31 Aralık İngiltere basın özeti

Guardian gazetesi başyazısında, "Yeni yıl birçok küresel belirsizliği beraberinde getiriyor. Ama kesin olan bir şey var: Krizler birbiriyle bağlantılı olacak" diyor.

Yazıda şöyle deniyor:

"2015'in başında dünya, açık yaralar ve krizlerle dolu bir yer olmaya devam ediyor. Bazı krizleri biliyoruz ya da uzun zamandır devam ediyor. Orta Doğu sorunu, İran'ın nükleer açmazı ya da Suriye'yi mahveden iç savaş. Diğerlerinin şaşırtıcı bir niteliği var ya da en azından 2014'ün başında tahmin edilemeyen krizler. Bir yıl önce Rusya'nın Kırım'ı ilhak edeceğini kim bilebilirdi. Ya da küresel petrol fiyatlarının yüzde 40 düşeceğini. Veya Kuzey Kore'nin Sony'ye siber saldırı düzenleyeceğini.

"Öngörülen değişimler de oldu. Örneğin Batı'nın Afganistan'dan çekileceği açık bir şekilde söylenmişti. Ama ABD'nin yeni bir cihatçı isyanı bastırmaya çalışmak için Irak'ta yeni bir savaşa girişeceğini kim tahmin edebilirdi."

"Küresel sahnede, 2015'te ne tür krizler yaşanabileceğini tahmin etmek riskli bir iş. Bu noktada eski İngiltere Başbakanı'nın Harold MacMillan'ın sözleri akla geliyor: 'Uluslararası ilişkileri, iyi hazırlanmış planlar değil, olaylar yönlendirir.'

'Avrupa'yı bekleyen sorunlar'

"Ama bazı tahminler yapmak mümkün. Avrupa başağrısı olmaya devam edecek. Yunanistan ve İspanya gibi ülkelerde ana akımın dışındaki partileri iktidara taşıyabilecek seçimler nedeniyle Euro bölgesinin geleceği konusunda yeni endişeler ortaya çıkacak. Avrupa vatandaşlarının artık kemer sıkma politikalarına tahammülü yok. Eski Alman Dışişleri Bakanı Joschka Fischer, 2015'in Avrupa Birliği için batıp ya da çıkacağı yıl olacağını söylüyor. "

"Ama Avrupa sadece iç politika ya da mali sorunlarla karşı karşıya kalmayacak. Dış güçlerin daha fazla potansiyel istikrarsızlık getirmesi nedeniyle güvenliği de risk altında olacak. Doğu'da Vladimir Putin'in 1989 sonrası Avrupa düzenine karşı revizyonist politikalarında ne kadar ileri gidebileceği bilinmiyor. Moldova ve Ukrayna'nın güney bölgeleri yeni hedefler olabilir. Rusya derin bir durgunluğa doğru ilerlerken daha fazla çalkantı ve dış macera beklenebilir."

'Gözler Libya'da olacak'

"Güneyde, Akdeniz'in Arap kuşağında Avrupa için yeni zorluklar baş gösterebilir. Gözler Libya'da olacak. Albay Muammer Kaddafi'nin devrilmesinden dört yıl sonra ülke giderek büyüyen bir iç savaşın ortasında. Libya Avrupa için sadece Akdeniz'i canları pahasına geçmeye çalışan göçmenlerin güzergâhı üzerinde olması nedeniyle önemli değil. Cihatçı terör tehdidi nedeniyle de önemli, zira ülke her geçen gün biraz daha kaosa sürükleniyor."

"Nijerya'da bir tren kazası olabilir. Ülke gergin bir cumhurbaşkanlığı seçimine hazırlanıyor. Boko Haram'ın silahlı direnişi büyüyor. Petrol fiyatları düşüyor. (Nijerya'nın gelirlerinin yüzde 70'ini petrol oluşturuyor.) 2015'te Afrika'da bir tezatlıklar tablosu göreceğiz. Bir tarafta, başarısız olmuş idareler, İslami militan ağları ve savaşlar diğer tarafta olumlu bir dönüşüm cep telefonu devrimi, ekonomik büyüme).

'GAFA gezegeni'

Bu bildiğimiz meselelerin yanında uluslararası siber savaşta yeni cepheler açılacak. İnternet devlet ve devlet dışı varlıkların güç gösterisine giriştiği bir arena haline geldiği için daha dikkat çekici siber saldırılar ve siber savaşlar göreceğiz."

"Dünya şimdi bir GAFA gezegenine dönüştü. GAFA, Google, Apple, Facebook, Amazon'un kısaltılmışı. Dördünün gelirleri 300 milyar Euro'ya ulaşır ve dünya nüfusunun yarısına ulaşıyorlar. Üretime dayalı büyüme yavaşlarken yeni küresel ekonominin süper güçleri onlar. Düşen petrol fiyatları sadece jeopolitiği değil, küresel ısınmayla mücadeleyi de etkileyecek. Eğer hidrokarbon daha da ucuzlarsa gelecek Aralık'ta Paris'te yapılacak uluslararası iklim konferansında sonuç alınması daha da zorlaşacak.

Bu kadar bilinmezin içinde kesin olan bir şey var. Büyük çalkantı ve küreselleşme çağında krizler hep birbirleriyle bağlantılı olacak. Bu durumda krizlerden kaçınmak daha da zor olacak.