Alperen'in ölümü sonrası alınan kararlar geri çekildi! Okul servisinde çocuğu koruyacak maddeler eklenmedi!

Okul servislerinde çocukların güvenliği için alınan kararlar pandemi sıkıntıları gerekçe gösterilerek yeni yönetmelikte dışarıda bırakıldı.

Okul servisinde unutulan Alperen’in ölümü sonrası üç kez ertelenen yönetmelik, ‘Bir daha bu acı yaşanmasın’ denilerek konulan maddelerin iptaliyle yürürlüğe girdi. Sektörün maliyet taleplerinin gözetilmesi ‘Peki bir çocuğun canının değeri ne kadar?’ tepkilerine yol açtı. Facialara fren olacak zorunluluklar kalktı: Sensörlü koltuk olmayacak. Kamera kurulmayacak. Yedek personel bulundurulmayacak.

Dört yıl önce okul servisinde unutulan üç yaşındaki Alperen Sakin’in havasızlıktan ölümü Türkiye’yi ayağa kaldırmıştı. Dört bakanlığın bir araya gelmesiyle bir ‘Okul Servisleri Yönetmeliği’ hazırlandı. Araçlarda belirli şartlara uyulmasının zorunlu olacağı belirtildi. Ancak düzenleme üç kez ertelendi. Bu eğitim sezonu öncesi de sektör temsilcilerinin ‘Pandemide gelir kaybımız oldu. İlave yükümlülüğü kaldıramayız’ talepleri kaygıların önüne geçti.

Karar gazetesinin haberine göre yönetmelik değiştirilerek benzer acılar yaşanmasın diye konulan maddeler dışarıda bırakıldı. Resmi Gazete’de yayımlanan düzenlemeyle, 2018 öncesi tescil edilen araçlarda üç nokta emniyet kemeri, sensörlü koltuk ve 30 gün kayıt yapan kamera zorunluluğu kaldırıldı. Asıl ve yedek şoför isimleriyle plakaları okul yönetimine bildirme mecburiyeti de iptal edildi. Daha önce 12 yaş olan araçların yaş sınırı ise pandemi gerekçesiyle 15’e çıkarıldı.

'Veliler rahat olsun' lafta kaldı

Alperen Sakin’in 2017’deki kahreden ölümü sonrası okul servisleri için “Veliler rahat olsun” denilerek düzenlemeler hazırlandı. Ancak servisçilerin bakanlıklara başvuruları sonrası ‘külfet’ olarak görülen
maddeler iptal edildi.

Çocuğu koruyacak maddeler iptal edildi

İzmir’de okul servisinde unutulan Alperen Sakin’in ölümü sonrası getirilen ancak servisçilerin talebiyle üç kez ertelenen yönetmeliğin “Başka acılar yaşanmasın” denilerek konulan maddeleri iptal edildi. Resmi Gazetede yayınlanan yeni düzenlemeyle -Kursu bitiren ilk okul mezunu servis şoförü olabilecek. -Kamera zorunluluğu aranmayacak. -Üç nokta emniyet kemeri istenmeyecek. -Araçların içini gösteren cam şartı kaldırılacak. -Araç yaşı sınırı da 12’den 15’e çıkarılabilecek. Sektörü sevindiren velileri ise üzen karara “Bir canın değeri ne kadar?” tepkisi geldi.

İzmir’de 2017 yılında 3 yaşındaki Alperen Sakin’in serviste unutularak havasızlıktan yaşamını yitirmesinin ardından dört bakanlık bir araya gelerek Okul Servisleri Yönetmeliği hazırlamıştı.

Yönetmelikle 12 yaşından büyük araçların okul servisi olarak kullanılması yasaklanırken, servislerde kamera, sensörlü koltuk ve 3 nokta emniyet kemeri zorunluluğu getirildi. Kamuoyunda ‘Alperen düzenlemedi’ olarak adlandırılan ve 25 Ekim 2017 tarihinde yayınlanan yönetmelik kapsamında firmalara eksikliklerini gidermek üzere bir yıl da süre tanındı. Ancak bir sonraki yıl, servis firmaları ekonomik koşulları gerekçe göstererek yönetmeliğin bir yıl ertelenmesini talep etti. Talepler üzerine yönetmelikteki kamera, sensörlü koltuk ile 3 nokta emniyet kemeri zorunluluğu getiren maddelerin yürürlüğe giriş tarihi 2018 ve 2019 yıllarında ertelendi. Düzenleme, 2020 yılında da pandemi gerekçesiyle ertelendi ve söz konusu maddelerin yürürlüğe giriş tarihi 3 Eylül 2021 olarak belirlendi.

