'10 milyar doları şakkadak satarım' videosu viral olan Necmettin Batırel yıllar sonra konuştu! Özgür Demirtaş ne dedi?

CNN Türk ekranlarında doların 3.5 lirayı gördüğü gün Ahmet Hakan'ın programında "10 milyar dolar şakkadak satarım. Şaşırır millet! Hiç beklemedik bir hareket... Niye satıyor nasıl satıyor? 'Hani rezervi düşüktü' filan derler? 'Demek ki rezervleri varmış' diyecekler normal şartlarda. Dolar mutlaka düşecek... Ama biraz yavaş düşürecekler. Ardından bir 10 milyar daha satarım! 20... Yetmedi bir 10 daha satarım biter olay" sözleriyle olay olmuştu. Ahmet Hakan'ın 'olmaz mı hocam' sorusu üzerine de ekonomist Prof. Dr. Özgür Demirtaş 'olmaz' demiş ve mimikleriyle dalga geçmişti.

Bundan 4 yıl önceki o videosuyla yıllardır dolar her yükseldiğinde sosyal medyada en çok paylaşınları arasına giren Necmettin Batırel, yıllar sonra İndependent Türkçe'ye konuştu. Batırel, bu sefer döviz satarak piyasaya müdahalenin kalıcılık meydana getirmediğini söyledi. İşte "Şakkadak ifadesi bana münhasır oldu" diyen Batırel'in bazı sorulara verdiği cevaplar...

"Döviz kuru bilinçli yükseltiliyor"

- Bazen yüksek döviz kuru politikası hükümet tarafından bilinçli yapılıyor deniliyor. Gerçekte bu bilinçli yapıyor olabilir mi?

- Bilinçli yapılıyor derken bir defa size söyleyeyim. Kader bizi bu noktaya getirdi. Bilinçli yapılıyor olabilir ama bir defa Türk lirasında aşırı derecede bir değer kaybı var. Dünya şu anda Türk lirasında yüzde 40'lık bir değer kaybı var. Yani düşük değerde işlem görüyor.

- Neden bu tabloyla karşılaştık?

O kadar, çok etken var ki. Türkiye ekonomisiyle dışarıdan uğraşıyorlar. Amerika S-400'ler üzerinde uğraştı, Avrupa Birliği yaptırım uyguladı. Çok dış sebepler de var. Türkiye üzerinden oyunlar oynanıyor. Türkiye ekonomisi önceleri sıkıntılıydı. Onun için istediklerin yaptırıyorlardı. Ama şimdi istediklerini yapamaz hale geldiler. En büyük sıkıntılar da o. O yüzden zaten Tayyip Erdoğan'dan kurtulmak istiyorlar. Bütün dünya o adamın üstüne yüklenmiş vaziyette. 'Gitsin de kurtulalım. Gitsin de kurtulalım. Niye? İstediklerini yaptıramıyorlar. Türkiye çok güçlendi.

"MB yıl sonuna kadar 250 baz puan indirime gidecek"

- Merkez Bankası'ndan yine faiz indirimi gelir mi?

- 50 baz puan diyorlar ama gördüğüm kadarıyla 100 baz puanlık indirim olabilir. Faiz indirimine karşı olan 3 üye değiştirildi. O değişim zaten Merkez Bankası'nın indirimlerine devam edeceğini ortaya koydu. Dediğim gibi yani Merkez Bankası ticari kredi faizlerinin düşmesini sağlamak amacıyla faizleri indiriyor. Yıl sonuna doğru 250 baz puan daha indirime gidecek. Mutlaka ama mutlaka gidecek.

"Swaplar çıkartılırsa MB'deki rezerv eksi 22 milyar dolar"

- Merkez Bankası'nın kasasında para var mı?

-Kasasında para var, var, var.

- Edindiğiniz bilgiler ne yönde?

- Swaplar çıkartıldığı zaman şu anda 22 milyar dolar açık var. Ama swapları çıkarmaya gerek yok. Swaplar bittiği zaman yenileniyor ve çok uzun vadeli bunlar. 

