10 şirketin maaşı devletten

Şu ana kadar 146 şirket, Türkiye İş Kurumu'na (İşkur) başvurarak maaşların devlet tarafından ödenmesini istedi.

İncelemesi tamamlanan 10 firmadaki çalışanlar, 1 Ocak'tan itibaren aylık 320 ile 510 YTL arasında değişen kısa çalışma ödeneği almaya başlayacak. Ödemeler üç ay sürecek..

2 BİN İŞÇİ ÇALIŞIYOR

Zaman'dan İsa Yazar'ın haberine göre çalışanların maaşları kısmen ya da tamamen üç ay süreyle devlet tarafından ödenecek. Alınan bilgilere göre söz konusu şirketlerdeki toplam çalışan sayısı yaklaşık 2 bin. Başvuru yapan 146 şirkette de toplam 50 bine yakın işçi çalışıyor. Söz konusu ödeneği kullanmak isteyen firmaların isimleri 'zor durumda oldukları ifşa edilir' gerekçesiyle gizli tutuluyor.

ÇALIŞMA ÖDENEĞİ

Yetkililer, çalışma ödeneği konusunda prosedürün işleyişini ise şöyle anlatıyor: "Firmalar İşkur'a başvuruyor, ardından kurum Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı'na bildiriyor. Bakanlık müfettişlerinin yapacağı incelemeden sonra, ekonomik kriz sebebiyle zor duruma düştüğü kanaatine varılan şirketin öde-nekten yararlanması sağlanıyor."

'Kısa çalışma ödeneği' küresel krize karşı hem işveren hem de işçi için güvence niteliği taşıyor. Ekonomik kriz dönemlerinde sigorta görevi yapan bu fon, işverenin çalışma sürelerini azaltması ya da geçici olarak durdurması halinde devreye giriyor. Bu durumda işçiye, çalışamadığı sürenin ücreti devlet tarafından ödeniyor.

Örneğin işveren, ayda 30 gün çalıştırdığı işçisini, işlerin azalması sebebiyle 10 gün çalıştırmak isterse, kalan 20 günün ücreti İşsizlik Fonu'ndan ödeniyor. İşverenin işi tamamen durdurması durumunda da üç ay süreyle çalışanın maaşı fondan veriliyor. Öte yandan halen üç ay olan kısa çalışma ödeneğinden yararlanma süresi de 6 aya çıkarılacak. Böylece krizden etkilenen firmalara, daha uzun süreli korunma sağlanmış olacak.

ÖDENEK 2003 YILINDA KURULDU

Kısa çalışma ödeneği mekanizması, kriz sebebiyle işçinin üretim dışında tutulmasını veya ücretsiz izne çıkarılmasını engellemek için 2003 yılında kuruldu. Ödeneğin devreye girmesi için iki şart gerekiyor. Bunlardan ilki genel ekonomik kriz. İkincisi ise yangın, deprem gibi zorlayıcı sebepler. 2003'ten bu yana ekonomik kriz yaşanmadığı için kısa çalışma ödeneğinin varlığı, hem işçi hem de işveren tarafından bilinmiyordu. Krizle birlikte Türkiye, kısa çalışma ödeneğiyle tanıştı. Ödenekten deprem, yangın gibi zorlayıcı sebepler sebebiyle son üç yılda 278 kişi yararlandı.

İŞVEREN NE YAPMALI?

Kriz döneminde kısa çalışma ödeneğinden işçi ve işverenin faydalanabilmesi için çalışma süresinin en az üçte bir oranında azaltılması gerekiyor. Kısa çalışma ödeneği, en az dört hafta, en fazla üç ay süreyle ödeniyor. Ekonomik kriz sebebiyle işçilerin çalışma sürelerini azaltan veya faaliyetini tamamen durduran işveren, bu durumu Türkiye İş Kurumu'na bildirmekle yükümlü.

Bu durumda Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, inceleme yaparak 'uygunluk tespiti'nde bulunuyor. Bakanlık müfettişlerinin küresel finans krizi sebebiyle zor duruma girdiği kanaatine varması halinde ise kısa çalışma ödeneğine karar veriliyor. Bu haktan yararlanabilmek için iş yavaşlatma ya da durdurmanın en az 1 ay sürmesi gerekiyor. Uygulamadan yararlanmak isteyenlerin, kısa çalışma ödeneği bildirgesi ile Türkiye İş Kurumu'na başvurması gerekiyor. Ödenek, kısa çalışmadan etkilenen işçinin kendisine, aylık olarak her ayın sonuna kadar ödeniyor.