AİHM'de tablo tersine dönüyor

Kıbrıslı Rumlar'ın AİHM'de açtığı tazminat davaları Türkiye'yi bunaltıyordu. Son iki yıldır geliştirilen politikalar Rumlar'ı köşeye sıkıştırdı. AİHM'in kararı tabloyu t

Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM), Kıbrıs Rum kesiminden Türkiye aleyhine yapılan şikayetlerde ''pilot dava'' seçilen başvurunun incelenmeye alınmasını kabul etti. AİHM, bununla birlikte, KKTC'de kurulan ve Rumların mal ve mülk iddialarını araştırmakla görevlendirilen tazmin komisyonunun, eksikliklerini tamamlaması halinde kabul edilebileceği mesajını verdi. Rumlar, bu komisyonun gayri meşru olduğunu iddia ediyorlardı. AİHM, ileride Rum davalarını tazmin komisyonuna göndermesi halinde Rum kesiminden gelen ve Türkiye için büyük sorun yaratan davaların seyri önemli ölçüde değişecek. Rum davalarının tazmin komisyonuna gönderilmesi halinde, ''Louizidu davası'' ile ortaya çıkan iç içtihat değişmiş olacak. AİHM, bugünkü kararında, ''Tazmin komisyonunun KKTC'de etkin bir iç hukuk yolu olabilmesi için belirli kriterlere uyması gerektiğini'' belirtti. Bu komisyonun bağımsız ve tarafsız olması gerektiğini ifade eden AİHM, komisyon üyelerinin Rum davalarıyla ilgili kişisel çıkar bağı içinde olmamaları gerektiği yorumunu yaptı. Rum tarafı, davayla ilgili yaptığı savunmada, KKTC'nin resmen tanınmamasını gerekçe göstererek, bu komisyonun yasal olmadığını ve etkin bir iç hukuk yolu oluşturamayacağını ileri sürmüştü. Türk diplomatik kaynaklar, komisyonun eksikliklerini tamamlaması halinde, Rum başvuruları için etkin bir iç hukuk yolu olma yolunda önemli bir adım atıldığını düşünüyor. DAVANIN GEÇMİŞİ AİHM tarafından incelenmeye alınmasına karar verilen başvuru, Rumlardan Strasbourg'a gelen şikayetler için ''pilot dava'' seçilmişti. Kıbrıslı Rum Mira Ksenides Aristis, Maraş yakınlarındaki mal ve mülkünü kullanmasının engellendiği gerekçesiyle Türkiye'nin insan hakları ihlalinde bulunduğunu ileri sürmüştü. AİHM 3. Dairesi, geçen yıl Eylül ayında, söz konusu başvuruya ilişkin olarak Rumların ve Türk hükümetinin görüşlerini dinlemişti. AİHM'nin 3. Dairesi'nde yapılan duruşmada, Türkiye adına konuşan avukatlar, Annan planının Rumlar tarafından reddedildiğini hatırlatmış ve Rumların mal ve mülk iddialarını araştırmak üzere KKTC'de bir tazmin komisyonunun kurulduğuna işaret etmişlerdi. Rum Mira Ksenides Aristis'in avukatları ise KKTC'nin uluslararası toplum tarafından kabul edilmediğini gerekçe göstererek, tazmin komisyonunun da geçerli bir hukuki kurum olamayacağı görüşünü savunmuşlardı. AİHM'den mülkiyet şikayetiyle ilgili çıkacak gerekçeli karar, AİHM'de bekleyen diğer Rum başvurularına emsal teşkil edecek olması açısından önemli görülüyor.