10 soruda BDP'ye veto

1- YSK, BDP’li adayları neden geri çevirdi?

Milletvekili seçilmenin kriterleri Anayasa’nın 76. maddesinde düzenleniyor. YSK'nın gerekçeli kararına göre BDP adayları 76. maddede sayılan suçlardan ceza aldıkları gerekçesiyle veto edildi. BDP'lilerin 'hürriyeti bağlayıcı ceza alanların yasaklanan hakları', yani memnu hakları iade edilmediği için Yargıtay Başsavcılığı'nın haklarında düzenlediği görüş veto edilmelerine yol açtı. YSK, 14 Mart’ta eski yasalara göre ceza almış isimlerin milletvekili adaylığı başvurusuna “memnu haklarının iade edildiğine ilişkin kesinleşmiş mahkeme kararını da eklemeleri gerektiğini” vurgulamıştı. Bu isimlerin “memnu haklarının iadesi” yolunda kesinleşmiş bir mahkeme kararı bulunmadığı gerekçesiyle veto edildiği görülüyor. Ancak bugün Gültan Kışanak'ın Yargıtay adli sicil dairesinden aldığı ayrıntılı dökümü YSK'ya iletmesine rağmen vetoyla karşılaştığı iddiası kafaları karıştırdı.

2- Hukukçular ne diyor?

Doç Dr. Yılmaz Yazıcıoğlu:

"2007 yılında YSK, memnu hakların iadesi kararına dayanarak bazı kişilere bu imkanı vermiş. Halbuki memnu hakların iadesi, affın ötesinde bir şey değil. O kararın çelişkili olduğunu ifade edebiliriz. Bahsedilen kişiler eğer bahsettiğmiz suçların birinden mahkum oldular ise, af olsa dahi milletvekili olabilme şansları yok. Yine anayasanın 83. maddesini değerlendirmek gerekiyor. Bazı kişiler yargılanıyor olabilir ama vekilliği devam ederken mahkumiyet kararı çıkarsa, madde, mahkumiyet sonuçlarını vekillik sıfatı sona erdikten sonra çekeceklerini söylüyor. Öte yandan madde, daha önce mahkum olanlar bakımından yani 2007’deki kararın dışında kalanlar bakımından mahkumiyet kararı varsa, terör suçu ya da devletin şahsiyetine karşı suç işlemişlerse, mahkum olmuşlarsa milletvekili olamayacaklarını söylüyor."

Prof. Dr. Ersan Şen:

"Anayasa'nın 76. maddesi eksikti, değildi, tartışırsınız, değiştirirsiniz; o Meclis'in göreviydi. Bugüne kadar tartışılmamış. Net olan şu; eğer bir kişi hakkında mahkumiyet kararı alınmış, bu karar kesinleşmişse; bu karara konu suçların ne olduğunu netleştirmek gerek. Taksirli suçlar dışında bir yıl ve üzerinde hapisle mahkum edilenler bunun dışında da rüşvet, dolandırıcılık, devlete karşı suçlar, terör gibi -uzun bir liste var- bu suçların şüphelisi ya da sanığı değil, bu suçlardan mahkum edilenler affa uğramış olsa bile milletvekili yeterliliğine sahip olamadığı ve bunların adaylık başvurusunun yapılacak inceleme neticesinde YSK tarafından reddedileceği belirtilmiştir. Burada yasaları değiştirelim, anayasayı değiştirelim demek 12 Haziran'da yapılacak seçim için hukuken mümkün değil."

4- Sebahat Tuncel cezaevindeyken nasıl aday olmuştu?

Sebahat Tuncel, PKK üyeliğinden tutuklandı ve cezaevine konuldu. Tuncel, 8 ay süreyle tek bir tanık ifadesine dayanılarak tutuklu yargılandı. 2007 seçimlerinde Sebahat Tuncel İstanbul 3. Bölge'den bağımsız milletvekili adayı gösterildi. DTP'nin desteklediği Tuncel, 22 Temmuz gecesi 90 binden fazla oyla milletvekili seçildi ve 25 Temmuz'da Gebze cezaevinden serbest bırakıldı. İstanbul 10. Ağır Ceza Mahkemesi, Anayasa'nın yasama dokunulmazlığını düzenleyen 83'üncü maddesi gereğince tahliyesine karar verdi. 12 Haziran seçimleri için yine İstanbul'dan bağımsız aday gösterilen Tuncel'i YSK bu kez veto etti. Gerekçe, Sebahat Tuncel'in geçen seçimde milletvekili seçildiği tarihten hemen sonra adli sicilinin kayda girmesi, bu nedenle bir önceki seçim döneminde yapılan incelemede sabıkasız olarak görüldüğünün tespit edilmesiydi.