23 Haziran'ı bilen anketçi Bekir Ağırdır'a göre AK Parti'nin kaybetme nedenleri

23 Haziran'da yapılan İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı seçimleri sonucunu neredeyse virgülüne kadar bilen KONDA Araştırma Şirketi Genel Müdürü Bekir Ağırdır, AK Parti'nin 31 Mart ve 23 Haziran söylemlerini karşılaştırarak AK Parti'nin sahiciliğini yitirdiğini söyledi.

23 Haziran İstanbul seçim sonuçlarını en yakın şekilde tahmin eden KONDA Araştırma Şirketi Genel Müdürü Bekir Ağırdır, AK Parti'nin seçimi kaybetmesinde Yüksek Seçim Kurulu'nun (YSK) 6 Mayıs'ta aldığı seçim yenileme kararı sonrasında tüm kesimlerin adalet ve vicdan duygusunun zedelenmesi olduğunu söyledi.

Ağırdır, "İnsanlar 23 Haziran'da ülkenin gidişatı için oy kullandılar. AK Parti, 31 Mart'tan önce kullanılan sert dili, 23 Haziran sürecinde hizmete ve Binali Yıldırım üzerine üretilen bir dile çevirmeye çalıştı ama başarılı olamadı. Çünkü AK Parti, sahiciliğini yitirdi" diye konuştu.

KONDA Araştırma Şirketi Genel Müdürü Bekir Ağırdır, Cumhuriyet gazetesine konuştu.

Aradaki farkı yorumladı

Ekrem İmamoğlu ile seçimi kaybeden Binali Yıldırım'ın arasındaki oy farkını yorumlayan Ağırdır, "Seçim sonucunu 100 oy üzerinden anlatalım. 31 Mart'ta 100 oyun 17'si seçime katılmadı. 3'ü geçersiz sayıldı. 80 net oyun da 39'unu Ekrem İmamoğlu, 39'unu Binali Yıldırım aldı. 2 oy da diğerlerine gitti. 23 Haziran'a başlarken Binali Bey'in 39 olan oyu 34-35'lere düştü. Çünkü AK Parti seçmeninin ve özellikle MHP seçmeninin bir kısmının adalet duygusu YSK'nin 6 Mayıs kararı ile zedelendi" dedi.

Ağırdır, Kürt seçmene de değinerek şöyle devam etti:

"Seçimle bir iktidarı ya da yerel yöneticiyi değiştirebilme haklarına müdahale edilmesine tepkileri sert oldu. AK Partili seçmenin bir kısmı, kamuoyuna yansıtıldığı gibi Ekrem İmamoğlu'na oy vermedi, adalet duygusu zedelendiği için sandığa gitmedi. Ama MHP'liler sandığa gitti ve Ekrem İmamoğlu'na oy verdi. Dolayısıyla Binali Bey, yarışa başlarken 31 Mart'taki gibi 39 kişinin oyuyla değil, 34-35 kişinin oyuyla başladı. Ekrem Bey de 39'dan değil, 42-43 oy ile başladı. Çünkü 31 Mart'ta seçimi kazanma umudu olmayan, ülkenin geleceğinden umudu kırılmış olan, CHP'li seçmen dediğimiz 2 insan sandığa gelmedi.

Ama bu insanlar 31 Mart sonrası yaşanan süreçte 23 Haziran'da sandığa gitme kararı aldı ve İmamoğlu'na oy verdi. HDP'li olduğu halde CHP'nin şimdiye kadar Kürt seçmene bakış açısından duyduğu rahatsızlık nedeniyle sandığa gidip Ekrem İmamoğlu'na oy vermeyen bir kesim vardı. Bu insanlar da YSK kararını duyduklarında ve İmamoğlu'nun kazanma ihtimalini de görerek daha kararlı davranıp sandığa gittiler.

Biz, YSK kararının ardından yaptığımız çalışmalarda da farkın 11 puana çıktığını görmüştük. Seçim sonucu etkileyen birkaç dinamik var diyebiliriz."

