ABD'de sinemalar Kovid-19 yasağı sonrası 'ilk sınavını' yarın Teksas'ta verecek

İstanbul Üniversitesi İletişim Fakültesi ve New York Manhattan College İletişim Bölümü Konuk Öğretim Üyesi Prof. Dr. Murat İri, ABD'de Kovid-19'la mücadelede "normalleşme" sürecinin yarın başlayacağı Teksas'ta, değişen izleyici alışkanlıkları ve sektör temsilcilerinin endişeleri nedeniyle sinema salonlarından ekonomiye beklenen katkının sağlanamayacağı görüşünü savundu.

Prof. Dr. Murat İri, AA muhabirine, ABD'de Kovid-19 sürecinden olumsuz etkilenen sinema sektörünün durumuna ilişkin değerlendirmelerde bulundu.

Kaliforniya'dan sonra ülkenin ikinci büyük eyaleti Teksas'ta, yarından itibaren "normalleşme" sürecine geçileceğini, kafelerin, alışveriş merkezlerinin ve sinemaların açılmasına belli oranda izin verileceğini hatırlatan İri, bunun "ABD Başkanı Trump'ın tüketici vatandaşları evden çıkarma stratejisinin bir parçası olduğunu" belirtti.

İri, koronavirüsle mücadele günlerinde insanlar her ne kadar evde kalıp televizyon izlemeyi artırsa da kamusal otorite için olayın ekonomi politiğinin daha önemli olduğunu vurgulayarak, "ABD'de, Kovid-19'la mücadele sürerken kamusal mekanları yeniden kullanıma açma ısrarının altında, ödedikleri vergi ile adeta 'baş tacı' olan sinema salonlarının ekonomide birincil güç olması yatıyor." dedi.

"İzleyici alışkanlıkları değişti"

Hollywood'un ABD ekonomisinin birincil güçlerinden biri, sinemanın da ülke içi tüketim dinamikleri açısından halkın en çok rağbet ettiği "eğlencelik" olduğunu kaydeden İri, filmlerin ABD içi gösterimleriyle yapımcıların masraflarını katbekat çıkarabildikleri, dünya gösterimleriyle bu karın katlandığı değerlendirmesinde bulundu.

İri, Kovid-19 salgını sürecinde bu durumun sekteye uğradığını belirterek seyircinin film izleme ihtiyacını evden karşılamak zorunda kaldığını, bunun da "İsteğe Bağlı Video (VOD)" sistemlerine ilgiyi arttırdığını kaydetti.  

Prof. Dr. İri, değişen izleme alışkanlıkları ile sinema sektörünün içinde bulunduğu durumu şöyle anlattı:

"Amerikan bilgi, veri ve pazarlama ölçümleme şirketi Nielsen’in araştırmasına göre Seattle’da televizyon abonelikleri yüzde 22, New York’ta yüzde 8 oranında arttı, çünkü insanlar artık evde. Star Wars: The Rise of Skywalker, Frozen 2, The Invisible Man gibi sınırlı süre vizyon imkanı bulabilen filmler, VOD'a cüzi bir fiyatla dahil edildiler, dolayısıyla izleyiciler sinemaya gitmeden de bu filmleri izleyebiliyor. Gösterim tarihi 25 Haziran 2021 olarak ilan edilen 'The Batman'in yeni gösterim tarihi 1 Ekim 2021... 'The Spongebob Movie: Sponge on the Run' filminin vizyon tarihi şimdilik 31 Temmuz’dan 7 Ağustos 2020’ye ertelendi."

Bu ertelemeler nedeniyle, Akademi'nin Oscar adaylığı kriterlerinde değişikliğe gittiğini hatırlatan İri, dijital ortamda yayımlanmış filmlerden planlanmış vizyon tarihi olanların da 2021'de değerlendirmeye alınacağını bildirdi. 

Sinema salonu işletmecileri tedirgin

Murat İri, Teksas'ta yarın kısıtlamaların kalkmasıyla sinemaların yüzde 25 kapasiteyle çalışmaya başlamasının isteğe bağlı olacağını belirterek, ekonominin canlanması için atılan bu adıma salon işletmecilerinin, izleyici ve çalışanların sağlığına yönelik endişeler nedeniyle rağbet etmediğini anlattı.

İri, buna örnek olarak sinema salonu zinciri Cinemark'ın CEO'su Mark Zoradi'nin ancak yaz ortasında salonlarını izleyiciyle buluşturabileceği, 15 sinema salonunu içeren Alamo Drafthouse Sinema işletmesinin de yarın salonlarının kapılarını açmayacağına yönelik açıklamalarını gösterdi. 

"Eğlence sektörünün koronayla imtihanı"

"Sinema salonlarının yüzde 25 kapasiteyle de olsa kapılarını açacak olması, Amerikan eğlence sektörünün adeta korona ile imtihanı olacak." ifadelerini kullanan Prof. Dr. Murat İri, şunları kaydetti: 

"Teksas'ta bazı işletmecilerin izin verilmesine rağmen 1 Mayıs'ta sinema salonlarını açmayacağı yönündeki beyanları, salgın sürecinde artık film izleme ihtiyacını evden dijital platformlarla karşılayan Amerikalıların değişen alışkanlıkları, ABD Başkanı Trump'ın sinema sektörünün ekonomiye katkısına yönelik beklentilerini boşa çıkaracak gibi görünüyor."