13 bin mültecinin dönüşü askıda

Irak'ın genelinde yaşayan yaklaşık 13 bin Türk vatandaşı mültecinin Türkiye'ye dönüşüne ilişkin süreç belirsizliğini koruyor. Edinilen bilgiye göre, 9 bini Irak'ın kuzeyindeki Mahmur Kampı'nda bulunanlar olmak üzere, Irak'ta yaşayan yaklaşık 13 bin Türk mülteci için Ocak ayında Ankara'da Türkiye, ABD, BM Mülteciler Yüksek Komiserliği ve Irak arasında sağlanan anlaşma, ABD ve Irak'tan kaynaklı gecikmeler nedeniyle hayata geçirilemiyor. ABD Dışişleri Bakanı Colin Powell'ın, Ankara'da alınan kararlar doğrultusunda, Dışişleri Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Abdullah Gül'e, anlaşma metnini onayladığına dair beklenen mektubunun da henüz Ankara'ya ulaşmadığını belirten kaynaklar, sürecin bugünkü koşullar altında ''askıya alındığını'' kaydettiler. Kaynaklar, ABD'nin anlaşma metni üzerinde değişiklik yapmak istemesi ve Washington'un Irak'taki egemenlik devrini beklemesinin süreci geciktirdiğine işaret ettiler. Metin üzerindeki değişiklikler için ABD tarafında Pentagon, Dışişleri Bakanlığı ve CIA gibi kurumların incelemelerini tamamlamalarının beklendiği, değişikliklere ilişkin derin görüş ayrılıkları olduğuna dair bir durumun şimdilik söz konusu olmadığı belirtildi. Gecikme nedenlerinden bir diğerinin ise Irak'tan kaynaklandığı kaydedildi. Egemenlik devri öncesinde Irak'tan da beklenen onayın gelmediği, bunda Irak geçici yönetiminin önceliklerinin belirleyici olduğu ifade edildi. Kaynaklar, egemenlik devri sonrasında ise yeni bir idari durumla karşı karşıya kalındığına dikkati çektiler. Kaynaklar, bu çerçevede koşulların, ABD'nin yapmak istediği değişiklikler ve Irak'ta ortaya çıkan yeni duruma göre uyarlanması gerektiğini belirttiler. Son gelişmeler ışığında Türk mültecilerin dönüşüne ilişkin bir takvimden söz edilemeyeceği ifade ediliyor. Ankara'da sağlanan anlaşmada, geri dönüşün gönüllülük esasına dayanması, insanlık onurunun gözetilmesi ve mültecilerin güvenliğinin sağlanması gibi ana ilkeler yer alıyor. Mültecilere köye dönüş programından yararlanma imkanı sağlayan bir yıl süreli anlaşma, taraflarca istenmesi durumunda uzatılabilecek. MUSUL'DA KONSOLOSLUK Bu arada, Türkiye'nin Musul'da konsolosluk açmaya yönelik çalışmaları sürüyor. Kaynaklar, konuya ilişkin Irak geçici hükümetiyle görüşmelerin sürdüğünü ve bir yanıt beklendiğini belirttiler. Kerkük'te İngiltere ve ABD'nin dün ''büyükelçilik ofisleri'' açtığını kaydeden kaynaklar, Türkiye'nin Irak'ta açmayı planladığı diğer temsilciliklere ilişkin bir soru üzerine, ''Musul'dan başlayacağız'' yanıtını verdiler. Öte yandan, egemenlik devrinden sonra Irak'ın Türkiye'ye yeni bir büyükelçi ataması bekleniyor. Büyükelçilik görevi için isimlerin belirlendiği, ancak bu konuda herhangi resmi bir bildirimin Dışişleri Bakanlığı'na yapılmadığı öğrenildi. Irak Dışişleri Bakanı Hoşyar Zebari, İstanbul'daki İKÖ toplantısı sırasında Ankara'ya en kısa zamanda bir büyükelçi atanacağını söylemişti. Irak büyükelçiliği, ABD'nin müdahalesinden bu yana Ankara'da irtibat bürosu olarak görev yapıyor.