ABD sustu Rusya coştu neler oluyor?

Suriye'de ABD politikalarının etkisizliği Rusya'ya hareket alanı açtı. Analistler ABD'nin bölgede liderliği Rusya'ya kaptırdığını düşünüyor.

Soğuk Savaş'tan sonra ilk kez "Sovyetler Birliği" sınırları dışında askeri bir operasyona giren Rusya'nın, ABD ve Batı'ya Kırım’da attığı çalımın bir benzerini Suriye'de uyguladığı belirtiliyor.

Rusya'nın, DAEŞ hedeflerini vurmak iddiasıyla, Beşşar Esed rejimiyle savaşan muhaliflere saldırması, Washington'da, ABD Başkanı Barack Obama yönetiminin dış politikasına vurulan bir darbe olarak görülüyor.

SOĞUK SAVAŞ SONRASI İLK KEZ ASKERİ OPERASYON

Soğuk Savaş döneminin ardından ilk defa büyük bir askeri destekle Sovyetler Birliği sınırları ötesinde operasyona giren Rusya'nın, ABD ve Batı'ya Kırım’da attığı çalımın bir benzerini bu kez Suriye'de uyguladığı belirtiliyor.

KIRIM VE UKRAYNA ÇALIMI

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, geçtiğimiz yıl Mart ayında Ukrayna'nın Kırım özerk bölgesini ilhak etmeyi planladığını açıklamış ve stratejik önem taşıyan yarımadanın Rusya ile olan tarihsel yakınlığını ve Rusça konuşan halkın güvenliğinin sağlanmasını buna gerekçe olarak göstermişti.

ABD yönetimi, Rusya’nın ilhak ettiği Kırım'daki ayrılıkçılara yaptırımlar uygulamaktan başka bir adım atmazken diğer taraftan Moskova yönetimi, Washington'un yaptırımlar listesinde yer alan kişi ve kurumlara her türlü yardımı sağlayacağını bildirdi.

Obama yönetimi yaptırımlarla Rusları Kırım'ı ilhaktan caydırmayı hedeflerken, ABD’de, özellikle Cumhuriyetçilerin başını çektiği muhalefetin, Ukrayna'nın silahlandırılması çağrıları sonuçsuz kaldı.

Washington merkezli düşünce kuruluşu Strateji ve Uluslararası Çalışmalar Merkezi'nin (CSIS) uzmanlarından Paul N. Schwartz, AA’ya yaptığı açıklamada, Rusya'nın Kırım'da "çok yönlü" bir savaşla Kırım'ı ele geçirdiğini belirterek, şimdi benzeri bir çabayı Esed'i Suriye iktidarında tutmak için yürüttüğünü söyledi.

Rusya'nın şu anda Sovyetler Birliği dönemiyle kıyaslanacak bir güce sahip olmadığının altını çizen Schwartz şunları söyledi:

"Rusya, Ukrayna'da savaşa direk dahil olmadığını ileri sürerek ABD'nin tepkisini almaktan kaçındı. Suriye'de ise, Ukrayna'da uyguladığı taktikten cesaret bularak bir adım ötesine geçiyor, kendi silahlı güçlerini bölgeye sürmek suretiyle operasyon gerçekleştiriyor"

Kırım'ı ilhak eden Rusya'nın Suriye'de benzer bir amacının bulunmadığını fakat Esed rejimini iktidarda tutmaya çalıştığını kaydeden Schwartz, "Bunu yapmasının sebebi Suriye'nin, Rusya'nın Ortadoğu'daki jeopolitik ortağı olmasıdır" dedi.

ABD'de Cumhuriyetçiler, Suriye krizinin başından itibaren Obama yönetiminin duruma el koymamasını sert şekilde eleştiriyor.

Cumhuriyetçiler, "kırmızı çizgi" olarak ilan edilen kimyasal silah kullanımının Esed rejimince aşılmasına rağmen Obama yönetiminin harekete geçmemesini sık sık gündeme taşıyor.

Suriye’ye askeri müdahaleye mesafeli duran ve Esed’siz bir siyasi dönüşümün sağlanması için yeterince girişimde bulunmayan Obama’nın, "uçuşa yasak bölge" oluşturulmasını desteklememesi, ılımlı muhaliflere yönelik eğit-donat programının hedefleneni verememesi ve son olarak Rusya’nın rejimi destekleyen hava saldırılarına başlaması, ABD'nin Suriye politikasının iflası olarak yorumlanıyor.

CUMHURİYETÇİLER TEPKİLİ

Cumhuriyetçi kanat Obama'yı, Ukrayna ve Suriye konusunda "çaresiz" kalmakla suçlayarak ABD'nin bölgedeki liderlik hedeflerini yakalayamadığını savunuyor.

Obama, Rus uçaklarının Suriye'de operasyonlara başlaması sonrası, "Rusya ile bir vekalet savaşına girmeyeceğiz" diyerek mevcut politikaya devam sinyali verdi.

Beyaz Saray'ın Suriye politikasını sert şekilde eleştiren Cumhuriyetçi Arizona Senatörü John McCain, "Elbetteki bu bir vekalet savaşıdır ve Başkan bu konuda bir stratejimizin olmayacağını söylüyor" diyerek bunun kabul edilemeyeceğini vurguladı.

Obama yönetimini bu konuda en çok eleştirenlerden biri de Cumhuriyetçi Parti Alaska Senatörü Dan Sullivan. Rusya’nın Suriye’de hava operasyonlarına başlaması sonrası, "Obama'nın konuşmalarını dinlerseniz çok ciddi ve güçlü bir söylem görürsünüz, fakat asla sözlerini icraata dökemiyor" diyen Sullivan, yönetimi dış politikada aciz kalmakla suçladı.

RUSYA'YA HAREKET ALANI

AA muhabirinin sorularını yanıtlayan Oklahoma Üniversitesi Uluslararası İlişkiler Bölümü öğretim üyesi Joshua Landis, ABD'nin geri planda durmasının Rusya'ya yaradığını söyledi.

Landis, "Rusya, ABD'nin hataları ve siyasal olarak dolduramadığı boşluk nedeniyle kendisine hareket alanı buluyor" değerlendirmesinde bulundu.

Joshua Landis, ABD'nin Suriye krizinin başlangıcından itibaren etkin bir politika izleyemediğini vurguladı.

ABD, Obama döneminde Cumhuriyetçi kanadın baskısına rağmen, Ukrayna ve Suriye'de "diplomatik" yollarla çözüm ararken, Rusya'nın kendisine alan oluşturduğu gözleniyor.

İlk döneminde Irak'ta savaşı bitirme vaadiyle seçilen Obama'nın, ülkesini Orta Doğu'da yeni bir bataklığa sürükleyen başkan imajı vermek istememesi, Suriye konusundaki çekimserliğinin en önemli nedenlerinden biri olarak gösteriliyor.

ABD'de gelecek yıl düzenlenecek başkanlık seçimleri öncesinde, öne çıkan aday adaylarının Orta Doğu'da daha aktif dış politika izleme vaadinde bulunmaları dikkat çekiyor.