15 markada ortalama yüzde 12 indirim 2022’de beklenenden daha az araç gelecek

Kurdaki düşüş otomobil piyasasında tüm dengeleri değiştirdi. Sıfır km otomobil fiyatlarında zamlar geri çekildi, fiyatlar düşüşe geçti. Sıfırdaki kur indirimi, son dönemde fahiş fiyat artışlarına sahne olan ikinci elde ise satışları durma noktasına getirdi.

Döviz kuruna endeksli otomobil fiyatları, üst üste yapılan zamlarla son bir ayda yüzde 50'den fazla yükselmiş, bazı modellerde fiyat artışı yüzde 100'ü bulmuştu. Türkiye'de 300 bin TL'nin altında tek bir otomobil modeli kalmıştı. Ancak, hükümetin geçen hafta başında açıkladığı kur korumalı TL mevduat sistemi, döviz kurlarında sert düşüşleri beraberinde getirdi. Bu gelişme sonrası geçen salı günü otomotiv markaları da beklentilerin de üzerinde hızlı bir reaksiyon göstererek, birbiri ardına son yaptıkları zamları geri çekmeye başladı.

15 markada ortalama yüzde 12 indirim
Araç fiyatlandırma ve otomotiv datası şirketi Cardata’nın verilerine göre, geçen hafta içerisinde döviz kurlarında yaşanan değişim ve son gerilemeyle birlikte ilk etapta 15 marka sıfır otomobil fiyatlarında ortalama yüzde 12-13’lük indirimleri pazara yansıttı. Markaların indirim oranları yüzde 10 ila yüzde 20 arasında değişiyor.

İndirim sonrası vergi dilimi değişerek yüzde 50 ÖTV baremine giren birkaç modelde ise bu oran yüzde 30’ları aştı. Örneğin; önceki hafta fiyatı 361 bin TL’ye çıkan Renault Clio’nun baz versiyonu, yeniden yüzde 50 ÖTV baremine girince fiyatı 247 bin TL’ye kadar indi. Benzer durum, Hyundai i10 ve Hyundai i20 ve Fiat Egea Cross’ta da yaşandı. Az sayıda marka ise indirim yapmadı, ancak yapmayı planladığı yeni zamları geri çekti. Çünkü bu markalar Euro kurunun 18 TL’yi aştığı zamanlarda diğerlerinin aksine kur farkını henüz fiyata yansıtmamıştı.

Peki, fiyat indirimi sonrası piyasada ne gibi gelişmeler yaşandı? İndirimler satışa ne ölçüde yansıdı? Marka yöneticileri ve bayi temsilcileri, yapılan fiyat indirimleri sonrası piyasadaki son gelişmeleri DÜNYA gazetesine anlattı.

“Fiyatlar daha da düşer beklentisi var”

Hyundai Assan Genel Müdürü Murat Berkel, kur güncellemesi sonrası web trafiğinin yükseldiğini, ancak showroom ziyaretlerinde henüz büyük bir hareketlilik olmadığını söyledi. Berkel, “Showroom trafiği daha normal seviyede kaldı çünkü kurların düşmesi nedeniyle tüketici biraz bekliyor. Hatta yılbaşında belki fiyatların daha da düşebileceği beklentisi var. Şu anda mevcut bağlantılar satışa dönüyor” dedi. Berkel, tedarik sıkıntısının devam ettiğini de hatırlatarak, bu sorunun yeni yılda da süreceğine işaret etti.

“Online trafik, geçen hafta iki katına çıktı”

Peugeot Türkiye Genel Müdürü İbrahim Anaç ise “İndirim sonrası web trafiği iki katına çıktı. Showroom trafiğimizde de artış oldu. Çip krizi nedeniyle tedarik sıkıntısı da devam ediyor. Bu hafta sonu itibarıyla bayilere tahsis edilen tüm araçların bağlantıya dönmesini bekliyoruz” diye konuştu.

“2022’de beklenenden daha az araç gelecek”

Toyota Türkiye Pazarlama ve Satış A.Ş. CEO'su Ali Haydar Bozkurt, “Telefon trafiğimizde artış yaşandı. Fakat şu anda araç bulunurluğu sorunu halen devam ediyor. Şu anda yaklaşık olarak 2-3 aylık bekleme süresi devam ediyor. Çünkü 2022 yılının ilk çeyreğinde de beklediğimizden daha az araç gelecek. Maalesef ocak/ şubat ayından ciddi adette kesinti olacağı bilgisini aldık. Biz gelen müşterilerimizi sıraya alıyoruz, araçlar geldikçe de teslimatları yapıyoruz. Önümüzdeki yıl kaç adet araç alabileceğimizi de bilemiyoruz. 2022’de çip krizi, ham madde, lojistik sıkıntısı üretimi etkileyecek ve bu bulunurluk sorununun devam etmesine yol açacak gibi görünüyor” açıklamasını yaptı.

“Fiyat düştü ama kredi faizleri yükseldi”

Gülan Otomotiv Yönetim Kurulu Başkanı Alp Gülan, showroom trafiğinin arttığını ancak, taşıt kredi faiz oranlarının artmasının tüketiciyi frenlediğini söyledi. Gülan, şöyle konuştu. “Markaların yaptığı indirim showroom trafiğine yansıdı.

