amber’15 Sanat ve Teknoloji Festivali

amber’15 Sanat ve Teknoloji Festivali, 6-15 Kasım 2015 Adahan İstanbul Oteli, İstanbul Bilgi Üniversitesi, Aksanat, İTÜ Taşkışla, İskele 47 adreslerinde düzenleniyor.

Hayal gücü ve teknoloji üzerinden günlük hayata farklı sorgulayıcı ve düşündürücü bir gözle bakan amberFestival, bir kez daha Sanat ve Teknolojiyi İstanbul’da buluşturuyor.

 Dokuzuncu kez düzenlenen uluslararası amber’15 Sanat ve Teknoloji Festivali, bu yılki teması “Laboro Ergo Sum / Çalışıyorum Öyleyse Varım” ile ütopya ve distopyaların ötesine geçerek bugünkü gerçekliğimize dönüşen dijital devrimin iş ve emek dünyasında etkilerini konu ediyor.

Connecting Cities Projesi, In-Situ ve DECOL Kooperatif işbirliğiyle 6-15 Kasım 2015 tarihleri arasında gerçekleşecek olan amber’15 Sanat ve Teknoloji Festivali, Adahan İstanbul, Oteli, İstanbul Bilgi Üniversitesi, Akbank Sanat, İTÜ Taşkışla ve İskele 47 olmak üzere beş mekana yayılıyor. Sanatla yeni teknolojilerin kesişiminde sergiler, atölye çalışmaları, bu senenin teması etrafında düzenlenen paneller, performanslar ve özel etkinlikler, festival takipçileri ile buluşuyor.

Festivalde bu yıl, Avusturya, Almanya, Birleşik Krallık, Belçika ve Türkiye’den sanatçı eser ve proje sergiliyor. Ayrıca, “Çalışıyorum Öyleyse Varım” teması, bir dizi panel ve oturumla sanattan, açık kaynağa, göçmen emeğinden geleceğin beden ve emek kavramlarına kadar geniş bir perspektifte tartışma gündeminde olacak. Festival kapsamında atölye çalışmaları, performanslar ve özel etkinlikler de yer alıyor.

Festival İlk Etkinliği Göçmen Emeği Konulu Panel

amberFestival 6 Kasım Cuma akşamı festivale katılan sanatçıların da katılımıyla Adahan İstanbul Oteli Sergi Salonunda gerçekleşecek olan, Göçmen Emeği konulu panelle başlıyor. Açılışı takiben, ertesi gün 7 Kasım Cumartesi günü İstanbul Bilgi Üniversitesi santralistanbul Kampüsü Enerji Müzesi’ndeki festival etkinlikleri gerçekleşecek.

İki Mekanda 4 Farklı Sergi

Avusturya, Almanya, Birleşik Krallık, Belçika ve Türkiye’den katılan sanatçıların eserlerinden oluşan LABORO ERGO SUM, IC Works, Marx 2.0, ve LABORO ERGO SUM-Kolektif Seçki olmak üzere 4 farklı sergi, Adahan İstanbul Sergi Salonu ve İstanbul Bilgi Üniversitesi santralistanbul Kampüsü Enerji Müzesi’nde 7-15 Kasım tarihleri arasında gezilebilecek.

amberPlatform Tema Sergisi santralistanbulda

amberPlatform her yıl olduğu gibi bu yıl da festival kapsamında tema sergisi düzenliyor. İstanbul Bilgi Üniversitesi santralistanbul Kampüsü’nde izleyicisi ile buluşacak olan amberPlatform tema sergisi, Laboro Ergo Sum başlığı altında çalışma ve emek konularını dijital-sonrası günümüz koşullarında ele alıyor. Bu yıl iki bölümden oluşan serginin bir bölümü Ekmel Ertan küratörlüğünde hazırlanırken; diğer bölümü ise amberPlatform’un sene başında yaptığa çağrıya başvuran sanatçıların ortak seçkisi ile oluştu. Bu sene ilk defa denenen kolektif seçki sisteminde, sergilenecek işler, tüm başvuranların katılımı ile iki aya yayılan toplantılarla belirlendi. Bu süreç ve sergi amberPlatform’un iki senedir sürdürmekte olduğu açıklık ve katılımcılık ile organizasyonun tabandan yeniden inşa edilmesini dijital-sonrası sanat politikaları için bir model önerisi geliştirme çabasının da bir örneğini oluşturuyor.

