2012'nin bu sürprizi vatandaşı üzecek!

Yeni yılda günlük hayatta bir dizi önemli değişiklik olacak. Bu değişikliklerin başında tüketiciyi en çok ilgilendiren ise zamlar olacak.

Noter, tapu ve kadastro, pasaport, vize, satış harçlarının bulunduğu maktu harç tutarları yüzde 15 artırılırken, 9 milyon 140 bin yeşil kartlı bugünden itibaren Genel Sağlık Sigortası kapsamına alınacak.

Yeni yılda vatandaşı bekleyen değişiklikler özetle şöyle:

ASGARİ ÜCRETE YÜZDE 5.91 ZAM

Asgari ücrete 2012 yılı ilk altı ayı için yüzde 5.91 ikinci altı ayı için ise yüzde 6.09 zam yapıldı. Buna göre, 16 yaşını doldurmuş işçiler için aylık net ücret ilk 6 ay için 701.14 TL, ikinci altı ay için ise 739.80 TL oldu. 16 yaşını doldurmamış işçiler için ise ilk 6 ayda aylık net ücret 610.94 TL, ikinci altı ay için ise 643.15 TL oldu.

YEŞİL KARTLILAR GENEL SAĞLIK SİGORTASI KAPSAMINA ALINIYOR

9 milyon 140 bin yeşil kartlı bugünden itibaren Genel Sağlık Sigortası kapsamına alınacak.

Bu kapsamda yeşil kartlılara gelir testi uygulanacak ve geliri asgari ücretin 3'te birinden az olanların sağlık primini devlet ödeyecek. SGK'ya müracaat etmeyen veya yeşil kart vize süreleri dolduktan sonra bir aylık süre içerisinde gelir testini yaptırmayan kişilerin asgari ücretin iki katından fazla geliri olduğu kabul edilerek 200.88 TL GSS primi ödeme zorunluluğu getirilecek.

Asgari ücretin 3'te biri ile asgari ücret arasında geliri olanlardan 33.48 TL, asgari ücretin iki katı ile asgari ücret arasında geliri olanlardan 100.44 TL, asgari ücretin 2 katının üzerinde geliri olanlardan ise 200.88 TL GSS primi alınmak kaydıyla bu kişilerin sağlık imkanlarından yararlanmaya devam edecek.

TÜRK TİCARET KANUNU TEMMUZ'DA YÜRÜRLÜĞE GİRECEK

Yeni Türk Ticaret Kanunu (TTK) 1 Temmuz 2012 tarihinde yürürlüğe girecek. Tek istisna kanunun "şirketlerin denetimine" ilişkin bölümü. Bu bölümdeki hükümlerin yürürlüğe giriş tarihi 1 Ocak 2013. Yeni TTK, 1956 yılından beri uygulanan mevcut TTK'nin yaslandığı ticaret hukuku yapısında bazıları köklü, geniş ve günümüz dünya şartlarıyla uyumlu düzenlemeleri içeriyor.

Düzenlemelerin büyük bölümü doğrudan iş ve şirketler dünyasını ilgilendiriyor. Kanun koyucu bu nedenle özellikle her boy ve kesimden şirketin yeniliklere uyum sağlaması için 20 aylık zaman tanıdı. Meclis'te 13 Ocak 2011'de kabul edilen kanunun yürürlük tarihini 1 Temmuz 2012 olarak belirledi.

ÖZEL HASTANELERE GİRİŞTE 9 HASTALIĞA ÜCRETSİZ TEDAVİ

Sosyal Güvenlik Kurumu ve özel hastaneler arasında imzalanan sözleşme bugünden itibaren yürürlüğe giriyor. Bu kapsamda SGK hastalara özel hastanede 9 durumda ücretsiz tedavi olma fırsatı yarattı. Aralarında kalp damar cerrahisi ve yeni doğan bakımı gibi sağlık hizmetlerinin bulunduğu liste de hastanelerin görünür bir yerine asılacak. Düzenlemeden yararlanacak olan hastalıklar şöyle:

"Acil haller nedeniyle sunulan sağlık hizmetleri; Yoğun bakım hizmetleri; Yanık tedavisi hizmetleri; Kanser tedavisi (radyoterapi, kemoterapi, radyo izotop tedavileri); Yeni doğana verilen sağlık hizmetleri; Organ doku ve kök hücre nakilleri; Doğumsal anomaliler için yapılan cerrahi işlemlere yönelik sağlık hizmetleri; Diyaliz tedavileri; Kardiyovasküler cerrahi işlemleri."

HAL YASASI YÜRÜRLÜĞE GİRİYOR

Kamuoyunda "Hal Yasası" olarak bilinen Sebze ve Meyveler ile Yeterli Arz ve Talep Derinliği Bulunan Diğer Malların Ticaretinin Düzenlenmesi Hakkında Kanun, bugün yürürlüğe giriyor.

Hal Yasası'na göre, toptancı halleri; imar planlarında belirlenmiş alanlarda, halin sınıfına, büyüklüğüne ve işlem hacmine göre müzayede, depolama, tasnifleme ve ambalajlama tesisleri ile laboratuvar ve soğuk hava deposu gibi diğer asgari koşulları taşıyan projeler çerçevesinde, belediyeler veya büyükşehir belediyeleri tarafından kurulacak. Halin kuruluşu, en geç 1 ay içinde belediyeler tarafından ilgili bakanlığa bildirilecek. Bundan sonra halde çalışan esnaf çığırtkanlık yaparak ürün satamayacak.

