15 yaşında katil olan, 1 yıl yatacak

Hukukçular endişeli: Çocuklara ceza indirimi çetelerin işine yarayacak Yeni Türk Ceza ve İnfaz kanunları 1 Nisan’da yürürlüğe girecek. Düzenlemeler, kapkaç ve gaspta kullanılan çocukların cezalarının azaltılmasını öngörüyor. Kapkaç suçu işleyen 15 yaşından küçük çocuklar yeni İnfaz Kanunu’na göre 5 ay ıslahevinde tutulduktan sonra serbest bırakılacak. Kasten adam öldüren 15 yaşındaki bir çocuk 1 yıl 24 gün hapisle kurtulacak. Adalet Bakanlığı tarafından hazırlanan Çocuk Mahkemeleri Kanunu’nun değiştirilmesiyle ilgili taslakta ise 15 yaşını doldurmamış çocuklar hakkında tutuklama kararı verilemeyeceği hükme bağlanıyor. Bu düzenlemelerle suç işleyen çocukların korunması amaçlanıyor. Ancak hukukçular, değişikliklerin gasp ve kapkaç çetelerinin işine yarayacağını, cezalarda yapılması düşünülen indirimlerin çocukları suça yöneltenleri daha da cesaretlendireceğini düşünüyor. Yapılan uyarıların başında, hırsızlık olaylarında artış yaşanması ve çocukların tetikçi olarak kullanılması geliyor. Konuyla ilgili tartışmayı, Yargıtay Ceza Genel Kurulu Başkanı Osman Şirin başlattı. Çocuk suçluların cezalarını azaltan maddeleri eleştiren Şirin şu uyarılarda bulundu: “Acaba çocuğu mu koruyoruz? Yoksa çocukları suça azmettirenleri mi yüreklendiriyoruz? Bu kolaylıklar çocukları korumaya yaramayacaktır. Ama, kendilerini saklıda tutarak çocukları suçta kullanmayı başarabilenlerin iştahını kabartacaktır.” Hukuk ve Yaşam Derneği Başkanı Avukat Hayrettin Açıkgöz, Şirin’in görüşlerine katılırken, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi kararları ile uluslararası düzenlemeler doğrultusunda çocuk haklarına ilişkin değişikliklerin gerekliliğine inanıyor. “Ancak bunlar yapılırken, Türkiye’nin şartları da göz önünde bulundurulmalı.” diyen Açıkgöz, yasa değişiklikleriyle birlikte, çocukların kapkaç çeteleri gibi suç örgütleri tarafından kullanılmasını engelleyecek mekanizmaların da geliştirilmesini istiyor. Büyük şehirlerde kapkaç ve hırsızlık olaylarında görülen artışın altını çizen Açıkgöz, çetelerin ceza indirimini istismar ederek başka illerden topladıkları çocuklara suç işlettirdiğine dikkat çekiyor. Çözümü ise yasal düzenlemelerin bir bütün olarak ele alınmasında görüyor: “Çocukları koruyan hükümler, suçu önleyici tedbirlerden başlayarak karakol ve mahkeme safhası, ıslahevi ve tahliye sonrası gözetim tedbirleriyle birlikte uygulanırsa başarılı sonuç alınabilir.” Türkiye Çocuklara Yeniden Özgürlük Vakfı Ankara Koordinatörü Emrah Kırımsoy da konuyla ilgili altyapı kurumlarının oluşturulmamasından yakınıyor ve çocukları korumak için getirilen tedbirlerin amacına ulaşmadığını belirtiyor. ‘Çocukları kapalı yerlere yerleştirip kapıları üzerine kapatmanın’ kolay çözüm olduğunu düşünen Kırımsoy, şu uyarılarda bulunuyor: “Ceza sürelerinin düşürülmesi doğru. Ancak ıslahevine konulmayan çocuklar dışarıda başıboş bırakılmamalı. Uzman pedagog ve psikologlar tarafından eğitim evlerinde gözetim altında bulundurulmalı. Aksi takdirde bu çocuklar dışarı çıktıktan sonra daha büyük sorun olarak toplumun karşısına geliyor.” 15 yaşında katil olan, 1 yıl yatacak Yeni Türk Ceza Kanunu ve İnfaz Kanunu’na göre 12-15 yaş grubundaki bir çocuk kapkaç suretiyle gasp suçu işlediğinde 6 yıl hapis cezası alacak. Ancak bu ceza yaş nedeniyle 2 yıla inecek. Mahkemenin indirim uygulamasıyla ceza 1 yıl 3 ay 6 güne düşecek. İnfaz yasası hükümlerine göre 18 yaşını doldurana dek çocukların cezaevinde yattığı 1 gün 2 gün olarak hesaplanacağı için, çocuğun gasp suçu kesinleşse bile 5 ay 3 gün sonra tahliye olacak. Aynı suçu 15-18 yaş grubundaki bir çocuk işlerse 8 ay 1 gün cezaevinde kalacak. Yeni düzenlemelerdeki ceza indirimleri, çocukların adam öldürme ve yaralama suçlarında tetikçi olarak kullanılması endişelerini de artırıyor. 12-15 yaş arasındaki bir çocuk kasten adam öldürürse yeni TCK’nın 81. maddesine göre müebbet hapis cezası alacak. Tahrik varsa ceza 12 yıla kadar inecek. Yaş indiriminin ardından ceza 4 yıla düşecek. Takdiri indirimle birlikte hapis süresi 3 yıl 2 ay 12 gün olacak. Çocukların cezaevinde yattığı her bir gün 2 gün olarak hesaplanacağı için adam öldüren 15 yaşındaki bir çocuk 1 yıl 24 gün yatıp hapisten çıkacak. 15-18 yaş arasındaki bir çocuğun adam öldürmesi halinde ise cezaevinde kalacağı süre 1 yıl 7 ay 6 gün olacak. Yeni ceza ve infaz yasaları dışında Çocuk Mahkemeleri Kanunu taslağında da çocuklara ilişkin koruyucu hükümler var. Taslağın 20. maddesinde “Suç tarihinde 15 yaşını doldurmamış çocuklar hakkında tutuklama kararı verilemez.” denilerek ağır suçlarda bile çocuğun tutuklanamayacağı hükme bağlanıyor. ZAMAN