"Öyle uygulamalar kalıcılık meydana getirmiyor"

- Kasada yüksek para olsaydı yine piyasaya sürüp döviz kurunu aşağı çekebilirler miydi?

- Yok… Öyle uygulamalar kalıcılık meydana getirmiyor. Bunun için yani yapıcı reformları hayata geçirmek lazım. Mesela vergi reformu, çok önemli etkenlerden bir tanesi. Bir de yerli üretimi teşvik eden destekler vermek lazım. 

"Birazcık abartı yapmıştım orada abartı yani"

- Geçmişte tersini savundunuz. "Döviz kurlarını aşağı çekmek için 10 milyar doları şakkadak satarım, yetmedi mi, bir 10 milyar doları daha satarım" Bu açıklanmanızla döviz kurlarının düşeceğini söylemiştiniz…

- Evet… O zaman o rakamı şunun için söylemiştim. Birazcık abartı yapmıştım orada abartı yani. Yüksek rakamı ortaya koyun ki karşı taraf birazcık korksun. Mesela siz piyasaya müdahale ederken 50 – 100 milyon dolar satış yapsanız etki meydana getirmez ama 10 milyar doları ortaya koyarsanız etki oluşturur. Rakam yüksek tutarsanız karşı taraf tırsar hemen gerisin geri çekilir. Bunu anlatmak için o şekilde abartı olarak kullanmıştım. Tabii sosyal medyada yanlış anlaşıldı, yanlış yorumlandı.

"MB dediğimi yaptı ama iş işten geçtikten sonra"

- O videolar hala dönüyor biliyorsun değil mi sayın hocam?

- Dönsün problem değil. Merkez Bankası dediklerimi yaptı ama iş işten geçtikten sonra yaptı.

- Merkez Bankası gerçekten sizin dediğinizi yaptı mı?

- Hakikaten yaptı.

128 doları böyle mi sattılar?

- 128 milyar dolar böyle mi gittin?

- 128 milyar doları satmışlar işte. Baksana ya nasıl satmışlar? Kıyasıya müdahale etmek amacıyla satmışlar. Ama dediğim gibi peyderpey yapıldı. Merkez Bankası, bunu yaparken rezervleri 128 milyar dolar değildi. 70, 80, 90 milyar dolardı. Swaplar da 60 milyar dolardı. Swap çıkarttığın zaman eksi vardı. Merkez Bankası'nın gücü o kadar yüksek değildi. Bu yüzden etki meydana getirmedi. Bir de dolar sadece Türk parası karşısında değer kazanmıyor. Dünya para birimleri karşısında değer kazanıyor dolar. 

"Döviz zirveyi gördü, mutlaka gerisin geriye dönecek"

- Yükseliş nereye kadar devam eder?

- 10 lira, 11 lira da olsa önemli değil artık. 9,50 lirayı zirve olarak görüyorum ama mutlaka gerisin geriye dönecek.

- Hocam önemli olmaz mı? 10 kuruşluk bir artış Türkiye'nin dış borcunu 5 milyar dolar arttırıyor.

- Ama öyle kalırsa, kalırsa bak unutma kalırsa… O şekilde bir rakam ortaya çıkarsa dediğini gibi olur. Borcumuzun da faizinin de yükseldiğini biliyorum. Türkiye'nin borçları şu anda gerçekten dünya, sıralamasında çok yüksek değil. 77 milyar dolara kısa vadeli kamu borcumuz var. O kadar sıkıntılı bir dönem yok şu anda.

"Özgür Demirtaş, 'Merkez Bankası, Necmettin Batırel'ı dinledi' dedi"

- Ama Merkez Bankası da dediğinizi yapmış…

- Özgür Demirtaş da "Merkez Bankası, Necmettin Batırel'ı dinledi" dedi. Bunun haberini yaptı Sputnik de Independent Türkçe de yaptı. Hatta herkes yaptı. Ondan sonra iş işten geçti. Demir salonda dövülür. Bakın Zamanında bir işi yapmazsanız ondan sonra istediğiniz kadar peşinden koşun, treni yakalayamazsınız. Tren, istasyona gelince bileceksin.