ABD'ye Orta Asya'dan çekil çağrısı

Şangay İşbirliği Örgütü zirvesinde gündem, Amerika Birleşik Devletleri'nin bölgedeki giderek artan etkinliğine odaklandı.

ABD yönetiminin Orta Asya'daki ağırlığını eritmeye çalışan Rusya ve Çin'den yeni adım. Dört yıl önce Çin'in girişimiyle kurulan Şangay İşbirliği Örgütü, ABD'ye Orta Asya'daki üslerini kapatma ve bölgedeki askerlerini çekme çağrısı yaptı. Rusya, Çin, Kazakistan, Kırgızistan, Özbekistan ve Tacikistan liderleri Kazakistan'ın başkenti Astana'da buluştu. Liderler kabul ettikleri ortak bildiride, ABD önderliğindeki koalisyon güçlerine Orta Asya'daki üslerini kapatmak için tarih belirleme çağrısı yaptı. "Ültimatom değil" Sonuç bildirisinde koalisyon güçlerinin Afganistan'a istikrar getiren faaliyetlerinden övgüyle söz ediliyor, ancak devamında, "Afganistan'daki terörle mücadele kampanyasında aktif askeri operasyonlar tamamlanırken, Şangay İşbirliği Örgütü üyesi olan ülkelerdeki geçici altyapının kullanımının ve askeri varlığın sona ermesi için tarih belirlenmesini talep eder" deniliyor. ABD ordusu, Afganistan'da savaşan birliklerine destek amacıyla yaklaşık dört yıl önce Özbekistan ve Kırgızistan'da üsler açmıştı. Rusya ve Çin'in bu üslerden açıkça rahatsız olduğu biliniyor. Rus hükümetinin dış politika danışmanlarından Sergey Prihodko, bildirinin bir ültimatom olmadığını, ancak ABD'lilerin bölgede daha ne kadar kalacağını bilmek istediklerini söyledi. İkinci sorun kadife devrimler Görüş ayrılığının görüldüğü bir diğer nokta da, son dönemde eski Sovyet Cumhuriyetleri'nde peş peşe meydana gelen halk hareketleri. ABD ve Rusya burada da karşı kamplarda yer alıyor. Gürcistan, Ukrayna ve sonra da Kırgızistan'daki devrimler ve bu devrimlerde ABD'nin etkisi, bölgede uzun süredir iktidarda olan diğer liderleri rahatsız etmiş durumda. Son olarak Özbekistan'ın Andican kentinde patlak veren olaylar, bir kez daha ABD ile Rusya ve Çin'i karşı karşıya getirdi. ABD yönetimi, Özbek hükümetiyle iyi ilişkilerine rağmen Andican'daki olayları eleştirmekten geri durmadı. Rusya ve Çin ise, Özbek lider İslam Kerimov'u destekleyen açıklamalar yaptı.