İngiltere gazetelerinde Suriye'deki savaşın Irak'a etkisi, İran seçimlerinde 'Hamaney'in gücünü pekiştirme hamlesi' ve Amerikan teknoloji devi Apple'ın vergi suçlamalarına yanıtı.
Abone olIndependent gazetesi başyazısında Suriye'deki savaşın Irak'ta iç savaşı yeniden alevlendirdiğini belirtiyor.
Yazıda özetle şöyle deniyor:
"Irak'ta savaş yeniden alevleniyor. Sadece geçen haftaki saldırılarda 250'den fazla kişi öldü. Bu kadar büyük bir ölü sayısı en son beş yıl önce, Şiilerle Sünniler arasında on binlerce kişinin öldüğü çatışmalar sırasında görülmüştü. Bu geriye gidişin nedeni bir ölçüde Şiilerin hâkimiyetindeki Nuri el Maliki hükümetinin nüfusun yaklaşık beşte birini oluşturan Sünniler ve yine aynı orandaki Kürtlerle iktidarı tüm tarafları tatmin edecek şekilde paylaşacak bir formül bulamaması."
'Sünni taarruzu'
"Ama en önemli neden, Suriye'deki iç savaş. Irak'taki Sünni azınlık, kapı komşuları Suriye'deki Sünni çoğunluğun isyanından cesaret alıyor. Suudi Arabistan, Katar ve Türkiye gibi ülkelerin öncülüğündeki Sünni taarruzun Orta Doğu'ya yayıldığını düşünüyorlar ve bundan yararlanmak istiyorlar."
Baş ay önce Irak'taki Sünnilerin Arap Baharı sırasındaki protestolara benzer barışçıl gösteriler düzenlemeye başladıkları belirtilen yazı şöyle devam ediyor:
"Bu gösterilerde, iş bulamayan, bir muhbirin sözüyle hapse atılıp işkence gören Sünniler, baskı ve ayrımcılığa son verilmesini istediler. Her taşın altında eski lider Saddam Hüseyin'in destekçilerinin komplosunu arayan Maliki ise tavize yanaşmıyor. Maliki bu gösterilerin sönüp gideceğini, Sünni liderlerin rüşvetle susturabileceğini ya da bölünebileceğini umuyordu. Ama Nisan'da polisin 44 protestocuyu öldürmesinden sonra Sünniler silahlı ayaklanma başlattılar."
"Ama üç toplum arasındaki nefretin ülkenin bir arada tutulmasını engelleyecek kadar çok olduğuna inananlar sadece Sünniler değil. Bağımsızlığa yakın bir özerklikleri olan Kürtler Maliki'ye güvenmiyor ve Türkiye ile hiç olmadığı kadar yakın ilişki içindeler. Türkler de kendi paylarına hem içerideki hem de buradaki Kürtlerle uzlaşmakta büyük fayda olduğunu düşünüyorlar ve Kuzey Irak'taki petrol ve gaz yataklarına erişimde ayrıcalık elde etmeyi umuyorlar."
Suriye ve Irak'taki savaşın birbirini şiddetlendirdiği belirtilen yazıda Irak'taki El Kaide örgütünün Suriye'deki en güçlü isyancı grup Nusra Cephesi'ni eğitip silahlandırdığı hatırlatan yazı şöyle noktalanıyor:
"(İngiliz) Dışişleri Bakanı William Hague, AB'nin ılımlı Suriyeli isyancılar için silah ambargosunu kaldırması halinde bu gidişatın durdurulabileceğini söylüyor. Ama bu ılımlılar nasıl tespit edilecek? AB, Suriye'ye petrol ambargosunu kaldırmaya hazırlanırken ülkedeki petrol kuyuları Nusra Cephesi ve cihat yanlısı diğer grupların elinde."
"Zaten silah kaynayan Suriye'ye daha fazla silah sokmak saçma bir yaklaşım. Ayrıca bu daha önce Irak ve Afganistan'da güvenilir ortakları olduğunu düşünen ABD ve İngiltere'nin düştüğü hatanın tekrarlanması olur. Dışişleri Bakanı Suriye'de böyle bir ortak olduğuna inanabilir ama yanılıyor."
'Hamaney gücünü perçinleyecek'
Times gazetesi, İran'da Mahmud Ahmedinejad'ın yerine kimin geleceğini belirlemek için 14 Haziran'da yapılacak cumhurbaşkanlığı seçimlerinin şimdiden tiyatroya dönüştüğünü yazıyor. Gazete, üyeleri dini lider Ayetullah Ali Hamaney tarafından atanan Anayasayı Koruyucular Konseyi'nin eski reformcu Cumhurbaşkanı Haşimi Rafsancani ile Mahmud Ahmedinejad'a yakın bir adayı veto ettiğini aktarıyor. Times'a göre Konsey'in seçimlerde yarışmasına onay verdiği sekiz adayın neredeyse hepsinin Hamaney'in müttefiki olduğunu kaydediyor.
Guardian gazetesi de başyazısında adaylar arasında Hamaney'e bağlılığıyla bilinen, İran'ın nükleer konulardaki müzakerecisi Said Celili'nin öne çıktığını yazıyor. Gazeteye göre Celili'nin kazanması halinde Ahmedinejad'ın seçilmesiyle gücü sarsılan Hamaney, yeniden iktidar üzerindeki ağırlığını artıracak.
Apple: 'Vergi numalarına başvurmuyoruz'
Financial Times gazetesinin manşetinde ise, ABD'deki vergi yasalarındaki boşluklardan ve İrlanda'daki şirketlerinden yararlanarak milyarlarca dolar daha az vergi ödediği öne sürülen, Amerikan teknoloji devi Apple ile ilgili suçlamalar var. Gazete dün Kongre'de ifade veren İcra Kurulu Başkanı Tim Cook'un kazandıkları her bir doların vergisini ödediklerini, sadece yasalara uymakla yetinmediklerini, yasaların ruhuna göre hareket ettiklerini ve “vergi numaralarına” başvurmadıklarını söylediğini belirtiyor.
Daily Telegraph da Cook'un Amerikan Kongre üyelerine yüzde 35 olan kurumlar vergisini tek haneli bir rakama indirme çağrısında bulunduğunu kaydediyor.
ÖNCEKİ HABERLER
