10.8 milyon kişi sigortasız

Söz konusu kişilerin yüzde 64.6'sı da kırsal kesimde bulunuyor. DİE tarafından 2002 4. Dönem Hanehalkı İşgücü Anketi' araştırma çalışması sona erdi. Yapılan açıklamaya göre, Türkiye genelinde herhangi bir sosyal güvenlik kuruluşuna kayıtlı olmadan çalışan 10 milyon 823 bin kişinin yüzde 64.6'sı (6 milyon 993 bin kişi) kırsal yerlerde bulunduğu ve bunların da yüzde 85.7'sinin tarım sektöründe çalıştığı belirlendi. Tarım sektöründe çalışanların yüzde 50.1'ini ücretsiz aile işçilerinin oluşturduğu kaydedildi. Bu arada, istihdam edilenlerin yüzde 49.1'ini ilkokul mezunları oluşturdu. İNFORMAL SEKTÖRDE İSTİHDAM Araştırmaya göre, Türkiye genelinde informal sektörde kendi hesabına veya işveren olarak çalışanların (1 milyon 256 bin kişi), toplam tarım dışı sektörde kendi hesabına veya işveren olarak çalışanlar (3 milyon 55 bin kişi) içindeki oranı yüzde 41.1 oldu. Türkiye genelinde kendi hesabına veya işveren olarak çalışan erkeklerin yüzde 40.7'si, kadınların ise yüzde 48.2'si informal sektörde faaliyet gösterdiği ve aynı oranın, kentsel yerlerde toplamda yüzde 37.4, erkeklerde yüzde 36.9 ve kadınlarda yüzde 44.5 olarak gerçekleşti. Kendi hesabına veya işveren olarak informal sektörde çalışanların yüzde 58.7'si yaptığı işten dolayı herhangi bir sosyal güvenlik kuruluşuna kayıtlı bulunmuyor. Kendi hesabına veya işveren olarak informal sektörde çalışanların, sahip oldukları işyeri büyüklüğünden hareketle ücretli, yevmiyeli veya ücretsiz aile işçisi olarak çalışanların sayısı 640 bin kişi olarak hesaplandı. Buna göre, Türkiye genelinde tarım dışı sektörde tahmini olarak 1 milyon 896 bin kişi informal sektörde çalıştığı belirlendi. İnformal sektörde çalışanların, toplam tarım dışı sektörde çalışanlar içindeki payı Türkiye genelinde yüzde 13.9, kentsel yerlerde yüzde 12.4 ve kırsal yerlerde yüzde 19.3 olarak tahmin edildi. SEKTÖRLERE GÖRE İSTİHDAM Araştırmanın aynı döneminde istihdam edilenler tarım, sanayi, inşaat ve hizmetler olarak dört ana sektör ayrımında incelendiğinde, geçen yılın aynı dönemine göre tarım ve hizmetler sektörlerinin toplam istihdam içindeki paylarında bir artış, sanayi ve inşaat sektörlerinin paylarında ise bir azalış gösterdi. 2002 yılı IV. Döneminde geçen yılın aynı dönemine göre toplam istihdam içinde tarım sektörünün payı yüzde 32.6'dan yüzde 33.5'e, hizmetler sektörünün payı yüzde 43.1'den yüzde 43.2'ye yükselirken, sanayi sektörünün payı yüzde 19.5'den yüzde 18.9'a, inşaat sektörünün payı ise yüzde 4.8'den yüzde 4.3'e düştü. Türkiye genelinde tarım sektöründe 6 milyon 902 bin kişi istihdam edilirken, bunların yüzde 50.1'ini (3 milyon 457 bin kişi) ücretsiz aile işçileri oluşturdu. İSTİHDAM EDİLENLERİN EĞİTİM DURUMU 2002 yılı IV. döneminde Türkiye genelinde istihdam edilenlerin yüzde 49.1'ini ilkokul mezunları oluşturdu. Bunu yüzde 18.3 ile lise ve lise dengi meslek, yüzde 11.2 ile yüksekokul ve fakülte, yüzde 10.5 ile ilköğretim, ortaokul ve orta dengi meslek okulu mezunları izledi. Kentsel yerlerde istihdam edilenlerin yüzde 39.8'ini ilkokul, yüzde 26'sını lise ve lise dengi meslek, yüzde 17.7'sini yüksekokul ve fakülte, yüzde 13.2'sini ise ilköğretim, ortaokul ve orta dengi meslek mezunları, Kırsal yerlerde istihdam edilenlerin, yüzde 60.4'ünü ilkokul, yüzde 9.1'ini lise ve lise dengi meslek, yüzde 7.3'ünü ilköğretim, ortaokul ve orta dengi meslek, yüzde 3.3'ünü ise yüksekokul ve fakülte mezunları oluşturdu. Aynı dönemlerde istihdam edilen erkeklerin yüzde 50.1'ini ilkokul, yüzde 20.5'ini lise ve lise dengi meslek, yüzde 12.8'ini ilköğretim, ortaokul ve orta dengi meslek, yüzde 10.5'ini ise yüksekokul ve fakülte mezunları, istihdam edilen kadınların ise yüzde 46.7'sini ilkokul, yüzde 13'ünü lise ve lise dengi meslek, yüzde 12.8'ini yüksekokul ve fakülte ve yüzde 4.9'unu ilköğretim, ortaokul ve orta dengi meslek mezunları oluşturdu. EKSİK İSTİHDAM İşsizlik kadar önemli bir kavram olan eksik istihdamın işgücü içindeki oranı 2001 yılı IV. döneminde yüzde 6.1 iken, 2002 yılı IV. Döneminde yüzde 5.1 olarak gerçekleşti. Eksik istihdam edilenlerin işgücü içindeki oranı, 2002 yılı IV. döneminde geçen yılın aynı dönemine göre kentsel yerlerde yüzde 6.5'ten yüzde 5.6'ya, kırsal yerlerde ise yüzde 5.6'dan yüzde 4.4'e düştü. Eksik istihdam oranı cinsiyet ayrımında incelendiğinde, Türkiye genelinde erkeklerde yüzde 6.3, kadınlarda yüzde 2.1 iken, kentsel yerlerde erkeklerde yüzde 6.3, kadınlarda yüzde 3.4, kırsal yerlerde ise erkeklerde yüzde 6.4, kadınlarda yüzde 1.1 olarak tahmin edildi. Eksik istihdam edilen eğitimli gençlerin işgücü içindeki oranı, Türkiye genelinde yüzde 6.5, kentsel yerlerde yüzde 4.6, kırsal yerlerde ise yüzde 12.5 olarak tahmin edilirken, bu oran cinsiyet ayrımında incelendiğinde, kentsel yerlerde erkeklerde yüzde 5.7, kadınlarda yüzde 3.1, kırsal yerlerde ise erkeklerde yüzde 15.2, kadınlarda yüzde 6.6 olarak gerçekleşti.