Anayasa Mahkemesi'nin türbn kararından sonra AK Parti'de kafalar iyice karıştı. Geniş çaplı bir anayasa değişikliği yapılması gündemde...
Abone olAnayasa Mahkemesi’nin verdiği türban kararı ve bu kararın ardından AKP’nin de kapatılacağının kesinleştiğini düşünen AKP içindeki radikaller, Anayasa Mahkemesi'nin yapısının değiştirilmesini istedi.
ANAYASA DEĞİŞİKLİĞİ PAKETİ ÖNERİSİ
AKP MYK’da da dile getirildiği öğrenilen bu görüşe göre bir ‘’Mini Anayasa değişiklik paketi’’ hazırlanarak hem parti kapatmaları zorlaştırılması hem de Anayasa Mahkemesi üyelerinin seçim sisteminin değiştirilmesi ve mahkemenin yetkilerinin yeniden düzenlenmesi önerildi.
BU GÖRÜŞE KARŞI ÇIKAN DA VAR
Ancak bu aşamada yapılacak böyle bir değişikliğin ‘’İntikam yasası’’ olarak değerlendirilip sert muhalefetle karşılaşacağı da hesap edilerek parti içinde bu görüşe karşı çıkanlar da bulunuyor. TBMM Başkanı Köksal Toptan da böyle bir değişikliğe sıcak bakılamayacağını vurguluyor. AKP içindeki özellikle Milli görüş geleneğinden gelen isimler ise ‘’Geçici bir madde ile mevcut Anayasa Mahkemesi üyelerinin görev sürelerinin tamamlanması ve yeni üyelerin yarısının TBMM yarısının da Cumhurbaşkanınca seçilmesi benzeri bir formülle seçilmesini’’ gündeme getiriyorlar.
Mevcut Anayasa Mahkemesi üyelerinin görev süreleri farklı zamanlarda doluyor. Abdullah Gül, Anayasa Mahkemesi asıl üyeliğine ilk seçimi 2010’da yapacak.
Bu tarihte Turgut Özal’ın üyeliğe seçtiği Sacit Adalı emekliye ayrılacak. Adalı'dan sonra Nisan 2010'da asıl üye Necmi Özler, Kasım 2010'da asıl üye Şevket Apalak ile yedek üyeler Cafer Şat ve Mustafa Yıldırım emekli olacak. Bunların yerine de seçimi Gül yapacak. 2011'de yedek üye Fettah Oto'nun, 2013'te Fulya Kantarcıoğlu'nun, 2014'te ise Ahmet Akyalçın, Ayla Perktaş ile Mehmet Erten'in yerlerine asıl üye seçimleri yapacak. Böylece Gül, 5 artı 5 formülüne göre 10 yıl Çankaya’da kalırsa Anayasa Mahkemesi'ne 7 asıl, 4 yedek üye seçecek. 5 yıl kalırsa da 3 asıl üye atayacak.
Anayasa Mahkemesi üyelerinin görev süreleri şöyle:
Haşim Kılıç, 1950 doğumlu. Özal atadı. 2015’ye kadar görevde.
Sacit Adalı: 1945 doğumlu. Özal atadı. 2010’a kadar görevde.
Fulya Kantarcıoğlu: 1948 doğumlu. Demirel atadı. 2013’e kadar görevde.
Ahmet Akyalçın: 1949 doğumlu. Sezer atadı. 2014’e kadar görevde.
Mehmet Erten: 1949 doğumlu. Sezer atadı. 2014’e kadar görevde.
Serdar Özgüldür: 1955 doğumlu. Sezer atadı. 2020’ye kadar görevde.
Necmi Özler: 1945 doğumlu. Sezer atadı. 2010’a kadar görevde.
Şevket Apalak: 1945 doğumlu. Sezer atadı. 2010’a kadar görevde.
Serruh Kaleli: 1954 doğumlu. Sezer atadı. 2019’a kadar görevde.
Osman Paksüt: 1953 doğumlu. Sezer atadı. 2018’e kadar görevde.
Ayla Perktaş: 1949 doğumlu Sezer atadı. 2014’e kadar görevde.
DİĞER ÜLKELERDE DURUM
Diğer ülkelerde ise Anayasa Mahkemesi üyeleri şöyle seçiliyor:
ABD : ABD Yüksek mahkemesi dokuz üyeden oluşur. Üyeler ömür boyu görevde kalıyor. Tümü hukukçu ve atamayı Başkan yapıyor. Senatonun ise veto yetkisi var.
ALMANYA: Alman Anayasa Mahkemesi 16 hakimden oluşuyor. Hakimlerin yarısı Bundestag (birinci meclis), diğer yarısı da Bundestrat (ikinci meclis) tarafından seçiliyor. Görev süreleri 12 yıl.
AVUSTURYA: 12 asıl ve 6 yedek üyeden oluşuyor. Başkan, Başkanvekili, 6 asıl üye ve üç yedek üye Federal Hükümet tarafından; 3 asıl ve 2 yedek üye Ulusal Konsey tarafından, 3 asıl ve 1 yedek üye Federal Konsey tarafından seçiliyor. Seçilen üyelerin hakim, kamu görevlisi, veya hukuk profesörü olması gerekiyor.
FRANSA: 9 üyeden oluşuyor. Eski Cumhurbaşkanları da mahkemenin doğal üyesi. Üyeler dokuz yıl görevde kalıyor. Üyelerin üçte biri her üç yılda bir yenileniyor. 3 üye Cumhurbaşkanı, üçü Millet Meclisi ve üçü de Senato Başkanı tarafından atanıyor.
İSPANYA: 12 üyeden oluşuyor. Dört üye Kongre, 4 üye senato, iki üye Hükümet ve iki üye de, Yargı Genel Kurulunca seçiliyor. Üyelerin hakim, savcı, profesör, kamu görevlisi, avukat ve hukukçu olması gerekiyor. Görev süresi 9 yıl.
İTALYA: 15 üyeden oluşuyor. Üyelerden üçte biri Cumhurbaşkanı, üçte biri Parlamento, ve üçte biri de adlî ve idarî yargı yüksek mahkemeleri tarafından seçiliyor. Üyelerin 20 yıl deneyime sahip hukukçu olması gerekiyor. Görev süresi 9 yıl.
TÜRKİYE: 11 asıl ve 4 yedek üyeden oluşuyor. Tümü Sayıştay, Yargıtay, Danıştay, Askerî Yargıtay, Askerî Yüksek İdare Mahkemesi, Avukat, YÖK ve yüksek bürokrat kontenjanlarından Cumhurbaşkanında atanıyor.