2 Ekim İngiltere basın özeti

İngiltere basınında bugün Rusya'nın Suriye'de 2 gündür sürdürdüğü hava operasyonlarına geniş yer veriliyor.

Guardian gazetesinde Orta Doğu editörü Ian Black'in kaleme aldığı yazıda, Suriye ordusunun zayıflığının ve İran'ın uyarılarının Rusya'yı harekete geçirdiği belirtiliyor.

Yazıda resmi yetkililerin ve analistlerin "Moskova kuzeydeki İdlib ve etrafındaki kentlerin düşmesinden sonra müdahalesini artırmaya karar verdi" değerlendirmesi hatırlatılıyor.

Rusya'nın son adımlarının İran tarafından teşvik edildiğini belirten gazeteci, İran'ın Suriye'de önemli ancak gizli bir rol oynadığını ifade ediyor. Şam'dan bir diplomatın "İranlılar Ruslara açıkça söylediler, 'Eğer siz müdahale etmezseniz Beşar Esad düşer, biz de onu destekleyecek durumda değiliz' dediler" sözleri aktarılıyor.

'Putin, Esad muhalefetini kırmaya çalışıyor'

Financial Times gazetesinde Geoff Dyer imzalı analizde, Putin'in Suriye müdahalesinin ABD ve Batılı müttefiklerini Esad rejimine muhalefetinden vazgeçirmeyi hedeflediği belirtiliyor.

Rusya'nın 2 gündür süren hava operasyonlarına Obama yönetiminin yanıt vermekte zorlandığı kaydediliyor.

Yazıda şu ifadeler yer alıyor:

"Rus uçakları Lazkiye yakınlarındaki üste belirmeye başladığından beri, Obama yönetimi Suriye'deki Rusya adımları karşısında gafil avlanıyor. Başkan Barack Obama'nın savaşa yaklaşımı ikircikli ve yeni bir çıkmaza girmekten endişeli olarak değerlendirilirken, Rus devlet başkanı inisiyatifi yeniden ele alabildi."

"Her ne kadar Putin kendi kuvvetlerinin çatışmanın yönünü değiştirmesi konusunda kumar oynasa da, müdahalesi ABD ve diğer Batılı devletleri Esad rejimine itirazı bırakması için tasarlanmışa benziyor. İtirazdan vazgeçilmesi aşağılayıcı bir alttan alma pozisyonunu temsil ediyor."

Yazıda Putin'in savaşın yönünü değiştirmeyi başarması halinde ABD'ye iki seçenek kalacağı; ya Suriye'deki müdahalesini artıracağı ya da Esad'a muhalefetinin dozunu düşüreceği belirtiliyor.

'Kremlin-Tahran ilişkisi uzun vadede tatsızlaşabilir'

Times gazetesinde ise Kremlin ile Tahran arasındaki ortaklığın uzun vadede bozulabileceğine dair bir analiz yer alıyor.

Tahran açısından bakıldığında Rusya'nın Suriye müdahalesinin geç kalmış göründüğü belirtilen yazı şöyle devam ediyor:

"Tahran uzun zamandır Suriye'yi Afganistan sınırından Akdeniz'e uzanan Şii hilalinin önemli bir dönemeci olarak görüyor. Saddam Hüseyin'in devrilmesi ve Bağdat'ta Şii hükümetin üstün hale gelmesi bu hilalin bir ucunu gerçekleştrdi."

"Şiilerin yoğunlukta olduğu Irak, Sünni liderin gitmesiyle artık güvenli topraklar haline geldi."

"Sünni nüfusun yoğun olduğu Suriye ise ancak Şiiliğin bir dalı olan Alevilere mensup Esad'ın kalması halinde güvenli olacak."

"Esad rejiminin kurtulması konusunda Moskova ve Tahran'ın çıkarları şimdilik uyuşuyor. Ancak Suriye'nin Suriye'ye müdahalesi, Orta Doğu'dan çok Rusya'nın kendisiyle ilgili."

"Dün Rus Dışişleri Bakanı Arap Birliği ile daha yakın ilişkiler kurma arzularını dile getirmişti. Birlikte İran'ın ölümcül düşmanlarından Suudi Arabistan da yer alıyor."

"Diplomatlar Rusya'nın Suriye'deki çıkarlarının bölgesel olmaktan ziyade Batı'ya Ukrayna müdahalesini kabul ettirme baskısı hedefliyor olabileceğini söylüyor."

Yazı, Putin'in İran'la pek çok konuda çıkarlarının örtüştüğünü ancak uzun vadede İran'ın Suriye'deki çıkarları konusunda güvende hissetmemesi gerektiğini vurguluyor.

'Putin Batı'yı pragmatik davranmaya zorluyor'

Daily Telegraph'ta yer alan analizde ise Putin Suriye'deki savaşı alevlendirirken, vekillerinin Ukrayna'daki çatışmayı hafifletmek için yola çıktığı belirtiliyor. Avrupa editörü Peter Foster'ın kaleme aldığı analizde Rus uçakları Suriye'deki muhalif mevzilerini bombalarken, Ukrayna'da Rusya'nın desteklediği ayrılıkçıların ağır silahlarını geri çekeceklerini açıkladığı vurgulanıyor.

Son yıllarda Putin'in hareket etmeye hazır halinin Batılı güçleri hazırlıksız yakaladığı ifade ediliyor. Buna da örnek olarak Kırım'ın ilhak edilmesi ve ardından Suriye müdahalesi veriliyor.

Gazeteci Kremlin'in Suriye'deki savaşı Esad ve IŞİD arasında iki taraflı bir savaşa döndürmeye çalıştığını öne sürüyor, Rusya'nın Batı'yı daha pragmatik adımlar atmaya zorladığını da ekliyor.