeklindeki oymalar da en az tuvalet kadar görenleri şaşırtıyor. O
dönemlerde ihtiyaçtan yola çıkılarak yapıldığı sanılan bu
bölümlerin aynı zamanda günümüze de örnek olduğu biliniyor.
FRİGYA BÖLGEMİZİN EN ÖNEMLİ MERKEZLERİNDEN BİRİ AYAZİNİ BELDESİDİR
Yapı ve içerisinde bulunan bölümlerle ilgili açıklamalarda bulunan Afyonkarahisar Müze Müdürü Mevlüt Üyümez, kentin tarihi süreç içerisinde medeniyetlere beşiklik etmiş Anadolu’nun önemli merkezlerinden birisi olduğunu kaydetti. Friglerin MÖ 1200 ile 700 yılları arasında Anadolu’da yaşadıklarını ve çok sayıda yapı inşa ettiklerini dile getiren Üyümez, “Frigler ülkeleri yıkıldıktan sonra bu bölgede uzunca süre yaşamlarını devam ettirmişlerdir. Frigya Salutaris olarak adlandırılan yani ‘Şifalı Frigya’ olarak adlandırılan bölgemizde Roma ve Bizans döneminde de yerleşimler olmuş ve önemli kalıntılar günümüzde kadar oluşmuştur. Frigya bölgemizin en önemli merkezlerinden birisi de Ayazini beldesidir. Burası Roma döneminde Metropolis kenti olarak bilinmekteydi ve bu kentin içerisinde kayalara oyulmuş kiliseler, şapeller, mezarlar ve kaya yerleşimleri yer almaktaydı” dedi.
Üyümez, açıklamalarına şöyle devam etti:
“Bunlardan biriside Ayazini, Avdaraz Vadisi girişinde
bulunan Avdaraz kaya yerleşimidir. Bu kaya yerleşiminde döneminin
idarecilerinin kullandığı mekan ve bu mekan içerisinden bulunan
tuvalet ziyaretçilerin dikkatini çekmektedir. Bu tuvalet günümüzde
alaturka tuvalet olarak bilinen tuvaletin bir benzerini
oluşturmaktadır. Anadolu’da tuvaletin Romalılar döneminde
Efes’te kullanıldığını biliyoruz ama şu anda gördüğümüzün tuvaletin
benzerlerini Anadolu’da görmek mümkün değil ve ilk defa
bölgemizde böyle bir tuvalet olgusuyla
karşılaşmaktayız.”
Öte yandan yapı ve tuvalet hakkında bilgi veren Ayazini Belde
Belediye Başkanı Atilla Kızıldere ise, vadide bulunan kaya
yerleşimlerini ve içerisinde bulunan tuvalet gibi bölümleri gören
ziyaretçilerin şaşkınlıklarını gizleyemediklerini söyledi.
Ziyaretçiler ise o dönemde bile banyo ve tuvalet gibi bölümlerin
düşünülmesinin ve bunların kayanın içerisine oyularak yapılmasının
hayli ilginç ve dikkat çekici olduğunu kaydetti.