ABD Rusya Ukrayna savaşıyla S-400 meselesini yeniden gündeme taşıdı. ABD basını yetkililerin resmi olmasa da ima yoluyla S-400'lerin Ukrayna'ya verilmesi konusunda Türkiye'ye baskı yapıldığını ancak Türkiye'nin bu teklifi geri çevirdiğini yazdı.
Abone olTürkiye ile ABD arasında gerilime sebep olan S-400 krizi, Rusya-Ukrayna arasında 24 Şubat’tan beri devam eden savaşta da gündeme geldi… 24 Şubat’tan beri Rusya’nın farklı noktalardan saldırdığı Ukrayna’ya batı ülkelerinin desteği devam ederken, iki ülke arasında arabuluculuk çabalarını yoğunlaştırmaya çalışan Ankara’ya ABD’den dikkat çekici bir öneri geldi.
İngiltere’nin önde gelen haber ajanslarından Reuters’a konuşan 3 yetkili, ABD’nin gayri resmi olarak Türkiye’ye Rusya’dan satın aldıkları S-400 hava savunma sistemlerini Ukrayna’ya vermesini önerdiğini söyledi. Yetkililer S-400’lerin Rusya’ya karşı savaşta Ukrayna orduları tarafından kullanılabileceğini de dile getirdi.
Reuters’a konuşan kaynaklar, ABD’li yetkililerin son bir ayda Türkiye’ye “S-400’leri verin” imasında bulunduğunu fakat resmi olarak bir talepte bulunulmadığını da dile getirdi. Bu ayın başında Türkiye’ye gelen ABD Dışişleri Bakanı Yardımcısı Wendy Sherman’ın ziyaretinde de bu konunun gündeme geldiği aktarıldı.
Biden yönetimi bir süredir aralarında S-300 ve S-400’ün de olduğu Rus savunma sistemleri ve askeri mühimmatlarını kullanan müttefik ülkelere bu silahların Ukrayna’ya verilmesini talep etmişti.
Reuters’a konuşan uzmanlar ise Ankara’nın bu öneriyi geri çevirdiğini öne sürerken, Türk yetkililerin ya da dışişleri bakanlığının bu konu ile ilgili açıklamaları geri çevirdiğini söyledi. Reuters’a konuşan bazı kaynaklar, bu önerinin Türkiye için karşılığı olmadığını söylerken, hem S-400’lerin Ukrayna’ya gönderilmesi ve orada yönetilmesi hem de siyasi olarak Ankara’nın Moskova’yı karşısına almak istemediğini dile getirdi.
Putin Erdoğan'a haber vermedi
2019 yılının Temmuz ayında ilk parti S-400’ler teslim edildiğinden beri Washington, Türkiye’ye bu sistemleri bırakması gerektiğini açıklamıştı. ABD, Türkiye savunma endüstrisine yaptırım uygularken, NATO üyesi olan Türkiye’yi F-35 savaş uçağı programından da çıkarmıştı.
5 Mart’ta Türkiye’de açıklama yapan Sherman, “Herkes S-400 sorununun uzun zamandır devam ettiğini biliyor ve belki de şu an bu soruna yeni bir çözüm bulabiliriz” demişti. Beyaz Saray ya da ABD Dışişleri Bakanlığı bu yanıt ile ilgili bir açıklama yapmadı.
Reuters’a konuşan kaynaklar, Putin’in saldırıdan önce Cumhurbaşkanı Erdoğan’a haber vermediğini söylerken Türkiye’nin her iki ülkeyle de iyi ilişkisi olduğuna dikkat çekti.