Katılımcı Kürasyon

Sergilerin ve diğer etkinlikler bir önemli yeniliği de amberFestival’in bu sene kürasyonu da katılıma açması. Sanatçı, araştırmacı ve küratörler, bu yıl amberFestival’e modüller ekleyerek festivali zenginleştiriyor ve kapsamını genişletiyor. Marx 2.0 projesinin yanı sıra, GDT (Türkiye Oyun Geliştiricileri Derneği) ve BUG (Bahçeşehir Üniversitesi Oyun Laboratuarı) işbirliği ile gerçekleşen Oyun Maratonu bu çalışmara örnek oluşturuyor. Bu kapsamdaki bir diğer proje olan “İzlek” ise, dans sanatçısı Ayşe Orhon öncülüğünde emek teması üzerindeki tartışma zeminini, bu kez dans ve performans etrafında yeniden açıyor.

“Kimin Sesi?: Koreograf-İcracı-İzleyici İlişkisi” (8 Kasım Pazar, 19:30) “Kolektifin İnşası” (9 Kasım Pazartesi, 19:30) “Mekân: Hayal, İnşa, Dönüştürmek, Paylaşmak” (13 Kasım Cuma,  19:30) ve “Var Olmak ve Görünür Olmak İçin Örgütlenmek” (15 Kasım Pazar, 19:30) olmak üzere dört oturumda gerçekleşecek olan “İzlek” etkinlikleri, İstanbul Bilgi Üniversitesi santralistanbul Kampüsü Enerji Müzesi’nde yer alacak.

Fırat Arapoğlu küratörlüğünde, İnsel İnal, Çağrı Saray öncülüğünde amber’15’e eklemlenen Marx 2.0 sergisinde ise bu isimlerin yanı sıra, Dilan Bozyel, Serkan Taycan, Yeni Anıt ve Mehmet Ögüt’ün eserleri de sergileniyor. Bu sergi, Türkiye’de yeni medya ile çağdaş sanat arasındaki sınırları kaldıran ve diğer işlevlerinin yanı sıra bir ifade aracı olarak amberFestival’in dilini ve zeminini genişleten bir uygulama oluşturuyor. Marx 2.0 sergisi, Adahan İstanbul Otel’de yer alacak.

6 – 7 – 8 Kasım Panel Günleri

amberFestival “Çalışıyorum Öyleyse Varım” temasını bir dizi oturumla tartışma gündemine getiriyor. Açılış günü 6 Kasım’da 17:00-19:00 saatleri arasında Adahan İstanbul Otelde “Göç ve Emek” başlıklı panelin yanı sıra, “Daha İyi Bir Dünya İçin Oyunlardan Ne Bekliyoruz?” başlıklı bir de kısa panel yer alacak.

7 Kasım Cumartesi günü, Beyoğlu Akbank Sanat’ta 11 – 18 saatleri arasında sanat ve emek ilişkisini ele alan 2’şer saat süreli üç panel yer alacak: “Sanat Emek Olurken, Emek Sanat Olurken”, “Geleceğin Emeği, Emeğin Geleceği” ve “Sanatta Emek”.

8 Kasım Pazar günü ise, İstanbul Bilgi Üniversitesi santralistanbul Kampüsü’nde, 11 – 20:30 saatleri arasında dört panel yer alıyor: ”Çatallama ve özgür lisanslama azatlaştırıcı uygulamalar mı? Peer-production pratikleri ve ağlandırılmış enformasyon ekonomisi üzerine bir tartışma”, ”Bir azatlaştırma aracı olarak özgür lisanslama: dijital emeğin metalaşmasını önleyici stratejiler üzerine bir sunum”, “Küçülmek Güzeldir”, “Toplum Bilim Emek Özel Sayısı” ve “Dikkat Ekonomisi ve Medya Sanatında Dağıtılmış Eser Sahipliği”.

İzleyiciyi yeniden düşünmeye ve konuşmaya davet eden bu oturumlarda, sanatta emek kavramını ele alan kitabı yeni yayınlanan Bojana Kunst ile Burak Delier ve Pascal Brunet; posthuman, transhuman kavramları üzerine çalışan Stefan Sorgner ile Bülent Somay ve Buğra Karabey tartışmayı izleyicileri de katarak genişletecekler.

Tiziana Terranova’nın tezlerine Ayhan Aytes yorumları ile müdahale edecek. Yeni İnsan Yayınları’nın ve Toplum ve Bilim Dergisi’nin panelleri emek konusunu farklı bakışlarla derinleştirecek. 

amberPlatform/BIS

BİS etkileşimli yeni medya ve yeni teknolojiler alanında, sanatsal bir bakış açısıyla, araştırma, üretim, eğitim ve ağ oluşturma olmak üzere dört temel başlık altında ulusal ve uluslararası etkinlikler gerçekleştirir.

