13 il daha teşvik kapsamına alınıyor

TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu'nda 2003 yılında belirlenen 13 ilin daha teşvik kapsamına alınması görüşülüyor.

Maliye Bakanı Kemal Unakıtan, gelir vergisi stopajı ve sigorta primi hissesi teşvikinden yararlanılmasıyla sağlanan istihdam sayısının 120 bin kişiye yaklaştığını bildirdi. TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu'nda, DPT'nin 2003 yılı için belirlediği sosyo-ekonomik gelişmişlik sıralamasına göre endeks değeri eksi olan 13 ilin daha teşvik kapsamına alınmasını öngören tasarının görüşmelerine başlandı. Maliye Bakanı Unakıtan, tasarıyı sunuş konuşmasında, özel sektörün yatırım ve istihdam kararlarına destek olmanın, özel sektöre dayalı kalıcı bir büyüme ortamı oluşturmanın hükümetin en önemli önceliklerinden biri olduğunu belirtti. Bu kapsamda, yatırım ve istihdamın önündeki engellerin kaldırılmasının kritik önem taşıdığını kaydeden Unakıtan, düzenlemeler ile yatırım ve istihdamı destekleyici değişikliklerin yapılmasına çalışıldığını bildirdi. Bu çabanın artarak süreceğini ifade eden Unakıtan, görüşülen tasarının bölgeler arası eşitsizlikleri gidermek, yatırımları ve istihdamı teşvik etmek amacıyla, 2004 yılında 5084 sayılı yasayla yapılan düzenlemeleri daha da geliştirdiğini söyledi. Yürürlükteki yasayla getirilen teşviklerin hemen etkisini göstermeye başladığını ve kapsama alınan yörelerde istihdam ve yatırımlarda önemli ölçüde artışlar sağlandığını bildiren Unakıtan, şöyle konuştu: ''2004 yılında kanun kapsamındaki illerde kayıtlı istihdam artışı yüzde 27 civarında gerçekleşmiştir. Buna karşın diğer illerdeki artış oranı yüzde 13 olmuştur. Oysa 2003 yılında Türkiye genelinde kayıtlı istihdamda yüzde 9 oranında artış olurken 5084 sayılı kanun kapsamında olan 36 ilde istihdamda herhangi bir artış gözlenmemiştir. Bu bölgelerde başlamış, ancak henüz tamamlanmamış olan yatırımların tamamlanmasıyla bu katkı daha belirgin hale gelecektir. Nitekim 36 il için 2003 yılında 303 yatırım teşvik belgesi düzenlenmişken 2004 yılında düzenlenen teşvik belgesi sayısı 660'a ulaşmıştır. 2004 yılında düzenlenen 660 teşvik belgesi ile 2,5 milyar YTL tutarında sabit yatırım yapılması ve bu yatırımların gerçekleştirilmesi halinde 31 bin 483 kişilik ilave istihdam yaratılması öngörülmüştür. Söz konusu istihdam artış oranı 2003 yılına göre yüzde 104,8'dir. Gelir Vergisi stopajı ve sigorta primi işveren hissesi teşviki uygulama sonuçları da bölgede yaratılan istihdama ilişkin bu bilgileri desteklemektedir. Gelir Vergisi stopajı ve sigorta primi hissesi teşvikinden yararlanan istihdam sayısı, uygulamanın ilk dönemi olan 2004 yılının mart ayında 25 bin civarında olmuştur. İzleyen her dönem bu sayı artmış ve 2004 yılının Aralık ayına geldiğimizde 5 kata yakın bir artış göstererek 120 bin kişiye yaklaşmıştır. Yani 2004 yılı içerisinde 120 bin vatandaşımız aşa ve işe kavuşmuştur.'' ''ÖNEMLİ GELİŞMELER SAĞLANDI'' Konuşmasında, yasayla sağlanan teşvikler hakkında da bilgi veren Unakıtan, bugüne kadar ki uygulama sürecinde sağlanan teşvikin yaklaşık olarak, 52,5 milyon YTL sigorta primi teşviki, 35 milyon YTL gelir vergisi stopajı teşviki olmak üzere toplam 87,5 milyon YTL'ye ulaştığını bildirdi. Unakıtan, enerji giderlerinin