ABD Balkanlardaki askerlerini çekiyor

Afganistan ve Irak'da istikrarın sağlanamamış olması Amerikan ordusunun üzerindeki yükü arttırıyor.

Afganistan ve Irak savaşlarının ardından her iki ülkede de istikrarın sağlanamamış olması Amerikan ordusunun üzerindeki yükü arttırıyor. Özellikle Irak'ta giderek artan kaos, ABD'yi uluslararası destek arayışına yöneltti. Ancak NATO müttefiklerinin önemli bir bölümü BM kararı olmadan Irak'a asker göndermeye yanaşmıyor. Amerikan yönetiminin en önemli desteği NATO'daki Avrupalı müttefiklerinden beklediği açık. Bu noktada Amerikan yönetiminin son dönemde başka ara formüller üzerinde yoğunlaştığı görülüyor. Özellikle Afganistan ve Irak savaşlarıyla birlikte Balkanlar uluslararası gündemin alt sıralarına düştü. 90'lı yıllarda eski Yugoslavya'da yaşanan savaş, ardından NATO müdahalesi ve bölgede konuşlandırılan barış gücü. Balkanlar'da hayat devam ediyor. Görece istikrar sağlanmış durumda. Gerek Balkanlar'da gerekse Amerikan savunma çevrelerinde şu soru giderek daha fazla telaffuz ediliyor. Amerikan askerleri Balkanlar'da daha ne kadar kalacak? Geçtiğimiz hafta üç günlük Avrupa gezisinde Kosova ve Bosna'yı ziyaret eden Amerikan Genelkurmay Başkanı Orgeneral Richard Myers'da iki ayrı etkinlikte yarım saat arayla aynı soruya muhatap kaldı. Soruyu soran Priştine'de Kosovalı bir gazeteciydi. Ardından Myers Camp Bondstell'deki Amerikan askerlerini ziyaretinde aynı soruyla karşılaştı. Bu kez soruyu yönelten Amerikan ordu yedeklerinden silah altına alınmış ve Kosova'ya gönderilmiş bir askerdi. Amerika'nın Balkanlar'dan çıkış stratejisini sordu. Myers'ın her iki soruya da verdiği cevap aynıydı: Bush yönetimi bu konuda henüz kararını vermedi. Amerikan ordusu değişiklik yapma eğiliminde Irak ve Afganistan'da görevlendirdiği askerlerle büyük bir yükün altına giren Amerikan ordusu şimdi bu soru üzerine yoğunlaşıyor: 1990'lardaki gibi Bosna ve Kosova'da 4000 askerlik bir tampon işlevi görmeye devam edebilir miyiz? Yaklaşık 20 bin kişilik NATO gücü çerçevesinde Bosna'da 1500, Kosova'da da 2500 Amerikan askeri bulunuyor. Orgeneral Myers'a göre durumun yeniden değerlendirilmesi ihtiyacı çerçevesinde Washington'da üzerinde ciddi bir şekilde düşünülen seçenek, Balkanlar'da görevin Avrupa askeri gücüne devredilmesi. Balkanlar'da kontrolü Almanya ve Fransa sağlayacak Amerikalı savunma analistleri, Irak'taki karışık durum ve Kore'de bir kriz patlak vermesi ihtimali karşısında bir tugay askerin Balkanlar'da tutulmasının mantığını sorguluyor. Durumun Avrupa ve Irak bağlantısında ise karmaşık pazarlıkların yapıldığı anlaşılıyor. Irak'a asker göndermeyeceğini açıklayan, ancak ABD ile ilişkileri de daha fazla germek istemeyen Almanya ve Fransa'nın Balkanlar'da kontrolü devralarak Washington'a önemli bir destek sağlayabileceği belirtiliyor. Amerikalı düşünce kuruluşu Center for American Progress'in analistlerinden olan eski Pentagon yetkililerinden Lawrence Korb, Avrupalılar'ın Balkanlar'da görevi devralıp, Amerikalılar'ın buradaki personeli başka yere yönlendirebileceği bir 'büyük pazarlık'tan bahsederek şöyle diyor: ''Bu herkes için bir ara formül, çıkış yolu olacaktır. Avrupalılar Irak'a asker göndererek ABD'ye doğrudan yardım etmek zorunda kalmayacak, ancak aslında dolaylı yoldan destek sağlayarak aynı etkiyi yaratmış olacak. Çünkü o zaman bir tugay Amerikan askeri serbest kalacak.'' Bir başka düşünce kuruluşu Cato Enstitüsü'nden analist Charles Pena da Balkanlar'da istikrarın Avrupa'nın sorunu olduğunu belirterek, ''Balkanlar'daki durum, ABD'nin milli çıkarlarını artık doğrudan tehdit etmemektedir. Bu Amerika'nın değil, Avrupalılar'ın ilgilenmesi gereken bir sorundur'' diyor. Amerikan Genelkurmay Başkanı Richard Myers, Balkanlar'dan tek taraflı olarak çekilmelerinin sözkonusu olmadığını belirterek, bunun herkesin üzerinde uzlaşacağı bir anlaşmayla gerçekleşeceğini söyledi. Myers, devir işleminin ne kadar süreceğini bilmediğini belirterek bu yöndeki sorulara temkinli yaklaşıyor. Ancak eski Pentagon yetkililerinden analist Lawrence Korb, Amerikalı yetkililerin Avrupalı müttefiklerle önümüzdeki yılın başlarına kadar anlaşmaya varabileceğini ve Amerikan askerlerinin bölgeden tamamen çekilmesinin bir yılda tamamlanacağını belirtiyor. Kaynak : Deutsche Welle