ABD işkencenin dozunu düşürecek

Irak, Afganistan ve Guantanamo Üssü’ndeki tutuklulara işkence yapıldığı yönündeki iddialar nedeniyle eleştirilerilen ABD Savunma Bakanlığı harekete geçti.

İddialar hakkında 300'den fazla soruşturma açan Pentagon, sorgu yöntemlerine de kısıtlamalar getiriyor. Konuya ilişkin açıklama yapan ABD ordusunun üst düzey istihbarat yetkilisi Thomas Gandy, yeni düzenlemelerle Cenevre Anlaşması’ndaki şartlara uyum sağlamayı amaçladıklarını söyledi. Daha önce yeterince açık belirtilmeyen tekniklerin netliğe kavuşacağını belirten Gandy yeni düzenlemelere göre sorgulama sırasında köpeklerin kullanımı gibi bazı yöntemlerin yasaklanacağını belirtti. Pentagon, işkence iddiaları hakkında da 300'den fazla soruşturma açıldığını ve bunlardan yüzden fazlasının devam ettiğini duyurdu. Ebu Garib’te işkence yapılmıştı 2004 baharında Irak’ın Ebu Garib Cezaevi’nde görevli ABD askerlerini, Iraklı tutuklulara işkence ve kötü muamele yaparken gösteren fotoğrafların basına yansımasıyla ABD yönetimi en sıkıntılı dönemlerinden birini geçirdi. Dünyayı ayağa kaldıran fotoğraflar nedeniyle ABD Başkanı George W. Bush, Iraklı esirlerin ABD askerleri tarafından kötü muamele görerek aşağılanmalarından dolayı üzgün olduğunu belirtmişti. Skandaldan ötürü üzgün olduğunu belirten bir diğer isim ise Savunma Bakanı Donald Rumsfeld'di. Ancak bu durum, Rumsfeld'i 2004 başından beri skandaldan haberdar olduğu halde konuyu karanlıkta tuttuğu suçlamalarıyla karşı karşıya kalmaktan alıkoyamadı. ABD Kara Kuvvetleri’nin geçtiğimiz ağustos ayında yayımlanan skandala ilişkin raporunda da, 20 kadar istihbarat yetkilisi, sivil koruma, CIA çalışanı ve tıbbi personel suçlandı. Raporda, üst düzey subaylar ‘göreceli olarak’ suçlamaların dışında bırakılırken, emir-komuta zincirindeki kopukluğun sorumlusu olarak gösterildiler. Üst düzey subayların yaklaşımlarının işkencelerin sürmesine yol açan ortamı hazırladığı vurgulanan raporda, 24 ila 27 askeri istihbarat personeli işkencelerle ilişkili olarak doğrudan suçlandı. Davis 6 ay ceza aldı ABD askeri mahkemesi, Irak'taki Ebu Garib Cezaevi’nde bulunan tutuklulara kötü muameleden suçlu bulunan ABD’li çavuş Javal Davis'i altı ay hapis cezasına çarptırdı. İngiliz askerler de işkence yaptı İngiliz askerlerinin de Irak'ta sivillere işkence yaptığı ve kötü muamelede bulunduğu yayımlanan fotoğraflarla ortaya çıkmıştı. Üç İngiliz askerin, Almanya'nın Osnabrück kasabasındaki İngiliz askeri üssünde bir aydır devam eden mahkemesi sonuçlandı. Yargılanan üç askerden Onbaşı Mark Cooley, bir tutukluyu vincin kepçesine koymaktan, Onbaşı Daniel Kenyon ise bir tutuklunun dövülmesine yardım etmek ve tutuklulara kötü muamele edilmesini bildirmemekten suçlu bulundu. Her iki askerin de iki yıla kadar hapisle cezalandırılabileceği belirtildi. Diğer asker daha önce suçunu kabul etmişti. Yargılanan askerlerden birinin filmi tab ettirmek üzere fotoğrafçıya vermesi sonucu ortaya çıkan 22 fotoğrafta, Ebu Garib Cezaevi'nde ABD askerlerince uygulanan yöntemlere benzer işkence yöntemleri yer alıyordu. İngiltere Başbakanı Tony Blair, İngiliz askerlerini işkence yaparken gösteren fotoğrafların basında yer almasının ardından, parlamentoda yaptığı konuşmada 'şok olduğunu' söylemişti.