BIST 10.055
DOLAR 34,96
EURO 36,72
ALTIN 2.991,11
HABER /  GÜNCEL

25 Ekim İngiltere basın özeti

İngiltere gazetelerinde bu sabah: ABD'nin 35 dünya liderini dinlemiş olabileceği iddiaları, Prens George ve dedesi veliaht Prens Charles'ın Krallığa bakışı, Economist'in Marmaray projesine ilişkin değerlendirmesi ve HİV taşırken iyileştiği söylenen çocuk.

Abone ol

Guardian gazetesi özel haberinde ABD'nin 35 dünya liderini dinlemiş olabileceğine dair iddialara yer veriyor.

Guardian gazetesinde yayımlanan ve 2006 yılının Ekim ayına dayanan gizli bilgi notuna göre, ABD Ulusal Güvenlik Kurumu NSA'in, başka bir ABD bakanlığından 200'ü aşkın önemli telefon numarasının ulaştırılması sonrası, telefon dinlemeye başladı.

Amerikalı eski istihbarat görevlisi Edward Snowden'ın sızdırdığı gizli belgelere dayandırılan habere göre gizli bilgi notu, NSA'in, Beyaz Saray, Dışişleri Bakanlığı ve Pentagon'daki kıdemli yetkilileri fihristlerini paylaşma konusunda cesaretlendirdiğini, bu sayede kurumun önde gelen yabancı politikacıları izleme sistemlerine dahil edebildiğini ortaya koyuyor.

Guardian bu gelişmenin, ABD'yi telefonunu dinlemekle suçlayan Almanya Başbakanı Angela Merkel'le yaşanan gerginliği daha da artıracağına işaret ediyor.

Belge, elde edilen yeni telefon numaralarının, kurumun izleme sistemine ekleyecek yeni bağlantılar keşfetmesine yardımcı olduğunu da ekliyor.

Ancak belge, söz konusu telefon numaralarını dinleme faaliyetlerinin "pek kayda değer istihbarat sunmadığının" da altını çiziyor.

Financial Times gazetesinde İngiltere Merkez Bankası'nın yeni Başkanı Paul Carney'nin zor durumdaki bankalara yardım konusunda alışıldık çizgiyi izlemeyeceğinin mesajını verdiğini yazıyor.

Gazetenin 125'inci yıldönümü nedeniyle düzenlenen etkinlikte konuşan Carney, İngiltere'nin finans sektörünün iyileşmesi ve dirençli olması halinde, hem küresel hem de ulusal düzeyde varlığa dönüşebileceğini savundu.

Independent gazetesi, manşetten yer verdiği haberde sosyal sağlık hizmeti nedeniyle İngiltere'ye sağlık turizminin yaşandığını yazıyor.

Gazete, İngiltere vatandaşlarına ücretsiz olan sistemi kullanan sözde "sağlık turistlerinin" sayısının, tahmin edilenin iki katı olabileceğine dikkat çekiyor.

Prens George ve dedesi veliaht Prens Charles

Muhafazakar çizgideki Times ve Daily Telegraph gazeteleri ise ilk sayfadan Prens George'un önceki gün yapılan vaftiz törenine ilişkin haberlere yer vermeye devam ediyor.

Bu kez dikkat çektikleri nokta Kraliçe'nin ardından Küçük Prens'in veliaht dedesi Prens Charles'ın tahta geçip geçmeyeceği.

Times, Charles'ın yıllarca tahtı devralacağı anı sabırsızlıkla bekleyen biri olarak tasvir edildiğini, ancak kendisinin Kral olmak için öyle acele etmediğini söylediğini yazıyor.

Time dergisinde yer alan makaleye yer veren gazete, Charles'ın Kraliçe adına kimi görevleri "keyif almadan" yaptığını söylediğini aktarıyor okuyucularına.

Daily Telegraph da Prens Charles'ın Kral olmayı hapiste olmaya benzettiği sözlerini manşetine taşıyor. Gazete, "dört nesil kraliyet ailesi tarihi fotoğraf için poz verdi" diyerek bu fotoğrafa büyük ölçekli olarak ilk sayfadan yer verirken Charles'ın içten görüşlerini kamuoyuyla paylaştığını ifade ediyor.

Haberde ayrıca 114 yıldır ilk kez, bir hükümdarın 3 varisiyle poz verdiğini vurguluyor.

Sultan'ın Hayali

Economist dergisi, bu haftaki sayısında "Sultan'ın Hayali" başlıklı makalede, gelecek hafta açılacak Marmaray tüp geçit projesini konu alıyor.

Makale, tünelin 'Batı yanlısı 1'inci Abdülmecid'in hayali olduğuna, ancak o dönemdeki teknoloji ve bütçe sıkıntısı n

Economist, dünyada iki kıtayı birbirine bağlayan ilk tüp geçitin Atatürk'ün Cumhuriyeti'nin 90'ıncı yıldönümü olan 29 Ekim'de açılacağını belirtiyor.

'Mühendislik mucizesi'

Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın 2004'te partisi AKP ilk iktidara geldiğinde bu projeye önayak olduğunu yazan dergi, 2025 yılında, bir milyonu aşkın kişinin kullanacağı tahmin edilen Marmaray'ın, 14 milyonluk şehrin belası trafik sorununu hafifleten bir mühendislik mucizesi olduğunu AKP'yi eleştirenlerin de kabul ettiklerini yazıyor.

