10 madde halinde Soma Holding gerçeği!
Abone olİşte Soma'da 301 işçinin ölümüne neden olan madenin sahibi Soma Holding hakkında bilmeniz gerekenler...
Soma’da 301 işçinin ölümüne neden olan maden faciasına
ilişkin hukuki süreç Pazar ( 18 Mayıs 2014) günü başladı. Faciadan
6 gün sonra hareket geçen savcılık Soma Holding CEO’sunun da
aralarında bulunduğu 24 kişiyi gözaltına aldı, 5 kişi
tutuklandı.
Wall Street Journal Türkiye’den Ayşegül Akyarlı Güven, facianın
yaşandığı maden ocağının sahibi Soma Holding AŞ hakkında bilmeniz
gereken 10 gerçeği derledi.
İşte 2011 yılında zarar, 2012 yılında kâr eden Soma
Holding hakkında bilmeniz gereken 10 gerçek:
1) Şirkette en büyük pay Alp Gürkan'ın
Facianın yaşandığı madeni işleten Soma Kömür AŞ adlı şirketin
ortaklık yapısına bakıldığında Alp Gürkan'ın oğlu Can Gürkan'ın
%25, Alp Gürkan'ın yüzde 17 bireysel hissesi var. Müzeyyen Nazlı
Asafrana'nın yüzde 5 hissedar olduğu Soma Kömür AŞ'de İsmet
Kasapoğlu ve İsmail Hakkı Kalkavan'da hissedar. Ama payları on
binde 1'in bile altında. Şirketin en büyük ortağı ise %53 pay ile
Tilaga Madencilik AŞ'nin. Ancak Alp Gürkan'ın Tilaga
Madencilik'deki yüzde 53 payı da hesaba katılınca, kendisinin Soma
Kömür AŞ'deki toplam payı yüzde 44'e çıkıyor. Can Gürkan'ın
Tilaga'daki payı ise yüzde 1'in bile altında olduğu için aslında
Soma Kömür AŞ'nin en büyük ortağının Alp Gürkan olduğu ortaya
çıkıyor. Şirketin yüzde 20'si ise yurtdışında kayıtlı Saff
Investments ve Tilaga Investments'a ait.
2) 2011'de zarar, 2012'de kar etmiş
Soma Kömür 2011'de zarar 2012'de kar etmiş görünüyor. Şirketin
Genel Kurul kararındaki kar dağıtım maddesinde bilanço ile ilgili
bu bilgi yer alıyor
3) 3 yönetim kurulu üyesi var
Şirketin 3 yönetim kurulu üyesi var. Bu isimler Alp Gürkan'ın oğlu
Can Gürkan, Ramazan Doğru ve Mustafa Yiğit. Şirketin Yönetm Kurulu
Üyeleri bu yıl Ocak ayında değişmiş. Daha önce Yönetim Kurulu
Üyeleri Alp Gürkan, Can Gürkan ve İsmet Kasapoğlu'ndan oluşuyordu.
Bu 3 üye yönetim kurulu üyesi olarak aylık 3 bin TL huzur hakkı
alıyordu. Yeni Genel Kurul'da ise Yönetim Kurulu Üyeleri'nin
maaşları belirtilmiyor.
4) Maaş net değil ama sorumluluk çok net
Soma Kömür AŞ'deki bu yıl göreve getirilen yeni yönetim kurulu
üyelerinin maaşları genel kurul kararında belirtilmiyor ancak yetki
ve sorumluluklar bir önceki Genel Kurul'a göre çok daha net.
Kayıtlara göre şirketin iş ve işçi sağlığı, bu konuda tedbirlerin
alınması, iş kazalarından doğacak hukuki ve cezai sorumluluklar
şirket Yönetim Kurulu üyesi Ramazan Doğru'da. Şirketin maden hukuku
kapsamında çevre hukuku kapsamındaki tek hukuki ve cezai sorumlusu
da Ramazan Doğru.
Mali mevzuat ve vergi hukuku kapsamında doğabilecek hukuki ve cezai
sorumluluk ise Mustafa Yiğit'de. Yönetim Kurulu Başkanı Can
Gürkan'a kalan herhangi bir sorumluluk yok.
