2005 yılı bir saniye uzun olacak

Bilim insanları, Dünya’nın kendi ekseninde dönüşünün yavaşlamasından kaynaklanan zaman kaybını telafi etmek için 2005 yılının sonuna bir saniye ekleyecek.

Her yıl 365 gün 6 saattir ama 2005 yılı diğerlerinden biraz daha uzun sürecek. Bilim insanları, yılları Dünya’nın kendi ekseni etrafında dönüş hızındaki değişimlere göre bilimsel olarak yeniden hesaplıyor. ‘Sıçrama saniyesi’ adı verilen ek 1 saniye’lik süre normal şartlarda yer 7 yılda bir ekleniyor. 2005 yılı da bu nedenle diğerlerinden biraz daha uzun olacak. Paris merkezli The International Earth Rotation and Reference Systems Service (Uluslararası Dünya Dönüş Ekseni ve Referans Hizmetleri) adlı kuruluş, atom saatleri temel alınarak yapılan hesaplamalarla Dünya’nın uzay saatinin son birkaç yıldır geri kaldığını tespit etti. Son derece hassas atom saatleri ile yapılan karşılaştırmalarda kurum, yıl sonuna kaç saniye ekleneceği ayarlıyor. Bilim insanları son ek saniyeyi en son 1998’de eklemişlerdi. SANİYE NASIL EKLENECEK? Ek saniye 2005 yılının 31 Aralık günü, bitmekte olan yıla eklenecek; biten yılın son dakikasında 59’uncu saniye iki kez yaşanacak. 2005 yılı biterken saatler şöyle işleyecek; 23:58, 23:59, 23:59, 24:00 ve 2006. ATOM SAATLERİ TEMEL ALINIYOR Atom saatleri ile yapılan hesaplamalara göre, Dünya’nın kendi etrafındaki dönüşünde yavaşlaması nedeniyle, Dünya’da zaman paralel olarak yavaşlıyor. İşte, 7 yılda bir eklenen bir saniye, teorik zamanı yeniden ayarlamış oluyor. Atom saatleri 1949’dan beri bilimsel amaçlı zaman ölçümlerinde temel alınıyor. Atom saatleri, cesium elementi atomunun 9.192.631.770 (9 milyar 192 milyon 631 bin 770) kez titremesini 1 saniye kabul ediyor. Atom saatinini bir diğer avantajı da, uzay ve Dünya’da paralel sonuç vermesi. Bilim tarihinde ilk ek saniye 1972 yılında konmuştu, ikinci bir ekleme 1983’te yapılmıştı. DÜNYA NEDEN YAVAŞLIYOR? Dünya’nın kendi ekseninde dönerken yavaşlaması bilimsel olarak açıklanamıyor. Ancak bilim insanlarının öne sürdüğü birçok açıklama var. Dünya’nın kendi ekseninde dönüş hızı Ay’dan etkilenebiliyor, örneğin, döngü sırasında Ay’a yakınlaşması dönüş hızını yavaşlatıyor. Ay’ın Dünya üzerindeki etkisinin yılda saniyenin 10.000’de 15’i olduğu tahmin ediliyor. Bunun yanı sıra deprem gibi kaya ve yer hareketleri de kütle yapısını değiştirerek hıza etkide bulunabiliyor. Örneğin, 2004 yılının sonunda meydana gelen Güneydoğu Asya depremi, Dünya’nın jeolojik yapısını değiştirdiği için dönüş hızına da etki etti. Dünya’daki mevsimler değişiklikler ve bulut yapısı da dönüş hızının yavaşlamasına katkıda bulunuyor. Örneğin, artan bulutlar ve yağmur Dünya’yı yavaşlatıyor. Ancak, söz konusu etkiler son derece cüzzi. Kaynak: www.ntvmsn.com