değişen oranlarda devletçe karşılanmasını öngören enerji desteğinin uygulanması ile de 2004 yılında yaklaşık 10,4 trilyon TL tutarında enerji desteği ödemesi yapıldığını söyledi. En az 10 kişilik istihdam öngören yatırımlara girişen gerçek ve tüzel kişilere, bedelsiz arsa devrini öngören teşvik kapsamında ise bugüne kadar, Hazine tarafından 171 yatırımcıya 28 milyon metrekarelik 475 yer devredildiğini belirten Unakıtan, ''Bu yatırımcılarca yaklaşık 351 milyon YTL yatırım ve 12 bin 663 kişilik istihdam öngörülmektedir'' dedi. Bakan Unakıtan, yürürlükteki yasanın, bugüne kadar ki uygulama sürecinde, yatırımların ve istihdamın teşviki ve bu kapsamda bölgeler arası ekonomik dengesizliklerin giderilmesi yönünde önemli gelişmeler sağladığını ifade etti. ''DİSİPLİNDEN FEDAKARLIK ETMEKSİZİN...'' Yatırım ve istihdama dönük teşviklerin, kamu maliyesindeki disiplinden fedakarlık etmeksizin, vergi oranlarının azaltılması yönündeki kararlılıkları ile ilgili olduğunu kaydeden Unakıtan, sözlerini şöyle sürdürdü: ''Özellikle son iki yıldır uyguladığımız mali disiplin ve başarılı maliye politikaları, ekonomiyi normalleştirirken yatırım ortamının iyileştirilmesine dönük, oran indirimlerinden, daha kapsamlı teşviklere kadar çok sayıda alternatif gündeme gelebilmektedir. Bir diğer deyişle kararlılıkla uyguladığımız mali disiplin, ekonominin temel meselelerine ciddi olarak çözüm bulunması fırsatını vermektedir. Bu noktada belirtmek gerekir ki bu aynı zamanda mali disiplindeki kararlılığımızın ne kadar önemli olduğunu da ortaya koymaktadır. Dolayısıyla önümüzdeki dönemde de aynı politika sürdürülecektir.'' YENİ DÜZENLEMELER Konuşmasında tasarıda yer alan değişiklikler hakkında da bilgi veren Unakıtan, yasa kapsamına girecek illerin belirlenmesinde esas alınan kriterin yeniden düzenlendiğini söyledi. Unakıtan, vergi ve sigorta primi teşvikleri ile enerji desteği açısından kapsama girecek illerin belirlenmesinde, kişi başı gayrisafi yurtiçi hasıla kriterinin yanı sıra DPT tarafından saptanan 2003 yılı sosyo-ekonomik gelişmişlik endeks değerinin de dikkate alınacağını bildirdi. Sosyo-ekonomik gelişmişlik endeks değeri negatif olan illerin de kapsama alınması ile 13 ilde daha teşvikler uygulanmaya başlanacağını ve teşviklerden yararlanan il sayısının 49'a ulaşacağını ifade eden Unakıtan, ayrıca kapsama giren illerde 5084 sayılı Yasa'nın yürürlüğünden önce faaliyete başlayan mükelleflere de yarattıkları istihdam dolayısıyla teşviklerden yararlanma olanağı sağlandığını söyledi. Hazine'ye, katma bütçeli kuruluşlara, belediyelere veya il özel idarelerine ait arazi veya arsaların yatırımcılara bedelsiz devri uygulamasından da vazgeçildiğini belirten Unakıtan, bunlarla ilgili olarak yatırımcılar adına bedelsiz irtifak hakkı tesisinin öngörüldüğünü ifade etti. Unakıtan, ayrıca özel mülkiyet konusu olmaması nedeniyle irtifak hakkı tesis edilemeyen ancak planlanan yatırım bütünlüğü içerisinde değerlendirilmesi gereken alanların bedelsiz kullanımına izin verilmesinin öngörüldüğünü de belirtti. Maliye Bakanı Unakıtan, tasarının yasalaşması ile ülkenin en önemli sorunu olan bölgesel eşitsizlikleri gidermek ve işsizliği önlemek alanında önemli bir adım daha atılmış olacağını belirterek konuşmasını tamamladı.