5) Minsan adlı madeninde de sorumluluk Gürkan'da
değil
Şirket Mersin'de Krom üretimi yapan Minsan Madencilik adlı
şirketinde de benzer bir yönetim stratejisini hayata geçirmiş.
Orada da yukarıda geçen tüm yetki ve sorumluluğu şirkette yönetim
kurulu üyesi yaptığı Ercan Altınova'ya vermiş.
6) Basın toplantısında da söylemişti
Alp Gürkan olayın dördüncü gününde yaptığı basın toplantısında da
bilgiyi yöneticilerinden aldığını, yaşından dolayı madene hiç
inmediğini, onların verdiği bilgilere göre şirketin bir ihmalinin
olmadığını ifade etmişti. Gürkan'ın bu sözleri sorumluluk ve
yetkiyi devretme kararı ile örtüşüyor. Bu arada dün gözaltına
alınan 25 kişi arasında Ramazan Doğru da var.
7) Sadece Soma Kömür'de yönetimi bırakmış
Alp Gürkan 2014'te Soma Kömür AŞ'nin yeni yönetim kurulunda yer
almamış. Buna karşın Soma'nın en büyük ortağı konumundaki Tilaga
Madencilik AŞ'deki Yönetim Kurulu Üyeliğinden ve Başkanlığı'ndan
vazgeçmemiş. 76 yaşındaki Alp Gürkan, diğer yönetim kurulu üyeleri
Can Gürkan ve Mustafa Yiğit ile birlikte bu şirkette yönetim kurulu
üyesi.
8) 33 bin TL huzur hakkı
Can ve Alp Gürkan Tilaga Madencilik'ten yönetim kurulu üyeliği
karşılığı ayda 18 bin TL huzur hakkı alıyor. Bu ücrette
hissedarlığından doğan kar payı yok. 2011'deki son genel kurula
göre Soma Kömür'de de yönetim kurulu üyesi maaşı 3 bin TL. Alp
Gürkan ise Soma Kömür Yönetim Kurulu'nda artık yok. Alp ve Can
Gürkan eski ticari adı Gaia Yapı İnşaat olan Soma Holding'de de
Başkan ve Başkan Yardımcısı olarak görev alıyor. Buradan da 15 bin
TL maaş alıyorlar. Son Genel Kurul'da bir maaş miktarı
belirtilmemiş ama maaşı sabit kalsa dahi aldığı Can Gürkan'ın 3
şirketten aldığı huzur hakkı 36 bin TL'yi, Alp Gürkan'ın yönetim
Kurulu üyeliği huzur hakları toplamı ise 33 bin TL'yi buluyor. Bu
arada Soma Holding'de Alp Gürkan yüzde 51, Can Gürkan yüzde 37.5
pay sahibi.
9) Soma Kömür'ün %20'si yurtdışı kayıtlı
şirketlerin
Alp Gürkan'ın yüzde 51 pay sahibi olduğu şirkette Saff Investments
adlı yurtdışı kayıtlı bir şirket yüzde 25 paya sahip. Yine
yurtdışında kayıtlı bir başka şirket olan Tilaga Holdings ise yüzde
14 pay sahibi. Yani Soma AŞ'nin büyük ortağı Tilaga Madencilik'te
yurtdışı kayıtlı şirketlerin payı yüzde 39. Bu da facianın
yalandığı Soma Kömür'de yüzde 20 oranında ortaklıklarının olduğu
anlamına geliyor.
10) Can Gürkan'ın payını artırmış
Soma AŞ'nin Şirketin 28 Aralık 2012'de gerçekleşen bir önceki Genel
Kurul'una göre ortaklık yapısı değişmiş. O toplantı sırasında Alp
Gürkan'ın şirketteki payı %45'miş. Tilaga Madencilik'in payı yüzde
43'te kalıyormuş. Can Gürkan'ın 2012 yılındaki payı binde 3'ü biraz
aşıyormuş. Son Genel Kurul toplantısında yönetim kurulu üyelerinin
maaşı yer almıyor. Ancak 2012 yılı Genel Kurul kararına göre
Yönetim Kurulu üyelerinden Can Gürkan, Alp Gürkan ve İsmet
Kasapoğlu bu görevlerine karşılık şirketten ayda 3 bin TL huzur
hakkı alıyordu.