6 milyar dolarlık şüphe

Yılın ilk altı ayında 13.7 milyar dolar açık çıktı. Ancak ülkele 6 milyar dolarlık bir döviz girişi yaşandı. Devlet Bakanı Ali Babacan bu paranın nereden geldiğini arıyor..

Devlet Bakanı ve Başmüzakereci Ali Babacan, Türkiye'de Cari İşlemler Açığı'nın bulunduğunu ama bu açığın fazlasıyla finanse edildiğini söyledi. Babacan, Ziraat Bankası sosyal tesislerinde düzenlediği basınla sohbet toplantısında, cari açığın finanse edildiğini kaydetti. Bakan Babacan, cari açık konusundaki soruya verdiği yanıtta, Türkiye gibi AB'ye yeni üye olan büyük ekonomiye sahip diğer ülkelerin de benzer açıklar yaşadıklarına dikkat çekerek, bunun yatırım ürünleri ithalatından kaynaklandığını söyledi. Babacan, şunları söyledi: ''AB'ye en son üye olan 10 ülke arasında bulunan ve büyük ölçekli ekonomiye sahip Polonya, Çek Cumhuriyeti, Slovenya ve Macaristan'a bakacak olursak, bu dört ülke de müzakere süreci boyunca, arka arkaya 8-10 yıl boyunca, yüzde 5.5-6 ve 6.5 gibi cari açık vermişler. Bunun sebebi, bu ülkeler gelişirken, bu ülkeler yatırım ürünleri girmesi, yatırım ürünlerinin ithal edilmesidir, Türkiye'de de bu yaşanıyor. -YATIRIM ÜRÜNLERİ İTHALATINDAKİ ARTIŞ...- Türkiye geçen yıl 17.5 milyar dolarlık yatırım ürünü ithal etmiş, cari açığımız 15.5 milyar dolar iken, yatırım ürünleri ithalatı 17.5 olmuş. Bunun yarısı kadar yatırım ürünü ithal edilseydi, cari açığımız bir o kadar azalacaktı ve kimse de bunu sormayacaktı. Bu yılın ilk altı ayındaki rakamlara bakacak olursak, ilk altı aydaki cari açığımız 13.7 milyar dolar, yine aynı dönemdeki yatırım ürünleri ithalatı 9.3 milyar dolar. Yatırım ürünleri ithalatında, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 13.5'luk artış var. İlk altı aydatüketim ürünleri ithalatındaki artış ise yüzde 2.7 düzeyinde. Cari dengede bir başka konu bu dengenin finansmanıdır. İlk altı aylık dönemde, 14.4 milyar dolarlık bir finansman görüyoruz, bunun 8.3milyar doları bankacılık dışı özel kesimden geliyor.'' -NET HATA VE NOKSAN KALEMİNDEKİ ARTIŞ...- Öte yandan, yine ilk altı aylık dönemde 6 milyar dolar düzeyinde, neredeyse cari açığın yarısı kadar bir Net Hata Noksan kalemi olduğunu belirten Babacan, bu Net Hata ve Noksan'ın artı yönde yani cari açığı azaltacak yönde çalıştığını vurgulayarak, şöyle devam etti: ''Yine aynı dönemde rezervler 6.7 milyar dolar artmış. Yani cari açık var. Ama bu cari açık fazlasıyla finanse ediliyor. 6 milyar dolarlık finansmanın nereden geldiği yakalanamadığı için bu Net Hata ve Noksan içinde görülüyor. Bu finansmanın kaynağı konusunda farklı yorumlar var. Bu eğer ihracatsa ağırlıklı olarak o zaman endişe etmeye gerek yok. Gerek Merkez Bankası, gerekse DİE ile birlikte bu Net Hata ve Noksan kaleminin detayları konusunda bu ay sonunda daha ayrıntılı bir çalışma yapacağız. Sadece Haziran ayına baktığımızda, Cari İşlemler Açığı 2.3 milyar dolar olurken, Net Hata ve Noksan'da artı 2.7 milyar dolar düzeyindeyiz. Cari açıktan daha büyük bir Net Hata ve Noksan var. Bunu biraz daha derinlemesine analiz etmemiz gerekli. Net Hata ve Noksan'ı biraz daha detaylı izlememiz gerekecek, ancak, Ödemeler Dengesi'nin tümünde Türkiye'de bir döviz bolluğu varsa, kurun da fiyatı aşağıya iner. Türkiye gibi değişimi yaşamış ülkelerdeki ortak karakteristik değişimler bunlar. 2001 ile mukayese ediliyor yani o zaman da cari açık yüksekti ve krize neden oldu deniliyor ancak, çok önemli farklar var. Bir kere serbest kur rejimi var. Ne zaman dövizi çıkışı olsa kur da bir hareketlilik görüyorsunuz. Bu geçen hafta da görüldü. 2001'de böyle bir mekanizma yoktu.'' Babacan, Türkiye'de işler iyi gittiği sürece YTL'nin değerlenmeye devam edeceğini belirtirken, önemli olanın bu değerlenmenin hızı olduğunu vurguladı.