2006ya damga vuran keşifler

2006, bilim ve teknoloji alanında birçok gelişmeye tanıklık etti. İşte bilim ve teknoloji alanındaki önemli gelişmeler..

NASA, aylar süren ertelemeden sonra, meteorologlara büyük fırtınaların daha iyi tahmininin yapılması ve iklim değişikliğini gözleme olanağı sunan uyduyu 24 Mayıs'ta fırlattı.
    
GOES-N (Geostationary Operational Environmental Satellites) adlı uydu, NASA ve Ulusal Okyanus ve Atmosfer İdaresi tarafından 1975'ten bu yana tasarlanan uyduların en gelişmişi.
    
İlkel güneş sistemi keşfedildi
    
ABD'li iki astronom, haziranda Güneş Sistemi'nin ilk zamanlarına benzeyen
genç, sarı bir yıldızı çevreleyen bir toz bulutuyla karışmış büyük miktarda karbon gazı keşfetti.

Keşiflerini 1999'da fırlatılan Far Ultraviolet Spectroscopic Explorer (FUSE)
uydusuyla yapan araştırmacılar, Beta Pictoris adı verilen yıldız ve güneş sisteminin en fazla 20 milyon yaşında olduğunun tahmin edildiğini belirtti.

Bilim adamları, karbon gazı fazlalığının disk biçimini oluşturmasının, Beta Pictoris etrafında dönmekte olan gezegenlerin, Güneş Sistemi'nin 'çocukluğunda' olduğu gibi grafit ve metan açısından zengin olabileceklerini gösterdiğini kaydetti.
    
Genenis'in düşüş nedeni tasarım hatası

Bağımsız araştırmacılar, 2004'te taşıdığı güneş rüzgarı atomlarıyla dünyaya
dönüşünde düşen NASA'nın Genesis aracının, tasarım hatasından ötürü düştüğünü açıkladı.

Güneş fırtınalarını ve güneşi incelemek üzere 2001 yılında uzaya yollanan Genesis uzay kapsülü, atmosfere girdikten sonra hızını yavaşlatmak içinaçılması gereken paraşütlerin açılmaması üzerine taşıdığı numunelerle Utah Çölü'ne düşmüştü.
    
Kazakistan ilk uydusunu uzaya gönderdi
    
Uzayı keşfeden uluslar kulübüne katılmak isteyen Kazakistan, bu yöndeki ilk adımını haziranda kendi uydusunu uzaya göndererek attı.
    
Güneş sistemi artık 8 gezegen
    
Dünyanın önde gelen gökbilimcileri, bir hafta süren sıkı bilimsel tartışmalardan sonra Güneş Sistemi'nde geçerli yeni bir gezegen tanımını kabul etti.
    
Böylece 1930 yılından bu yana gezegen sayılan Plüton artık unvanını yitirdi. Karar oy birliğiyle kabul edildi.
    
Güneş Sistemi'nde gezegenler yıldıza yakınlıklarıyla Merkür, Venüs, Dünya, Mars, Jüpiter, Satürn, Uranüs ve Neptün şeklinde sıralanıyor.
 

    
Plüton'un iki yeni ayına Nix ve Hydra ismi verildi
    
Gezegen olmaktan çıkarılan Plüton'un yeni keşfedilen iki uydusuna Nix ve Hydra adı verildi.    
    
Uluslararası Astronomi Birliği, Plüton'un yeni uydularının isimlerini resmen onayladı.    
    
Nix ve Hydra, NASA 'Yeni Ufuklar' projesi kapsamında yapılan Hubble Uzay Teleskobu'nu kullanan bir grup araştırmacı tarafından geçtiğimiz yılın mayıs ayında keşfedilmişti.    
    
Hydra ve Nix'in, Plüton'un 1978 yılında keşfedilen en büyük uydusu Charon'a göre gezegene 2-3 kat daha uzak olduğu belirtildi.    
   
Nix, mitolojide karanlık ve gece tanrısının, Hydra ise dokuz başlı yılanın ismi.
    
Çin'den yeni roket motoru
    
Çin, uzay programları için üç kez daha güçlü ve çevreyi kirletmeyen yeni bir roket motorunu başarıyla denedi.

120 tonluk yeni sıvı hidrojen ve kerozen yakıtlı motorun, gelecekte insanlı uçuşlar ve Ay'a düzenlenecek seferler için kullanılması planlanıyor.
    
Discovery dünyaya döndü
    
Bu yılki ilk seferinde Discovery uzay mekiği, 13 gün süren seyahatten sonra Florida'daki Kennedy Uzay Merkezi'ne 17 Temmuz'da indi.     
 
