İngiliz basınından seçtiklerimiz: Cameron'ın medyayla ilişkisi sorgulanabilir, İngiltere ve işsizlik tartışması, Kılıçdaroğlu'na soruşturma, İsrail'den nükleer İran ve Orta Doğu senaryoları.
Abone olTimes gazetesinin ilk sayfadan verdiği habere göre İngiltere Başbakanı David Cameron'ın medya devi Rupert Murdoch ve kapatılan News of the World gazetesinin önde gelenleriyle ilişkisine dair soruları yanıtlamak üzere Leveson soruşturmasına çağrılması bekleniyor.
Times soruşturmaya yakın kaynaklara dayandırdığı haberinde, Lord Leveson'ın başbakanı, gazete sahipleri ve editörleriyle görüşmelerine ilişkin yeminli olarak sorgulamak konusunda "yüzde 99,9 emin olduğunu" yazıyor. Times, soruşturmanın basın ve siyaset ilişkilerini konu alan bölümünde eski başbakan Gordon Brown ile İşçi Partisi lideri Ed Miliband'in de tanık olarak çağrılmalarının beklendiğini aktarıyor.
Gazeteye göre Cameron'dan, büyük olasılıkla Mayıs ayındaki yerel seçimlerden sonra soruşturmaya katılması istenecek. Cameron'a News of the World gazetesinin eski editörü Andy Coulson'ı, Guardian yöneticilerinin uyarılarına rağmen neden işe aldığının da sorulması bekleniyor.
Geçen aylarda Guardian yetkililerinin Cameron'ı Coulson'ın yönetimi altında News of the World gazetesinde telefon dinlemenin, yaygın bir eylem olduğu yolunda uyardığı ortaya çıkmıştı.
Coulson, geçen Ocak ayında polisin telekulak soruşturmasını yeniden başlatması üzerine görevinden istifa etmiş, Temmuz ayında tutuklandıktan sonra kefaletle serbest bırakılmıştı. İngiltere'de News of the World gazetesinin kapatılmasıyla sonuçlanan telekulak skandalı Temmuz ayından bu yana İngiltere kamuoyunda yakından takip ediliyor. Gelişmeler üzerine oluşturulan ve medya etiğini ele alan Leveson soruşturmasında her gün çeşitli tanıklar dinleniyor.
İşçi Partisinin gündemi bütçe
Guardian gazetesinin ilk sayfasında ise ana muhalefetteki İşçi Partisi lideri Ed Miliband'ın bugün yapacağı konuşmada partilileri bütçe ve harcamalar konusunda uyaracağı yolunda bir haber yer alıyor.
Guardian, Miliband'ın yapacağı konuşmanın, hükümetin bütçe açığını 2015'e dek kapatamayacağı itirafı ardından büyük önem taşıdığını yazıyor ve bu konuşmayı İşçi Partisi'ne yeni bir yön çizmek için kullanacağını yazıyor.
Miliband partililere gelecek seçimleri kazandığı takdirde harcanacak daha az para olacağını kabul etmeleri gerektiğini anlatacak.
İngiltere ve işsizlik tartışması
Independent gazetesinin manşeti "İşsizliğin sebebi göç değil"
Gazete, yakınlarda yapılan bir araştırmanın, yabancı işçilerin, İngiliz vatandaşlarının işsiz kalmasına sebep olduğu yolundaki iddiaları çürüttüğünü yazıyor. "İngiltere'de saygın Ulusal Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Enstitüsü'nün raporu, aşırı göçle işsizliğin artması arasında bir ilişki olmadığını ortaya koydu.
Kimi göçmen karşıtı gruplar ve politikacılar, yabancı ülke vatandaşlarının akınının, işsizlik maaşı alan İngiltere doğumlu çalışanların sayısının artmasına neden olduğunu iddia etmişti.
Rapor hatta aksinin geçerli olabileceğini, göçün ekonomik teşvik görevi gördüğü ve toplam istihdam seviyesini yukarıya çektiği görüşünü içeriyor.
İngiltere'de göç politikalarının sıkılaştırılmasını savunan düşünce kuruluşu MigrationWatch UK dün yayınladığı raporla, Avrupa Birliği'nin 2004'teki genişlemesinden bu yana Orta ve Doğu Avrupa'dan gelen göçmenlerin İngiltere'de gençlerde işsizliği artırdığını iddia etmişti.
Nükleer İran ve Orta Doğu senaryoları
Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu'nun İran'ın yüzde 20 zenginleştirilmiş uranyum üretimine başladığını teyit etmesi sonrası Times gazetesi, İsrail'in İran'ın bu yıl nükleer bomba denemesine olasılığına karşı hazırlık yaptığı yolunda bir habere iki sayfa ayırıyor. Times'ın gördüğü kimi belgeler, İsrail'in nükleer deneme sonrası koşullara ilişkin senaryolar hazırladığını ortaya koyuyor.