BİS Beden-İşlemsel Sanatlar Derneği, beden ve işlem odaklı sanatsal ifade biçimlerini araştırmayı amaçlayan İstanbul merkezli bir oluşumdur. 2007 yılında, dans, performans, tasarım müzik, sosyal bilimler, mühendislik gibi çeşitlitli disiplinlerden gelen sanatçı ve araştırmacılar tarafından dernek olarak kurulmuştur. BİS’in kurucuları, yeni teknolojilerin dönüştürdüğü global dünyada, teknoloji ve sanat bağlamında yerel bir tartışma ve üretim alanı oluşturmak üzere biraraya gelmişlerdir.

BİS, her yıl belirlenen bir tema çerçevesinde, 2007 yılından bu yana amberFestival’i, 2009 yılından bu yana beri amberKonferans’ı düzenlemektedir. 2008’den bu yana Kafkas ülkeleri, Orta Doğu, Türk Cumhuriyetleri ve komşu ülkeleri odağına alan İstanbul merkezli, Doğu’ya ve Batı’ya açılan bir sanat ve teknoloji ağı olan amberNetwork’ün faaliyetleri devam etmektedir.

Sergilenecek Eserlerden Bazı Örnekler:

Bager Akbay (Turkey)
“Deniz Yılmaz”

Robot vatandaş olur mu? İnsan hakları, hayvan hakları hâlâ küresel çapta tatmin edici bir boyutta uygulanmazken, robot haklarını kimler tasarlayacak ve savunacak? Robotlar, haklarını elde etmek için kendileri mi savaşacak, yoksa hayvan haklarında olduğu gibi robot haklarını da insanlar mı savunacak? Henüz bu konuları tartışmak için erken olduğunu düşünebilirsiniz ama vizyoner sanatçılarımız bu sorulara cevap vermenin yollarını aramaya çoktan başlamış durumda. Sanat ve teknoloji festivali Amber‘dan tanıdığımız Bager Akbay konuya eğlenceli olduğu kadar bürokratik, hukuki ve etik kaygıları tek hamlede alt etmeyi başaracak bir yaklaşım geliştirmiş: Eğer bir robotun yazdığı bir şiir, bir gazetenin “Yurdumun Şairleri” köşesinde yayımlanırsa, o robot yurdumun bir vatandaşı olacaktır.

Bager Akbay, bu fikirden hareketle Türkçe şiirler yazan Deniz Yılmaz isimli bir robot programlamış. Yurdumun şair robotu, bir şiir antolojisinde yer alan şiirleri gözden geçiriyor, kelimeler arasında kurulan ilişkiyi inceliyor ve bu ilişkileri kendi şiirlerinde kullanıyor.

Rafet Arslan
“Simulasyon: Sanat-Emek Piramidi (2015)”

Rafet Arslan eserini şöyle anlatıyor: “Yapıt amber’15’in güncel emek sömürüsü kavramına yönelik soruşturmasına paralel, kendi varolduğum sanat alanındaki ekonomik hiyerarşiyi haritalamaya soyunmuştur.Projenin arzu ettiğim sunum biçimi, boş ve karanlık bir oda içinde bir projeksiyon ve tablet ile sergilemektir. Benim düşündüğüm piramid, her katın sıra ile yandığı,hareketli bir şekild eoluşacak söz konusu. haritada sabit olmayan ve tamamlanınca farklı katlarda görülebilecek bir unsur daha olacak (collector).. Benim tasarladığım piramid yanında her izleyicinin kendi emek-sanat piramitini tasarlamasına aracı olmak için bir tablet bulunacak. Ana ekranda böylece 3 piramit: benim tahayyülüm, izleyicilerin piramitleri ve de bunların toplamı aynı anda izlenebilecek. Bu setup’ı bir web server üzerinden kurmayı düşünüyoruz. bir de bu kavramı tartılır hale getirdiğimiz bir tartışmayı da (video vb formatta) çalışmayı tamamlamak ve desteklemek için oluşturma düşüncemiz var.”

Serkan Demir
“Alıntı I”
Yerleştirme, 350 x 100 x 40 cm, 2015

“… sağa döndürdüler, sola döndürdüler, tüfek astırdılar, tüfek indirttiler, nişan aldırttılar, ateş ettirdiler, ayak değiştirdiler ve kendisine otuz değnek attılar; ertesi gün talimi biraz daha iyi yaptı ve bunun için yirmi değnek yedi, daha sonraki gün on değnek yiyince, arkadaşları, bir harikaymışçasına baktılar ona.” “ KANDİD YA DA İYİMSERLİK ÜSTÜNE” (sayfa 14)

Serkan Demir Kandid’den yaptığı alıntıyla oluşturduğu yerleştirmesiyle sözünü söylüyor.