Kanunda, hallerde satılacak mallar tarifi içinde bulunan ''diğer mallar'' ibaresine açıklık getirilerek; et ve et ürünleri, süt ve süt ürünleri, su ürünleri, bal ve kesme çiçek hallerde satılacak mallar kapsamına alındı.

İmar planlarında toptancı hal yeri olarak belirlenmiş alanlar başka bir amaçla kullanılamayacak ve bu alanların çevresi toptancı halinin faaliyetini engelleyecek veya insan sağlığına zarar verecek şekilde iskana açılamayacak.

İmar planında "toptancı hal yeri" olarak belirlenmiş alanlarda bulunan, mülkiyeti Hazineye ait taşınmazlar toptancı hali kurulmak üzere; belediyelere bedelsiz olarak, üretici örgütlerine doğrudan satış yoluyla devredilecek.

İhraç ve ithal malları, organik üretilen ürünler, üreticilerce pazar yerlerinde perakende olarak doğrudan tüketicilere satılan mallar, fatura veya müstahsil makbuzu ile doğrudan üreticilerden alınan mallar; bildirime tabi tutulacak.

Malların toptan alım ve satımı toptancı hallerinde yapılacak. Ancak, toptan alım ve satımlar ile perakende ya da toptancı halinde, toptan olarak satmak veya münhasıran kendi tüketiminde kullanmak üzere fatura veya müstahsil makbuzu ile üreticilerden yapılan toptan alımlar, Toptancı haline bildirilmek kaydıyla toptancı hali dışında da yapılabilecek.

Herhangi bir toptancı halinden satın alındığı veya hale bildirildiği belgelenen malların satışı engellenemeyecek.

MÜTEAHHİTLERE SİCİL KAYDI, USTALARA SERTİFİKA ZORUNLULUĞU

1 Ocak'tan itibaren müteahhitlerin yaptığı her inşaat merkezden takibe alınacak. Eksik veya kusurlu iş yapan müteahhitler meslekten atılacak.

Van depreminin ardından inşaat sektöründe köklü değişikliklere gidiliyor. 1 Ocak 2012'den itibaren müteahhitler sicil kayıtları üzerinden ülke genelinde takip edilecek. Yanlış iş yapan müteahhit anında meslekten atılacak. Aynı tarih itibariyle inşaatlarda sertifikasız usta da çalışamayacak. Mühendislere de deprem amaçlı statik eğitimi verilecek.

Çevre ve Şehircilik Bakanlığı'nın uygulamaya sokacağı yeni sistemle artık her müteahhidin bir sicil numarası olacak. Bakanlık, o müteahhidi sicil numarası üzerinden takibe alacak. Böylece müteahhidin ülkenin neresinde ne iş yaptığı, işin işleyiş şekli merkezden takip edilebilecek. Eksik iş veya kusur tespit edildiğinde firmanın müteahhitlik faaliyeti sicili üzerinden dondurulacak veya meslekten men edilebilecek. Müteahhide yönelik sicil izlemesi belediye imar müdürlükleri, yapı denetim büroları ve Çevre Bakanlığı tarafından üçlü yapıda gerçekleştirilecek. Böylece çürük ya da kusurlu yapı yapan müteahhitler eksiğini düzeltmediği takdirde ülkenin hiçbir yerinde müteahhitlik yapamayacak, ağır cezalarla karşılaşacak.

1 Ocak'tan itibaren inşaatlarda çalışan ustaların tamamı sertifikasyona tabi tutulacak. Bu şekilde ehliyetten uzak ve liyakatsiz personel çalıştırılmayacak. Kalıpçı, demirci gibi tesisat ve elektrik işlerinde çalışan ustaların yetki belgesi olması zorunlu olacak. Sertifikasız usta çalıştıran müteahhide çalıştırdığı işçi başına 2 bin TL ceza kesilecek. Belge sahibi olmayan ustalara Çevre ve Şehircilik Bakanlığı İl Müdürlüklerince "Geçici ustalık yetki belgesi" verilecek. Geçici ustalık yetki belgesinin alınabilmesi için ise inşaat ve tesisat işlerinde çalıştığına ilişkin müteahhitken alınacak yazı veya SGK belgesiyle Çevre Bakanlığı'na başvurulacak. İşçiler önce geçici belge alacak. Belgeler 1 yıl sonra ise kalıcı belgeye dönüştürülecek.

DÖVİZ DEPOLARININ VADESİ ARTIRILDI

Merkez Bankası, 2 Ocak 2012 tarihinden itibaren bankaların Döviz ve Efektif Piyasaları Döviz Depo Piyasası'nda kendilerine tanınan borçlanma limitleri çerçevesinde Merkez Bankası'ndan alabilecekleri döviz depolarının vadesi 1 haftadan 1 aya yükseltti.

PASAPORT HARCI YÜZDE 15 ARTTI

Yargı, trafik, noter, tapu ve kadastro, pasaport, vize, gemi ve liman, imtiyazname, ruhsatname, diploma, satış harçlarının bulunduğu maktu harç tutarları yüzde 15 arttı.

MAKTU HARÇLAR VE DAMGA VERGİSİ TUTARLARI 1 OCAK'TA YÜZDE 15 ARTACAK

Maktu harçlar ve damga vergisi tutarları 1 Ocak 2012'den itibaren yüzde 15 oranında artacak. 2012 yılı bina ve arazi vergisi matrahları ile asgari ölçüde arsa ve arazi metrekare birim değerlerinin hesabında uygulanacak artış oranı, yüzde 10.26 olarak belirlenen yeniden değerleme oranı düzeyinde gerçekleşecek. Bazı mallarda ton başına uygulanan tütün fonu bedeli 2 bin 250 dolardan bin 800 dolara indirilecek.B