Times, bu durumu, İsrail'in uzun zamandır varolan ve İran'ın nükleer güç kazanmasını önlemek için, bu ülkeye askeri saldırı dahil her tür seçeneği değerlendirmeye yönelik tutumunda geri adım attığının üstü kapalı da olsa kabulü olarak yorumluyor.
Habere göre simülasyon geçen hafta Tel Aviv'deki düşünce kuruluşu Ulusal Güvenlik Çalışmaları Enstitüsü INSS'de yapıldı. Times, bu tatbikatın sonuçlarının Orta Doğu'da güç dengelerinin kökünden değişebileceğini öngördüğünü yazıyor. Gazete İsrailli uzmanların tahminlerini şöyle sıralıyor:
- Amerika İsrail'in askeri misillemede bulunmasını engellemeyi deneyebilir ve NATO'ya katılmaya davet etmek dahil, resmi bir savunma paktı önerebilir.
- Rusya Orta Doğu'da nükleer silahlanmayı önlemek için Amerika'yla güvenlik paktı önerebilir.
- Amerika'nın nükleer konulardaki güvencesini yeterli bulmayan Suudi Arabistan, kendi nükleer silah programını geliştirebilir.
- Mısır İran'a askeri harekât için bastırabilir. Türkiye'nin Tahran'la güç gösterisinden kaçınması muhtemel. Ama İsrail Nato üyesi olursa o zaman Türkiye kurumdan üyeliğini çekebilir.
Times, tüm senaryoların mevcut uluslararası politikalara dayanarak yapıldığını belirtiyor.
Kılıçdaroğlu'na soruşturma
Financial Times'ın yer verdiği haberlerden biri Silivri Cumhuriyet Başsavcılığının Cumhuriyet Halk Partisi Lideri Kemal Kılıçdaroğlu hakkında adil yargılamayı etkilemeyi teşebbüs iddiasıyla soruşturma başlatması. "Ankara ana muhalefet liderini soruşturuyor" başlığını kullanan Financial Times, Kasım ayında Silivri Cezaevini ziyareti ardından yaptığı konuşma nedeniyle Kılıçdaroğlu'nun dokunulmazlığının kaldırılmasının gündeme getirildiğini belirtiyor. Silivri Cezaevi'ni toplama kampına benzeten Kılıçdaroğlu, Ergenekon davasına bakan mahkeme heyeti hakkında Kılıçdaroğlu, "Onlara yargıç demeyi içime sindiremiyorum" demişti.
Gazete, Kılıçdaroğlu'nun bu ifadeleri, tutuklulukları bin günü geçen gazeteci Mustafa Balbay ve öğretim görevlisi Mehmet Haberal'ı ziyaret ettikten sonra yaptığını belirtiyor. Financial Times, ayrıca Ergenekon davasında şimdiye dek herhangi bir hüküm çıkmadığını ancak Türkiye'de zanlıların dava öncesi tutukluluğunun yıllar sürebildiğini yazıyor.
Türk lirasına müdahale
Financial Times gazetesinde yer bulan diğer Türkiye haberinde ise Merkez Bankası'nın lirayı desteklemek için dövize müdahale ederek ağırlığını koyduğu görüşü dile getiriliyor. Gazeteye göre Merkez Bankası'nın başlattığı 'büyük mücadele', şimdiye dek hızla büyüyen bir ekonomi olarak görülen Türkiye için beklentileri de şekillendirebilir. Financial Times, bankanın Yeni yıla girerken bir kaç gün içinde liraya destek amacıyla müdahalesinde beş milyar dolar sağladığının tahmin edildiğini, dış rezervlerinin ise 50 milyar dolardan az olduğunun düşünüldüğünü yazıyor. Gazete
Merkez Bankası Başkanı Erdem Başçı'nın, Ekim ayından bu yana dolar karşısında yüzde 20 değer kaybeden Türk lirasına 2012 yılında yatırım yapanın kazanacağı sözlerine de dikkat çekiyor.
İsviçreli banka yöneticisinden istifa
Financial Times'ın manşetinde ise İsviçre Merkez Bankası Başkanı Philip Hildebrand'ın istifası geniş yer buluyor.
Eşinin yaptığı karlı bir döviz işleminde içeriden bilgi vermekle suçlanan Hildebrand, geçen hafta yaptığı açıklamada hakkındaki suçlamaları reddetmişti.
Merkez Bankası'nın eski bir hedge fund (ihtiyat fonu) yöneticisi olan eşi Kasyha Hildebrand, geçen Ağustos ayında Merkez Bankası'ndan yarım milyon dolar satın aldı.
Üç hafta sonra Merkez Bankası'nın para piyasalarına müdahalesi sonucu dolar değer kazanınca Bayan Hildebrand 60 bin dolar kâra geçti. Gazetenin haberine göre İsviçre hükümeti, Hildebrand'ın kararına saygı gösterdiklerini ancak üzüntü duyduklarını belirtti. Hildebrand ise aşırı milliyetçi İsviçre Halkın partisi ve lideri Christoph Blocher'in siyasi kampanyasının kurbanı olduğunu ima etti. Parti, Merkez Bankası'nın para politikalarına karşı çıkıyor.