İkinci uzay seferini tamamlayarak 23 Aralık'ta dünyaya inen Discovery uzay mekiğinin astronotları, son seferleri sırasında istasyonun elektrik tesisatını yeniden döşeyerek, Avrupa ve Japonya'nın inşa ettiği modüllerin 2007'de monte edilmesinin yolunu açtı.
    
Jüpiter'de yeni bir kırmızı nokta
    
Güneş Sistemi'nin en büyük gezegeni Jüpiter'de meydana gelen atmosfer hareketlerinin, yeni bir kırmızı leke oluşturduğu tespit edildi. Yeni kırmızı noktaya 'Red Jr.' adı verildi.
    
Kırmızı noktaların atmosferdeki fırtınalardan meydana geldiği biliniyor, ancak bu rengin asıl nedeni hala gizemini koruyor.
     
'New Horizons' fırlatıldı
     
Plüton'a gidecek 'New Horizons', 19 Ocak gecesi uzaya fırlatıldı. Aracın fırlatılışı, daha önce iki kez ertelenmişti.    
    
10 yıl sürecek yolculuğuna 60 metre boyundaki Atlas-5 roketiyle çıkan 'Yeni
Ufuklar', uzun yolculuğunda radyoaktif plütonyum yakıtını kullanacak.   
  
700 milyon dolarlık aracın hedefi Plüton, dünyaya ortalama 5.7 milyar kilometre uzakta bulunuyor.
     
Atlantis'ten başarılı sefer

Florida'dan 9 Eylül'de fırlatılan Atlantis'in altı astronottan oluşan mürettebatı, Uluslararası Uzay İstasyonu'na 372 milyon dolar değerinde ve 35 metre
uzunluğunda güneş panelleri taktıktan sonra 21 Eylül'de dünyaya döndü.
    
Astronotlar, uzayda bulundukları sürede üç uzay yürüyüşü yapmıştı.     
     
İlk kadın uzay turisti
    
İlk kadın uzay turisti İran kökenli ABD'li Anousheh Ansari, 18 Eylül'de
Rus Soyuz uzay aracıyla Uluslararası Uzay İstasyonu'na gittikten sonra 29 Eylül'de dünyaya döndü.

Japon işadamı Daisuke Enomoto'nun açıklanmayan tıbbi nedenler dolayısıyla
uzay yolculuğundan çekilmesi üzerine son dakikada Enomoto'nun yerini alan 40
yaşındaki Ansari, böylece ilk kadın uzay turisti unvanının da sahibi oldu. 
     
Uzay İstasyonu'na zehirli kimyasal madde döküldü
     
Yörüngede sekiz yıldır dolaşmakta olan Uluslararası Uzay İstasyonu'nda eylülde meydana gelen aksilikler endişe yarattı.

Aşırı ısınan oksijen jeneratörü ve bir zehirli kimyasal maddenin dökülmesi, üç kişilik mürettebatı maske ve eldiven takmak zorunda bıraktı.
     
Satürn'e yeni bir halka
     
Satürn'ün yörüngesindeki Cassini uzay aracı, gezegenin yeni bir halkasını
keşfetti. Halkanın, Satürn'ün uydularından kopan toz ve parçalardan oluştuğu
düşünülüyor.
    
Satürn ile halkalarının arasında sürekli sortiler yapan Cassini'nin yeni
bulduğu halka, gezegene Janus ve Epimetheus uydularıyla aynı mesafede duruyor.

Satürn'de dev kasırga
     
ABD uzay aracı Cassini, dev bir kasırganın Satürn gezegeninin güney kutbunu kasıp kavurduğuna ilişkin görüntüler gönderdi.     
     
Uranüs Satürn gibi mavi halkaya sahip

Uranüs gezegeninin de komşusu Satürn gibi mavi halkaya sahip olduğu
anlaşıldı.    

Science dergisinin son sayısında yayımlanan araştırmaya göre, 2005 yılında
keşfedilen Uranüs'ün en büyük halkasının parlak mavi olduğu belirlendi.    
    
Güneş sisteminde şimdiye kadar sadece Satürn'ün halkasının mavi olduğu
sanılıyordu.    
     
Smart-1'in iyon motoru

Avrupa'nın Ay'a gönderdiği ilk uzay aracı olan Smart-1'in, bir nefesten biraz
daha güçlü olan iyon motoru, uzayın keşfinde yeni bir kapı açtı.
    
