2005'te hangi ürünlere zam gelecek?

2005 yılı bütçesi açıklandı. Hükümet zam yok dese de zamlar bizleri bekliyor. Birçok üründe ÖTV oranları artıyor. Artan vergiler beraberinde zamları getirecek.

2005'te otomobil, beyaz eşya, içki, sigara ve benzinden toplanan vergilerde yüksek artışlar hedefleniyor. Bunun anlamı şu: Bu ürünlerin vergileri, dolayısıyla fiyatları artacak Önceki gün açıklanan 2005 yılı bütçe büyüklükleri, cari açığın frenlenmesine dönük bir "tedbir paketinin varlığına" ilişkin tartışmalara da açıklık getirdi. Maliye Bakanı Kemal Unakıtan'ın "2005 yılında cari açık için önlem alınması gerekebilir. Gerekirse de çekinmeden alırız" sözleriyle verdiği mesajın anlamı, 2005 bütçe rakamlarının açıklanmasıyla netleşti. Hükümetin "zam yok" açıklamasına rağmen, bütçede ÖTV geliri olarak konan büyüklükler, akaryakıt zammının arkasının geleceğini alkol ve sigara ile birlikte beyaz eşya ve otomotivde de ÖTV zammı yapılacağını ortaya koydu. ÖTV zammı hem iç talebi frenleyecek, hem de kurumlar vergisinin yüzde 33'den yüzde 30'a çekilmesi ile oluşacak 350 trilyon liralık vergi kaybını telafi edecek. Beyaz eşyanın ÖTV'si %190 oranında arttı Cari açıktaki artışı patlatan en önemli nedenlenden biri olarak görülen otomotiv ve dayanıklı tüketim malları ithalatına fren getirmek ve iç talebi kısmak yönündeki karar, 2005 bütçesinde sözkonusu mallardan elde edilen ÖTV geliri hedeflerinin yüzde 190'lara varan oranlarda arttırılmasıyla ortaya çıktı. 2004 bütçesinde 305 trilyon lira hedeflenen "Dayanıklı Tüketim Mallarına ilişkin ÖTV" geliri, 2005 bütçesine 885 trilyon lira olarak kondu. Otomobilin ÖTV geliri %30 artacak İlgililer satışların beklenenden fazla olması nedeniyle 2004'ün ilk 9 ayında bu kalemdeki ÖTV gelirinin 292 trilyon liraya ulaştığını, rakamın yılsonunda da 400 trilyon lira civarında gerçekleşeceğini belirttiler. Bu durumda 2005 bütçesindeki dayanıldı tüketim mallarından elde edilecek ÖTV gelirinin bu yılkı bütçe başlangıç hedefine göre yüzde 190, gerçekleşme tahminine göre de yüzde 121'lik arüşla 885 trilyon lira öngörülmesi dikkat çekti. 2005 bütçesinde "Motorlu Taşıt Araçlarına ilişkin ÖTV" hedefi de yüzde 47.4 oranında artırılarak 2 katrilyon 548 trilyon liraya çıkarıldı. Bu rakam 2004 bütçesinde öncelikle 1.7 katrilyon liraydı. Fakat bulunduğumuz yıl içinde otomobil talep ve satışlarında umulmadık bir artış yaşandı. Motorlu taşıtlardan alınan ÖTV tutarı yılın ilk 9 ayında 1,6 katrilyona ulaştı, yılsonunda da rakamın 1,9 - 2 katrilyon liraya yükselmesi bekleniyor. Bu durumda da 2005 yılı vergi tahsilatında yüzde 30'a yakın bir artış öngörülüyor. Alkol ve tütün zammı da bütçe içinde gizli 2005 bütçe büyüklükleri, yüzde 6.5'luk FDF hedefinin tutturulmasına dönük tedbir ihtiyacının alkol ve sigarada uygulanan ÖTV artırılarak karşılanacağını da ortaya koydu. 2004 bütçesinde kolalı gazoz, alkollü içki ve tütün mamullerinden elde edilecek ÖTV geliri 7 katrilyon 43 trilyon lirayken, 2005 bütçesinde bu tutar yüzde 49.7 oranında artırılarak 10 katrilyon 547 trilyon lira olarak öngörüldü. Bu da akaryakıt zammını alkol ve sigaranın izleyeceği anlamını taşıyor. 500 bin araç satılmayacaksa ÖTV zammı var 2005 yılında vergi tahsilatının yüzde 30 oranında arttırılabilmesi için satışların önümüzdeki yıl yüzde 20'nin üstünde artarak 500 bini geçmesi gerekiyor. Ancak IMF ile yürütülen stand - by görüşmelerinde ağırlıklı olarak üzerinde durulan konu, bu yıl aşırı büyüyen iç talebin daraltılması, otomobil ve dayanıldı tüketim malları satışlarındaki hızlı artışın durdurulması oldu. Maliye bürokratları bu noktada bulunan formülün yine otomotiv sektörü üzerindeki ÖTV oranlarının arttırılması olarak tespit edildiğini belirttiler. Yani satışlar 500 binin altında olacak ancak ÖTV zammı ile vergi geliri artacak. Gülümhan GÜLTEN/Vatan