Ancak dergiye göre 'yüzlerce hastane ve yol inşaatını da içeren projeler, partiye ülkedeki seküler elit kesimin uzun zaman görmezden geldiği, kırsaldaki milyonlarca Anadolulunun tereddütsüz desteğini kazandırmış olsa da Erdoğan'ın heybetli projeleri, giderek daha fazla oranda bir kibire işaret' algılanıyor.

Dergi, 'İstanbul'un Asya yakasında Türkiye'nin en büyük camisini inşa etmek de dahil bu devasa projelerin, kamuoyunda pek az tartışılarak kabul ettirildiğini' de ekliyor.

'Her zamankinden daha otoriter'

"Bir dönem İstanbul Belediye Başkanlığı da yapan Erdoğan, Türkiye'yi her zamankinden daha otoriter bir tarzda yönetiyor." diyen Economist, bu konudaki kaygıların Haziran ayındaki Gezi Parkı protestolarının odağında olduğunu, bu protestoları Erdoğan'ın yüzlerce ağacı keserek Taksim Meydanı'na alışveriş merkezi inşa etme planlarının tetiklediğini hatırlatıyor. Dergi, bu hafta yol yapmak için ağaçların söküldüğü Ankara'da da yeni protestoların patlak verdiğini belirtiyor.

Dergi, çevrecilerin çağrılarına rağmen hükümetin Karadeniz yakınlarında üçüncü boğaz köprüsünü inşa etmekte olduğunu, bunun daha fazla ağacın kesilmesi, aynı zamanda leylek ve kartallar da dahil olmak üzere kuşların kritik önemdeki bir göç güzergahının bozulması anlamına geldiğini vurguluyor.

"Kuşbilimci Ümit Yarım, köprüdeki otomobillerin farlarına gelen kuşların, zincirleme kazaları tetikleyebileceği uyarısında bulunuyor.

Aleviler köprüye atalarını katlettiğini söyledikleri Yavuz Sultan Selim'in adının verilecek olmasına öfkeli. Hükümet ayrıca altı pistle dünyadaki en büyük havaalanlarından birini İstanbul'un kuzeybatısında inşa etme planlarını da sürdürüyor."

"Daha tartışmalı olan ise Erdoğan'ın hala "çılgın projem" dediği kanalı açma planları. Bu 50 kilometrelik kanal, Marmara Denizi ile Karadeniz'i birbirine bağlayarak tanker trafiğini Boğaz'dan uzaklaştırmayı, haliyle hava kirliliğini ve kaza riskini azaltmayı amaçlıyor. Ama çevreciler, bunun iki denizde de tüm ekosistemi mahvedebileceğini söylüyor."

Economist'e göre 'parti yetkilileri, ülkenin gerilen mali durumu karşısında bu kanalın inşa edilmesinin pek de mümkün olmadığını gizliden gizliye kabul ediyor. Ancak, hükümetin yeni havaalanını finanse etmekte sorun yaşadığı haberlerini de Erdoğan'ı devirmek isteyen aynı "küresel güçler"in kara propagandası diyerek reddediyorlar.

AKP'nin bu tür taktiklere sıklıkla başvurduğunu savunan Economist, Erdoğan'ın Gezi olayları sırasında sarhoş göstericilerin bir camiye işediklerini söylediğini, bu fikri desteklemeyen imamın da başka bir camiye sürüldüğünü yazıyor. Dergi, bu olayın antikapitalist Müslümanların tepkisini çektiğini eklerken makaleyi ironik olduğunu söylediği bir bilgiyle tamamlıyor:

"Ahlaksızlık yapıldığı iddia edilen cami Abdülmecid'in annesi Bezmialem tarafından inşa ettirilmişti. Aslen Hristiyan bir köle olan Bezmialem'in gerçek adı 'Suzi'ydi."

HIV taşıyan bebek iyileşti mi?

Doktorlar, Amerika Birleşik Devletleri'nde yaşayan bir çocukta, HİV virüsünü uzun vadeli remisyon sürecine soktuklarına emin olmalarını sağlayacak kanıtları olduğunu söylüyor.

Remisyon, hastalığın kontrol altına alındığı ve ilerleme görülmediği durumları ifade ediyor.

Guardian gazetesinin haberine göre aslında haber bu yıl başında gündeme gelmiş, ancak kimi doktorlar, çocuğun bebekken gerçekten de virüse maruz kalıp kalmadığının anlaşılamadığını söylemişti.

Bebeğin, annesinin kanındaki virüsle teması dolayısıyla HİV pozitif çıktığı düşünülmüştü.

New England Journal of Medicine dergisinde yayımlanan araştırma sonuçları, şimdi 3 yaşında olan kız çocuğunun virüse ana rahminde maruz kaldığını ortaya koyuyor.

Ağır antiretroviral ilaç kokteyli ile tedavi edilen çocuğun vücudunun, tedavi 18 ay önce sona erdiği halde, virüs belirtisi göstermediği belirtiliyor.

Amerikan hükümetinin en üst düzey AİDS uzmanı olan Doktor Anthony Fauci de "bebeğin iyileşmiş olmasının mümkün olduğunu, ancak HİV için kimi kanser vakalarında olduğu gibi beş yıldan sonra bedendeki virüsün temizlendiği gibi bir tanımlarının henüz bulunmadığını" söyledi.

ABD hükümetinin sponsorluğunda Ocak ayında başlayacak uluslararası bir çalışma kapsamında HİV ile doğmuş bebekler tedavi altına alınarak benzer sonuçların sayısı artırılmaya çalışılacak.