Erteleme talebi kabul edildi

Ancak okulların açılmasına ve yönetmeliğin yürürlüğe girmesine kısa bir süre kala harekete geçen servis işletmecileri, İçişleri, Ulaştırma ve Altyapı, Aile ve Sosyal Politikalar ile Milli Eğitim Bakanlıklarına başvuruda bulunarak bu kez de yönetmelikteki bazı maddelerin değiştirilmesini istedi. Bu kapsamda 2018 model öncesi araçlarda kamera ve koltuklu sensörün takılmasının mümkün olmadığı gerekçesiyle bu zorunluluğun söz konusu araçlar için uygulanmaması talep edildi. 3 nokta emniyet kemeri zorunluluğunun da kaldırılmasını isteyen servisçiler, bu şekilde düzenleme yapılamayacaksa, yönetmeliğin bir yıl daha ertelenmesini talep etti.

Hükümet geri adım attı

Edinilen bilgiye göre yönetmelikle ilgili koordinasyonu yürüten başta İçişleri Bakanlığı olmak üzere diğer bakanlıkların temsilcileri bir araya gelerek, talepler doğrultusunda yeni bir çalışma başlattı. Söz konusu şartların yeni araçlar için geçerli olması, mevcut araçlarda ise bu şartların aranmaması seçeneği masaya yatırılırken erteleme seçeneği de değerlendirildi. Ancak tepkilere rağmen servisçilerin talepleri kabul edildi ve hükümet, okul servislerinde ölümle sonuçlanan çocuk unutulması olayları üzerine servisleri daha güvenli hale getirmek amacıyla dört yıl önce yayınladığı düzenlemede geri adım attı.

Eğitim derecesi düşürüldü

İçişleri, Milli Eğitim, Aile ve Sosyal Hizmetler ile Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığının birlikte yürüttüğü Okul Servisleri Yönetmeliğine ilişkin beklenen değişiklik Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Buna göre, servis şoförlerindeki “26 yaşından gün almış ve 66 yaşından gün almamış olmak” kaydı, “22 yaşını doldurmuş ve 61 yaşından gün almamış olmak” şeklinde değiştirildi.

Şoförlerde en az lise mezunu olmak veya Millî Eğitim Bakanlığı onaylı kursu başarıyla tamamlamak şartıyla en az ilkokul mezunu olmak şartı da aranacak. Yönetmelikte, her eğitim-öğretim yılında okul servis araçlarında çalıştırılacak rehber personel, asıl ve yedek şoför isimleri ile araçların plakalarını ve her türlü değişiklikleri aynı gün içinde okul yönetimine bildirmek yükümlülüğünde değişiklik yapıldı. Servis ablası olarak adlandırılan yedek personel bildirme zorunluluğu kaldırıldı.

Kemer, kamera, beyaz cam da yok

Yönetmelikte yapılan değişiklikte, 1 Ocak 2018’den önce tescil edilen araçlarda yönetmelikteki bazı yükümlerin aranmayacağı belirtildi. Buna göre, 1 Ocak 2018’den önce tescil edilen araçlarda, aranmayacak koşullar şunlar:

Her öğrenci ve çocuk için üç nokta emniyet kemeri ve gerekli koruyucu tertibat bulundurmak.

Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığınca standartları belirlenen her koltukta oturmaya duyarlı sensörlü sistemler bulundurmak.

Araçtaki tüm koltukları görecek şekilde Araçların İmal, Tadil ve Montajı Hakkında Yönetmelik ekinde belirtilen standartlara uygun, iç ve dış kamera ile en az otuz gün süreli kayıt yapabilen kayıt cihazı bulundurulacak.

Araçlarda iç mekânı gösteren beyaz cam dışında cam kullanılamaz.”

12 yaş sınırı 15'e çıktı

Yönetmeliğe eklenen geçici hüküm ile okul servis araçlarındaki 12 yaş sınırı salgın gerekçe gösterilerek 2023’e kadar 15 yaşa çıkarıldı. Söz konusu geçici maddede şöyle denildi:

“Kovid-19 salgını nedeniyle okul servis aracı olarak kullanılacak taşıtların, bu yönetmeliğin 4’üncü maddesinin birinci fıkrasının (f) bendinde belirtilen fabrikasınca imal edildiği tarihten sonra gelen ilk takvim yılı esas alınmak şartıyla 12 yaşından küçük olması zorunluluğu, muayeneden geçmiş olması kaydıyla 1/7/2023 tarihine kadar 15 yaşından küçük olması şeklinde uygulanır.”