ABD'den 1 trilyon dolarlık vurgun

11 Eylül'ü gerekçe göstererek 2001'de Afganistan'ı işgal eden ABD, 1 trilyon dolarlık madenler için sıraya girdi

11 Eylül'ü gerekçe göstererek 2001'de Afganistan'ı işgal eden ABD, yeraltı araştırma ekipleriyle bu ülkenin dünyanın en zengin maden yataklarına sahip olduğunu tespit etti. Onlarca ABD şirketi 1 trilyon dolarlık bu madenleri çıkarmak için teklif verdi.

Irak Savaşı'nın petrol için çıktığını iddia edenlere en önemli kozu geçtiğimiz yıl New York Times gazetesinin yaptığı manşet vermişti. NYT, Amerikan yönetiminin Afganistan'da 1 trilyon dolar değerinde bakır, demir, kobalt, altın ve lityum rezervi bulduğunu duyurmuş ve böylece Afgan işgalininin de ekonomik gerekçeleri olduğuna yönelik şüpheleri olanlara çok güçlü bir silah vermişti. Gazetenin bir ABD Savunma Bakanlığı iç yazışmasına dayandırdığı haberine göre, daha önce bilinmeyen demir, bakır, kobalt, altın ve lityum yataklarının dünyada Çin'in yeraltı kaynakları konusundaki hakimiyetine son verecek nitelikte olduğu bile belirtiliyordu.

3 nadir bulunan maden

İngiliz The Sunday Times gazetesi de dün yayınladığı haberinde ABD'nin bu tespitin ardından yeraltı araştırma ekiplerini (USGS) bölgeye göndererek en zengin madenlere ev sahipliği yaptığı iddia edilen Helmand bölgesindeki volkanik Hannesin dağından örnekler aldığını yazdı. Buna göre USGS ekiplerinin aldığı örnekler, daha önceki Pentagon yazışmasını doğrular nitelikte. Hatta dağın çevresinde LCD TV'ler ile elektrikli arabaların yapımında da kullanılan ve çok nadir bulunan 3 elementten (Lantanyum, Cerium, Neodimium) de bol miktarda bulunduğu anlaşıldı. Hanneşin'in 1.3 milyar tonluk kayaları üzerinde yapılan araştırmada sadece bu ender bulunan minerallerin rezerv değerinin 80 milyar dolar olduğu tespit edildi. USGS, özellikle Kabil'e 90 km uzaktaki Hacıgak bölgesinde tespit edilen altın, bakır, çinko, demir ve lityum yataklarının değerinin ise 700 milyar dolara yakın olduğunu tahmin ediyor. Şimdiden bu madenleri çıkarmak için 20 şirket teklif vermiş durumda. Tabi ki öncelik Amerikan şirketlerinin olacak...

ABD 'yardımcı oluyor'

Keşifle ilgili açıklama yapan dönemin ABD güçleri komutanı ve şu anki CIA Başkanı Orgeneral David Petreus, bu dev rezervleri "hayret verici" olarak değerlendirmişti. Afganistan, madenlerinin işletme ihalelerini Afganistan Maden Bakanlığına danışmanlık yapan Pentagon aracılığıyla veriyor. ABD Savunma Bakan Yardımcısı Paul Brinkley, "Maden Bakanlığı bu işin üstesinden gelebilecek donanımda değil. Onlara hazır olmaları için yardımcı oluyoruz" demişti.

Arşivlerden çıkmış

2004'te incelemelerde bulunmak için gönderilen Amerikalı jeolog ekibi, Afgan Jeolojik Araştırmalar Merkezi kütüphanesinde, tozlu dosyalar ve haritalar buldu. Bu haritalar, 80'lerde ülkeyi işgal eden Sovyetler'in mühendislerince hazırlanmıştı ve Afganistan'daki maden potansiyelini gösteriyordu. ABD'li uzmanlar haritalardan yola çıkarak 2006'dan bu yana ülkenin yüzde 70'ini kapsayan bir bölgede maden arayışına başladı. Toprağın 3 boyutlu haritaları çıkarıldı. Ve nihayet, "hazine" bulundu.