10 soruda DTPnin kapatma davası
Abone olDTP davasında karar yaklaştıkça, özellikle partinin kapatılması halinde neler olacağı merak ediliyor. Cevabı aranan sorular:
DTP davası ve olası bir
kapatma kararı birçok soruyu içinde barındırıyor. Bilinenin aksine
DTP kapatma kararı verilirse istese de sine - i millete dönemiyor.
DTP'li vekillerden bazılarına yasak gelse bile yapılacak ilk
seçimlerde bağımsız milletvekili olabiliyorlar. Ancak yeni
kurulacak partiye 5 yıldan önce geçemeyecekler.
Bugünden itibaren yanıtları en çok merak edilecek sorular ve olası
cevapları:
1: DTP davası ne zaman, neden açıldı?
-Yargıtay Başsavcısı Abdurrahman Yalçınkaya, 16 Kasım 2007 tarihli
iddianameyle DTP'nin kapatılmasını istedi. Başsavcı'nın temel
iddiası, DTP'nin terör örgütü ile organik bağının bulunmasıydı. 141
delil gösterildi.
2: Başsavcı kaç kişiye siyasi yasak istedi? Bunlar
arasındaki milletvekilleri kimler?
- 119 DTP'li hakkında yasak isteniyor. Bunlar arasındaki 8
milletvekili şunlar: Ahmet Türk, Aysel Tuğluk, İbrahim Binici,
Osman Özçelik, Fatma Kurtulan, Sebahat Tuncel, Sevahir Bayındır ve
Selahattin Demirtaş.
3: DTP'li belediye başkanlarından kaçı hakkında yasak
isteniyor?
219 isimden 90'ı halen farklı il ve ilçelerin belediye başkanı.
Diyarbakır Belediye Başkanı Osman Baydemir de hakkında yasak
istenenlerden.
4: DTP kapatılır, bazı milletvekilinin yasak gelirse nasıl
uygulanacak?
Anayasa'da "kapatma kararının gerekçesi Resmi Gazete'de
yayımlandığında" deniyor ama Anayasa Mahkemesi Fazilet Partisi'ni
(FP) kapattığında kısa karar Resmi Gazete'de hemen yayımlandı. Bu
karar Meclis'e gönderildi, yasak getirilen FP'li milletvekillerinin
Meclis üyeliklerine son verildi.
5: Kapatılırsa DTP tabelaları ne zaman
indirilir?
- Anayasa Mahkemesi, FP davasında kısa kararla birlikte parti tüzel
kişiliğinin de sona erdiğini açıklamış ve bu kısa karar Resmi
Gazete'de hemen yayınlanmıştı. DTP için de aynı uygulama yapılıp
parti tabelaları birkaç gün içinde indirilebilir, Meclis'teki
komisyonlardaki DTP milletvekilleri hemen komisyonlardan
çıkarılabilir.
6: DTP'li vekillerden "yasaklanan" olursa bu isimler 5 yıl
içinde yapılacak seçimde yeniden milletvekili olabilir
mi?
-Bağımsız milletvekili olabilirler. Ancak DTP yerine kurulacak
partiye 5 yıldan önce geçemezler. Çünkü siyasi yasak, "parti
kurucusu, üyesi, yöneticisi ve deneticisi olamamayı" içeriyor.
Nitekim Hamit Geylani, HADEP davasından kaynaklı 5 yıllık
yasaklılık hali devam ederken bağımsız milletvekili olmuş, 5 yıllık
süre dolduktan sonra DTP'ye geçebilmişti. YSK, Necmettin Erbakan'ın
bağımsız milletvekilliğini engellerken de siyasi yasağa değil, eski
312'inci maddeden aldığı hapis cezasına dayanmıştı.
7: Belediye başkanlarına yasak gelirse bu kişiler bağımsız
olarak belediye başkanlığını devam ettirebilir mi?
-Bu konuda YSK'nın bir içtihadı bulunmuyor. Mahalli İdareler Seçimi
Kanunu, "Milletvekili seçilme yeterliliğine sahip olanlar belediye
başkanı seçilebilir" diyor. Siyasi yasaklı bir kişi bağımsız
milletvekili olabildiğine ve yasalarda "partisinin kapatılmasına
neden olanların belediye başkanlığı düşer" gibi bir hüküm
bulunmadığına göre siyasi yasak gelse de belediye başkanlığının
bağımsız olarak devamı yönünde bir engel görünmüyor.
8: DTP, partinin kapatılması halinde sine-i millete
döneceğini açıkladı. Sine-i millete dönmek için partinin iradesi
yeterli mi?
-Hayır. Milletvekilliğinden istifa için TBMM Genel Kurulu kararı
gerekiyor.
9: DTP'nin eylemleri "hazine yardımının kesilmesi"
yoğunluğunda görülürse Anayasa Mahkemesi ne yapacak?
-Anayasa Mahkemesi daha önceki bir kararında hazine yardımının
kesilmesi seçeneğinin, bu yardımı almayan partiler lehine ayrıcalık
yarattığını savunmuştu. Mahkeme, DTP davasında "hazine yardımının
kesilmesi" konusunda ilk kez net olarak yapacak. "Eylemler
yaptırımsız kalamaz" derse kapatma, "Anayasa ve yasada açık hüküm
yok" derse davanın reddi yoluna gidecek.
10: DTP kapatılmadan, vekillere ve belediye başkanlarına
yasak getirilebilir mi?
- Hayır. Anayasa'da siyasi yasağın ancak partisinin temelli
kapatılmasına neden olanlar için geçerli olduğu belirtiliyor. AKP
davasında da "hazine yardımının kesilmesine neden olanlara siyasi
yasak getiriyoruz" gibi bir karar çıkmadı.