NASA tarafından 2001'de Borelly kuyruklu yıldızına gönderilen Deep Space 1 uzay aracında denenen iyon motoru, çok küçük bir itiş gücü üretmesine karşın, yakıtlarını birkaç dakikada tüketen kimyasal motorlu füzelerin aksine, yıllarca çalışabiliyor.
     
İki dev güneş sistemi 
 
Bilim adamları, 60-110 bin ışık yılı genişliğinde olan Samanyolu'nun 180 bin ışık yılı yakınında iki dev güneş sistemi bulduklarını açıkladı.
   
'Astrophysical Journal Letters' gökbilim dergisinin 10 Şubat'ta çıkan sayısında yayımlanan araştırma sonuçlarına göre, ABD Ulusal Havacılık ve Uzay Dairesi'nin Spitzer Uzay Teleskopu, gezegenlerin bugüne dek sanılandan çok daha uzaklarda, yani kendi yıldızlarından daha uzaklarda oluşabileceğine ilişkin
veriler sağladı.
     
Güneş sistemi dışında hızla dönen gezegen
 
Astronomlar, Güneş sistemi dışında yeni bir kategoriye soktukları gezegenler
keşfetti. Bu gezegenler, kendi güneşlerinin etrafında olağanüstü hızla dönüyor. 
     
Venüs'ten ilk fotoğraf

Avrupa Uzay Ajansı'nın uzaya gönderdiği Venüs Ekspresi, Venüs'ten ilk fotoğrafı gönderdi.    

Avrupalı bilim adamları, Ekspres'in Venüs'ün güney kutbuna 200 bin kilometre
mesafeden çektiği fotoğrafını Almanya'daki Max Planck Enstitüsü'nde yayınladı.  
   
Net olmayan fotoğrafta, koyu sarmallar halinde solgun sarı bulutlar görülüyor.
     
Gezegenin oluşum süreci gözlemlendi

Bilim adamları, evrende ilk kez bir gezegenin oluşum sürecini gözlemledi.    
 
ABD'deki Massachusetts Institute of Technology'den bilim adamları,
NASA'nın kızılötesi uzay teleskobu Spitzer'ın sağladığı verilere dayanarak
yaptıkları araştırma sonucunda, dünyadan 13 bin ışık yılı uzaklıkta 100 bin yıl
önce patlayan bir yıldızın yörüngesinde yeni bir gezegen oluşumu gözlemledi.

Mars'ta akarsu tahmini

NASA, Mars'ta uzun süre görev yapan uzay aracı Mars Global Surveyor'ın gönderdiği fotoğraflar, Kızıl Gezegen'in yüzeyinde akarsu bulunabileceği yolunda önemli kanıtlar ortaya koydu.    

NASA'nın Mars Keşif Programı'nın Başkanı Michael Meyer'in NASA'nın web
sitesinde yayımlanan açıklamasına göre, son yapılan gözlemler, Mars'ın yüzeyinde suyun aktığına dair güçlü kanıtları gözler önüne seriyor.
 
Çinli bilim adamlarından dişi robot
    
Bir grup Çinli bilim adamı, 'Bayan Rong Cheng' adını verdikleri bir robot üzerindeki çalışmalarını tamamladı.
   
İleri teknolojiyle üretilen robotun tasarımcıları, Sişuan aksanıyla Mandarin Çincesi konuşan kadın görünümlü robotun, insanlarla iletişime girebildiğini ve insan sesine yanıt verebildiğini belirtti.
    
Sişuan Bilim Müzesi'nde resepsiyonist ve tur rehberi olarak çalışan ve 37 bin dolara mal olan dişi robot dans da edebiliyor.
 
IBM'den hızlı transistör
    
IBM, kullanımdaki yongalardan 100 kez hızlı transistör geliştirdi. Ultra hızlı bilgisayarlar ve kablosuz ağ bağlantısı yolunda yeni bir adım olarak değerlendirilen transistör, günümüzün en hızlı PC yongalarından 100 kere daha hızlı olan 500 gigahertz hıza ulaşıyor. 
 
BenQ Blu-Ray yazıcıyı çıkardı
    
Tayvan'ın bir numaralı mobil telefon ve bilgisayar teçhizatı üreticisi BenQ, temmuzda yüksek hacimli DVD depolama imkanı tanıyan yeni Blu-Ray sistemini kullanabilen optik disk yazıcıyı piyasaya sürdü.
    
Blu-Ray ve HD DVD, DVD boyutlarındaki diske 50 gigabyte bilgi yazılmasına olanak sağlıyor.

Kaynak: CNNTURK