Altında yaşanan fiyat artışı dolandırıcıların iştahını kabarttı. Uzmanlar son zamanlarda büyük artış gösteren sahte altın vurgununa dikkat çekti. Uzmanlar kalpazanların yaptığı sahte altını sade vatandaşın anlayamayacağı ve Avrupa'dan getirilen özel cihazlarla anlaşıldığını söyledi.
Abone olBir yılda yüzde 50’nin üzerinde prim yapan altın, kalpazanların da gözdesi hâline geldi. Çeyrek, tam ve cumhuriyet altınının içini sarı bakır (pirinç madeni) veya gümüş ile dolduran kalpazanlar, piyasada büyük vurgun yapıyor. Sahte altın üretiminde Avrupa’dan özel olarak getirilen cihazlar kullanılıyor. Dolayısıyla vatandaşın çıplak gözle bu ürünleri ayırt etmesi mümkün olamıyor. Kuyumcular dahi bu sahte altınları kesmeden veya asit solüsyonu kullanmadan anlayamıyor.
Merdiven altında üretim yapan dolandırıcılar, çete hâline gelmiş durumda. Anadolu’yu dahi karış karış gezen çete üyeleri, gözlerine kestirdikleri esnaf ve vatandaşa çeşitli yöntemlerle sahte altın satıyorlar. Kuyumcuya satış, kalpazanlar için bu işin en riskli yöntemi olarak kabul ediliyor. Nihayetinde bir çok kuyumcu, altını artık kesmeden veya test etmeden almıyor. Ancak bazı kuyumcular da kalpazanlardan nasibini alıyor. Vatandaşa direkt satış ise en kolay yöntem... Hastane bahçelerini adres edinen dolandırıcılar, "Hasta yakınım var, acil para gerekiyor" gibi bahanelerle, sahte altını vatandaşa piyasa değerinin altında satıyor.
'Vatandaş anlayamaz'
Altın dolandırıcılığının son dönemde ciddi şekilde arttığını belirten Emtia Piyasaları Uzmanı İslam Memiş "Türkiye çapında tüm esnaf ve kuyumcu odalarının içinde bulunduğu bir iletişim gurubumuz var. Son dönemde burada altın ile ilgili çok fazla dolandırıcılık şikâyeti alıyoruz. Bu kalpazanların hedefinde ağırlıklı olarak çeyrek altın, tam altın, cumhuriyet altını ve bilezik-takı grubu yer alıyor. Büyük bir çete hâline gelmişler. Öyle ki, Avrupa’dan büyük maliyetlerle özel cihazlar getiriyorlar. Bu cihazlar, emniyetin son zamanlarda yaptığı bazı operasyonlarda da ortaya çıktı. Altının birebir taklidini yapabiliyorlar
İçini gümüş veya sarı bakır dediğimiz pirinç madeni ile dolduruyorlar. Gramı tutması için bu yöntemi uyguluyorlar.
Üretim merdiven altı atölyelerde yapılıyor. Gözle ayırt etmek mümkün değil. Ancak kuyumcunun ürünü kesmesi veya içerisinde asit bulunan solüsyon kullanması gerekiyor" dedi.
Markaları taklit ediyorlar
Türkiye Gazetesi'nin özel haberine göre kalpazan çetelerinin çok profesyonel çalıştığını ifade eden İslam Memiş "Öyle sahte ürünler alıyoruz ki, Türkiye’nin dev markalarının patentleri bile yer alıyor. Paketli hâlde satıldığı için bazı esnaf bunu kesmek istemiyor. Direkt olarak vatandaşa satabiliyor. Piyasada ciddi anlamda bu tür sahte altın yer alıyor. Direkt olarak yakaladığımız kişileri polise teslim ediyoruz. Ancak ‘düğünümde takıldı’ gibi yalanlar uydurarak emniyetten çıkıyorlar" açıklaması yaptı. Bu dolandırıcıların ‘kalpazan’ sıfatı ile yargılanması gerektiğini söyleyen İslam Memiş "Meclis’e bu konuyla ilgili bir yasa tasarısı geldi. Umarım müspet bir sonuç çıkar. Çok kalabalıklar, Anadolu’yu karış karış geziyorlar. Vatandaşa daha kolay satış yapabiliyorlar. Hastanede veya mesai saatleri dışında (kuyumcular kapalıyken) vatandaşları çevirerek 'Dükkânlar kapalı, piyasa fiyatının altına satabilirim' yalanıyla satış yapıyorlar. Dolandırılan kişi ertesi gün bozdurmak için bize geldiğinde gerçeği öğreniyor" diye konuştu.
İnterneti kullanıyorlar
Kuyumcularla yüz yüze gelemeyen kalpazanlar, sosyal medya ve interneti kullanıyor. Vatandaşa "ucuz altın" söylemiyle sahte altın sattıklarını belirten İslam Memiş "Yüzde 70 indirimle altın satışı olur mu? Özel günlerde bu yöntemi çok kullanıyorlar. Anneler Günü, Sevgililer günü gibi... Zaten altının maliyeti ortada. Vatandaşlarımız bu kadar indirimli bir satış görürse sakın aldanmasın" uyarısında bulundu.
‘Cumhuriyet'e ASELSAN güvencesi
ASELSAN ile Darphane ve Damga Matbaası Genel Müdürlüğü arasında biyometrik altın tanımlama ve takibine yönelik iş birliği protokolü imzalandı. Sahteciliğe karşı koruma ve takip sağlayan sistemle piyasadaki altınların darphane çıkışlı olup olmadığı tespit edilecek. Geliştirilecek teknolojinin madeni para ile diğer madeni nesnelerde kullanılması ve başka olası uygulama alanlarında iş birliği hedefleniyor. Cumhuriyet altını, devlet güvencesi altında Darphane ve Damga Matbaası Genel Müdürlüğünce basılıyor. Ağırlıkta, ayarda ve kalitede güven ile standardı sağlamak üzere cumhuriyet altını sadece Darphane tarafından üretiliyor. Darphane, kendisine külçe altın teslim edenlere sipariş üzerine cumhuriyet altını üretimi yapıyor. Cumhuriyet altın sikkeleri ve cumhuriyet ziynet altınları olmak üzere iki tür bulunuyor. Her iki türün de ağırlığa göre beşlik, iki buçukluk, birlik, yarımlık ve çeyreklik olmak üzere beşer çeşidi kullanılıyor.
"Altının onsu 1.200 dolara kadar düşebilir"
ABD tahvil faizinde yaşanan yükseliş, altının "ons" fiyatını olumsuz etkiliyor. Geçen haftaya 1.800 doların üzerinde başlayan ons, ABD faizlerinin yüzde 1,5'i geçmesi üzerine, cuma günü 1.734 dolara kadar geriledi. Derecelendirme kuruluşlarına göre, kıymetli metalin fiyatı bundan sonra da baskı altında kalabilir. Altının onsunun bu yıl 1.600 dolara düşeceğini öngören Fitch; 2022 yılında 1.400 dolar, 2023'te de 1.200 doların görülebileceği uyarısında bulundu. Dünyada yavaş yavaş sinyal veren yüksek enflasyona karşı merkez bankalarının harekete geçeceğini belirten Fitch; aşılama ile birlikte salgının seyrinde de gerileme yaşanacağını, ekonomilerin toparlanacağını, bu senaryoda "güvenli liman altın" ihtiyacının azalacağını tahmin ediyor. Merkez Bankalarının bu süreçte altın toplayabileceği, ancak bu talebin de 'ons'a destek olmayacağı ifade ediliyor.