Ama şöyle bir sıkıntı var ki, taşıt kredi faiz oranları arttı. 1.60-1.70’lerdeki taşıt kredi faiz oranları, 2.4’lere kadar çıktı. Dolaysıyla kredi kampanyalarında da bir belirsizlik var. Biraz orada da fiyatın durması bekleniyor. Öte yandan, araç sayısı az, çünkü çip krizi devam ediyor. Tüketici bulduğu aracı alıyor. Şunu da gözlemledik ki, dövize yatırım yapan çok olmuş. Döviz kurundan ya da altından zarara uğradığı için alımdan vazgeçenler var.”

DÜNYA gazetesine konuşan bir Renault bayisi de araç olmadığı için çok işlerinde çok büyük değişiklikler olmadığına dikkat çekerek, “Düşük sayıda iptal oldu. Parası dövizde olanların parası yetmedi. Biz birkaç müşteri de bunu yaşadık. Ancak çip krizi nedeniyle araç sırası bekleyen çok kişi olduğu için bu iptaller de bizi çok etkilemedi. Biz şu anda ocak ayının araçlarını satıyoruz” açıklamasını yaptı.

300 bin TL altındaki model sayısı 5’e çıktı

Kur indiriminin önemli etkilerinden biri yüzde 50 ÖTV dilimine giren araç sayısındaki artış oldu. Son yapılan zamlar nedeniyle önceki hafta 300 bin TL’nin altındaki araçları kapsayan yüzde 50 ÖTV bareminde sadece Fiat Egea Sedan’ın baz versiyonu kalmıştı. Geçen hafta ise bu sayı 5’e çıktı. Fiat, kurdaki düşüş sonrası geçen pazartesi yaptığı yüzde 10-15 oranındaki zammı geri çekti. Fiat Egea Cross’a ise yüzde 50 ÖTV dilimine girebilmesi için ekstra indirim yapıldı. Böylece Fiat Egea Cross, Renault Clio, Hyundai i10, Hyundai i20 de bu listeye girdi. Ancak, i10’un dışında diğerler modellerin sadece baz versiyonları yüzde 50 ÖTV baremine yer alıyor. Çip krizi nedeniyle bu yerli modeller en erken bir ay sonra teslim alınabiliyor. Kapora verip sıraya giriliyor. Fiyat garantisi yok. Teslim aldığı günkü liste fiyatı geçerli olacak. Dolayısıyla ancak kur aynı seviyelerde kalırsa bu araçların vergi avantajı devam edecek. Sırası gelenler ise şanslı çünkü vergi dilimi değişen bu modellerin fiyatında geçen hafta 100 binin üzerinde indirim oldu.

İkinci elde satışlar durma noktasına geldi

Sektör temsilcileri, kurdaki düşüş sonrası otomobil fiyatlarının durma noktasına geldiğini belirtiyor. Çip krizi nedeniyle ikinci el piyasasında fiyatlar rekor seviyelerde artmış, özellikle online ilan sitelerinde bazı modellerin ikinci el fiyatı, sıfırdaki liste fiyatının çok daha üzerine çıkmıştı. Kur düşüşü ikinci elde ilan sitelerindeki fiyatlara henüz sınırlı etki yapsa da kurumsal firmalarda indirim başladı. Otomerkezi.net CEO'su Muhammed Ali Karakaş, "İkinci el araç pazarında spot piyasada 1 günde yüzde 30 düşüş fiyatlara yansıdı. 1-15 yaş arası otomobillerde ise ortalama yüzde 25 oranında bir düşüş yaşandığını gözlemliyoruz” dedi. 2plan İcra Kurulu Başkanı Orhan Ülgür de “Kurlarda yaşanan düşüşle birlikte ikinci el otomobil fiyatlarında yüzde 15 civarında bir düşüş gerçekleşti. Kurların stabil kalması çok önemli. Bu şekilde kalırsa fiyatlandırmalar oturur ve pazarın hızlı seyri devam eder” dedi. Otomist Otomotiv Genel Müdürü Savaş Açıkgöz, “2.el piyasası, şuan fiyatların geri çekilmesine odaklanmış durumda. Piyasada alım-satım durma noktasında. Piyasa daha fazla düşmeden elindeki aracı çıkarmak isteyen araç sahipleri alıcı bulmakta zorlanıyor. Piyasanın seyri netleşene kadar herkes bekleme pozisyonunda” diye konuştu.

“Manipülatörler piyasadan temizlendi”

Sektör temsilcileri, kurdaki düşüşünün önemli bir yansımasının da son dönemde kurdaki dalgalanmayı fırsata çevirerek, ‘al-sat’tan para kazanan kesimin piyasadan temizlenmesi olduğunu söyledi. Geçen hafta bayilere gelenlerin gerçek alıcı olduğu belirten sektör yetkilileri, “Bu kur düşüşüyle mesleği otomotiv ticareti olmadığı halde kar elde edenleri ve manipülatörleri de sistemin içinden çıkarmış olduk. Bu kişilerin bu düşüşle stokta beklemesi mümkün değil. Artık son kullanıcıya yönelik yapılan ticareti daha iyi ölçümleyeceğiz” açıklamasını yapıyor.