Seçim sonuçlarını belirleyen 4 dinamik

"Seçim sonucu etkileyen dinamikleri sıralar mısınız?" sorusuna Ağırdır, şöyle yanıt verdi:

Seçim sonucu belirleyen birkaç dinamik var. Birincisi AK Parti seçmeninin zedelenen adalet ve vicdan duygusu. İkincisi mağlup olan CHP ve İYİ Parti seçmeni ilk defa bir seçimi kazanma umuduyla sandığa gitti. Üçüncüsü, Kürt seçmen iktidar bloğunun kurduğu bütün bu nefret diline karşı geçmişte yaşanan kırgınlıkları bir kenara bırakarak Ekrem İmamoğlu'na oy verdi. Dördüncüsü, İstanbul'un gençleri de İmamoğlu'na destek oldu. Herhangi bir partinin insanı olmayan, ülkenin siyasi aktörlerine güvenmeyen ve 31 Mart'ta oy kullanmaya gitmeyen gençler bu kadar disiplinli hayata, hangi internet sitesine girip girmeyeceklerine karar verilmesine, filmlerdeki bir şakanın bile sansürlendiği bir hayata itiraz ederek sandığa gitti ve İmamoğlu'na oy verdi."

AK Parti'nin söylemi

Ağırdır'ın "Bu süreçte iktidarın kullandığı söylemler seçime nasıl etki etti?" sorusuna verdiği yanıt şöyle:

"Yaratılan kutuplaşma yeni bir dinamik ortaya attı. O da şu: İnsanlar hangi partiyi sevdiklerini değil, hangi partiye karşı olduklarını belirledi. Karın çok olduğu yerlerde tabelalar vardır: 'Çok bağırmayın çığ düşebilir' diye. İktidar o kadar bağırdı ki çığ, YSK kararının ardından düştü ve AK Parti bunu çok geç fark etti. Bu nedenle 31 Mart'tan önce kullanılan sert dili, 23 Haziran sürecinde hizmete ve Binali Yıldırım üzerine üretilen bir dile çevirmeye çalıştılar. Ama işe yaramadı.

Çünkü AK Parti, sahiciliğini yitirdi. 5 yılda 8 kez sandığa gittik ve 23 Haziran seçimi dışında kalan tüm seçimleri AK Parti kazandı. AK Parti, bunu yaparken tüm sorunları çözeceğini vaat etti. Ama ne oldu? Hiçbir sorun çözülmediği gibi aksine bugün ekonomik, siyasal, demokratik, toplumsal kutuplaşma, bürokratik ve devlet krizi gibi çok derin problemlerimiz var. Dışarıya döndüğümüzde de birçok devletle kavgamız sürüyor.

Bu sorunlarda iktidarın payını seçmen artık görüyor. Bu yüzder de tepki gösteriyor. Ama gösterilen tepki yeterli değil. AK Parti'ye eleştiriler ağırlaşıyor evet doğru ama bir yandan da Ekrem İmamoğlu meselesini dışarıda bırakırsak- henüz CHP aday üzerinden ürettiği bazı sihirler dışında radikal bir değişim, toplumun bütün kesimlerinin taleplerini, sorunlarını, varlığını tanımış, saygı duyuyormuş gibi yeni bir dil üretmiş değil. Sadece bazı adaylar üzerinden girişimleri, hamleleri var diyebiliriz."

Teröristbaşı Öcalan'ın mektubu

"Abdullah Öcalan'ın mektubunun yayınlanması nasıl karşılık buldu?" sorusuna da Ağırdır, şu ifadelerle cevap verdi:

"Herkes Öcalan mektubunun içeriğini tartışıyor. Ama sade vatandaşlar bununla ilgilenmiyor. Onlar bütün bu sahicilik yitimi içinde seçime 3 gün kala bu mektubun ortaya çıkarılmasının zaten oya dönük bir durum olduğu kanaatinde çok netler. Seçime 3 gün kala bu mektubun ortaya çıkarılması ve seçime yönelik bir manüpülasyon olduğu her kesim için çok açıktı. Milliyetçiler de bu konuda çok netti."